Morgunblaðið - 13.09.2008, Blaðsíða 34
34 LAUGARDAGUR 13. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÉG skrifa og
sendi þessar línur
því ég get ekki
þagað lengur.
Ljósmæður
standa í kjara-
baráttu og eins
og oft áður geng-
ur það ekki
þrautalaust fyrir
sig. Ljósmæður
eiga skilið hækkun, má kalla það
leiðréttingu, þó ekki væri nema að
leiðrétta þá furðu að hjúkrunarfræð-
ingur hefur hærra fastakaup heldur
en hjúkrunarfræðingur sem hefur
bætt ljósmóðurmenntun við sig. Er
það ekki dæmigert fyrir íslenska
þjóð, sem segir á hátíðarstundu:
gakktu menntaveginn og þá mun
þér vel farnast. En veruleikinn seg-
ir: gakktu menntaveginn og þá
muntu farast.
Ég er náttúrlega ekki hlutlaus í
málinu; argandi og blóðugur kom ég
í heiminn og lenti í höndum á ljós-
móður. Allar götur síðan hefur mér
verið hlýtt til ljósmæðra.
Fjármálaráðherra er einstakur
klaufi; einföldustu mál verða honum
ofviða, enda sér hann ekki ljósið. En
ætlar ríkisstjórnin að láta hann leika
sóló með prins póló? sem ekki er vit-
urlegt því þá er hann dæmdur til að
klúðra málinu með glæsibrag. Ætla
samráðherrar að horfa aðgerða-
lausir upp á þessa hryggðarmynd?
Sem svarar réttlátri kjarabaráttu
ljósmæðra með því að hóta þeim
málaferlum. Árni, segðu okkur hinn
brandarann sem þú kannt.
Starf ljósmóður snýst um tilfinn-
ingar, upphaf lífsins, mannúð. Spyrj-
ið allar mæðurnar og alla feðurna
sem komið hafa upp á fæðingardeild
og farið þaðan barni ríkari. Það er
aumur ráðherra sem fer í mál við
ljósmæður. Það er aum þjóð sem
hefur ekki efni á að taka á móti
börnum sínum.
HELGI JÓNSSON,
rithöfundur og bókaútgefandi..
Að sjá ekki ljósið
Frá Helga Jónssyni:
Helgi Jónsson
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
ÞAÐ vita allir sem
vilja vita að Árni M.
Mathiesen fjár-
málaráðherra er
vandaður maður af
góðu upplagi og upp-
eldi, en hvað glepur
hann núna í kjara-
deilu við ljósmæður?
Er orðin svo mikil
frjálshyggjublinda á
gamla Íslandi að
kúga verður grunnstéttir og
hampa fjárplógs „groups“. Er það
stefnan að þær stéttir sem annast
æsku landsins frá fæðingu til full-
orðinsára; ljósmæður, leikskóla-
kennarar, kennarar og hjúkr-
unarfólk, eigi að lepja dauðann úr
skel og hafi lítið þrek aflögu frá
brauðstritinu til þeirra verndar-
og umönnunarstarfa sem þeim eru
ætluð? Er ekki nóg fyrir stritandi
stéttir að fást við vísitölubank-
aránalánin og gervigengikrónuna?
(sem bankaránabankar í eigu fjár-
plógs „groups“ raka saman fé á)
Ef þetta er stjórnarstefnan,
spyr ég: Hvert er gildismat þitt
Árni M. Mathiesen? Hvers metur
þú mannfólkið sem þú
hefur verið valinn í
forystu til að þjóna?
Metur þú fólk og
framtíð barna okkar –
og þinna – til fjár?
Skiptir meira máli í
þínum huga, fjár-
málaráðherra, að hin
nýja gráðuga fjár-
plógsstétt á Íslandi
sem fékk almanna-
eignir gefins, geti
haldið áfram að kaupa
af sjálfum sér og selja
sjálfum sér eignir almennings-
hlutafélaga og raka þannig auð í
eigin garð, heldur en búa í haginn
fyrir börnin okkar – og þín börn
líka?
Skyggnstu í þín hugarfylgsni,
ágæti fjármálaráðherra, og gættu
að hvort samviska þín leiðir þig
ekki rétta leið. Gættu að hvort
hún leiðir þig ekki að móttöku,
uppeldi og framtíð barna þinna
(barnabarna) og okkar allra? Aldr-
ei er of seint að snúa til betri veg-
ar og sá er betri maður sem sér
að sér en hinn sem þráast við.
Við ykkur ljósmæður vil ég
segja: Allan eigið þið minn stuðn-
ing, en reynið ekki að ala Árna
Mathiesen upp. Hann verður að
eiga við samvisku sína hvernig
hann hefur þetta framhald. Svo,
standið af ykkur stríðið en ekki
bara leika varnarleiki. Leikið líka
sóknarleik. Segið upp og stofnið
starfsmannaleigu ljósmæðra þar
sem þið innheimtið þau vinnulaun
sem þið teljið ykkur þurfa. Þannig
fetið þið í fótspor læknastétt-
arinnar og ákvarðið ykkar eigin
laun og ekkert neyðarástand skap-
ast, næg vinna og þau laun sem
þið teljið ykkur þurfa.
Það er morgunljóst að ekki
þurfið þið, kæru ljósmæður, að
hafa áhyggjur af eftirspurn eftir
ykkar vinnu. Ég bíð spenntur eftir
símanúmerinu á starfsmannaleigu
ljósmæðra.
Með baráttukveðju.
Þjóðin styður ljósmæður
Pétur Einarsson
styður ljósmæður » Skyggnstu í þín hug-
arfylgsni, ágæti fjár-
málaráðherra, og gættu
að hvort samviska þín
leiðir þig ekki rétta leið.
Pétur Einarsson
Höfundur er lögfræðingur.
GUNNAR Birg-
isson, bæjarstjóri
Kópavogs, sendi frá
sér enn eina dæma-
lausa grein sem birt
var í morgunblaðinu
10. sept. sl. Greinin
ber hina fögru yf-
irskrift „Eyðum tor-
tryggni“ Þetta lofaði góðu en inni-
hald greinarinnar er hins vegar til
þess eins fallið að ala á tortryggni.
Gunnar grípur þar til gamalkunnra
ráða þar sem hann ræðst á for-
svarsmenn nýstofnaðra samtaka
íbúa Lindahverfis. Gunnar reynir
að gera þá ótrúverðuga með því að
vitna í ónefnda heimildarmenn sem
fullyrða að þeir hafi séð Sigurð Þór
Sigurðsson, talsmann samtakanna,
hangandi eins og tilbera utan í Guð-
ríði Arnardóttur, oddvita Samfylk-
ingarinnar, meðan á fundinum stóð.
Þegar síðan Guðríður sver þetta af
sér og nefnir til vitni máli sínu til
stuðnings segir Gunnar bara að það
standi „orð gegn orði“ og að ósýni-
legir heimildamenn vegi þyngra en
orð oddvita næststærsta stjórn-
málaflokks bæjarins og óháðs
fréttamanns sem var þarna á staðn-
um með Guðríði.
Þetta minnir óneitanlega á vinnu-
brögð Gunnars nú í sumar þegar
hann vitnaði ítrekað í fundargerðir
sem áttu að sanna að samráð hefði
átt sér stað við samtökin Betri
Byggð á Kársnesi (BBK). Enginn
hefur séð þær, en ef þær væru til
þá ætti Gunnari að vera í lófa lagið
að hrista þær fram úr erminni máli
sínu til stuðnings og þá í leiðinni
gerði hann lítið úr málflutning
þeirra sem hafa haldið því fram að
samráð hafi ekki átt sér stað.
Áður en lengra er haldið og til að
eyða mögulegum samsæriskenn-
ingum framtíðarinnar tel ég reynd-
ar við hæfi að það komi hér skýrt
fram að ég þekki hvorki Sigurð né
heldur Guðríði. Ég hef aldrei átt
við þau orðastað og veit ekki hvað
fór fram á fundinum góða.
Ég er hinsvegar far-
inn að þekkja vinnu-
brögð Gunnars ágæt-
lega og sýnist mér ég
sjá fingraför hans á
þessu máli öllu.
Gunnar stundar sem
sé þá iðju að henda
skítabombum í kring-
um sig til að dreifa at-
hyglinni frá sér og þó
svo að hægt sé að
rekja fnykinn beint
aftur til hans, þá sér
tannlaus pressa ekki
ástæðu til að krefja hann nánari
skýringa á tilhæfulausum fullyrð-
ingum.
Söguþráður komandi vikna er
næsta fyrirsjáanlegur, en Gunnar
mun nú draga sig í hlé í smátíma
og mun hann hvorki koma fram
með nöfn heimildarmanna sinna, né
heldur mun hann koma fram með
fundargerðirnar góðu, máli sínu til
stuðnings. Ástæðan fyrir því er ein-
faldlega sú að hvorugt er til.
Ef hann hins vegar nær að sitja
af sér þennan storm hefur hann
náð fram takmarki sínu, sem er að
gera fulltrúa beggja íbúasamtak-
anna ótrúverðuga í huga fólks.
Annarsvegar sé um að ræða póli-
tísk tengsl Lindahópsins við Sam-
fylkinguna og hins vegar sé um að
ræða Kársnesinga sem fengu allt
sem þeir vildu en verða aldrei sátt-
ir.
Gunnar er í greininni afar óhress
með það að bæjaryfirvöldum hafi
ekki verið boðið að senda fulltrúa
sína á stofnfundi íbúasamtakanna í
Lindahverfi. Mér þykir í sjálfu sér
ekkert óeðlilegt við það að yf-
irmönnum skiplagsmála bæjarins
hefði verið boðið að sitja sem
áheyrnarfulltrúar, eða jafnvel að
þeim yrði leyft að koma skoðunum
sínum á framfæri. En það má þá
beita sömu rökum á hina hliðina á
sama peningi og segja, af hverju er
ekki íbúum eða íbúasamtökum boð-
ið að sitja fundina þar sem bæjaryf-
irvöld ásamt hinum ýmsu verktaka-
fyrirtækjum taka ákvarðanir sem
snerta lífsgæði þúsunda. Við íbúar
fáum ekki að sjá eða koma að einu
eða neinu en fáum síðan í hend-
urnar fullmótaðar tillögur þar sem
greinilega er verið að vinna eftir
óskum og hagsmunum verktakanna
sem eðlilega vilja byggja sem mest
á hverjum reit. Gunnar er einnig
mjög óhress með það að BBK hafi
staðið fyrir því að íbúar við Kárs-
nesbraut hafa afþakkað svokallaða
samráðsfundi með bæjaryf-
irvöldum. Hinir meintu samráðs-
fundir snúast ekki um samráð held-
ur um það hvernig Kópavogsbær
ætlar sér að ganga frá lóðum við-
komandi íbúa eftir að væn sneið
hefur verið skorin af þeim. Bæj-
arstjórinn sem digurbarkalega hélt
því fram fyrir ári að lítið mál væri
að koma Kársnesbraut í stokk hef-
ur nú skipt um skoðun og ætlar sér
nokkra metra inn á aðliggjandi lóð-
ir, svo hægt sé að koma húsagötu
fyrir í þrengslunum. Íbúum þykir
þetta algerlega óviðunandi lausn og
er því til lítils að mæta á samráðs-
fundi til að ræða útfærslur á aðgerð
sem engin sátt verður um.
Íbúar við Kársnesbraut höfðu því
samband við skipulagsyfirvöld og
óskuðu eftir fresti svo þeir hefðu
tækifæri á að kynna sér réttarstöðu
sína, enda var áhugi meðal þeirra á
að leita fulltingis lögfræðings.
Beiðni íbúa við Kársnesbraut um
frest til að kynna sér réttarstöðu í
þessu stóra og alvarlega máli var
hafnað og tilkynnti Birgir Sigurðs-
son, sviðsstjóri umhverfis- og
skipulagsmála, greinarhöfundi það
að haldið yrði áfram með fundina,
burtséð frá því hvort íbúar mættu
eða ekki. Maður skilur ekki alveg
flýtinn því þetta er sami Birgir og
hefur kynnt íbúum að þessar breyt-
ingar muni koma í rólegheitunum
næstu 25 ár.
Þetta er að mínu mati fáheyrður
dónaskapur gagnvart íbúum og í
raun ekkert annað en valdníðsla.
Það ríkir trúnaðarbrestur milli yf-
irvalda í Kópavogi og íbúa, víðs-
vegar um bæinn. Tortryggni verður
ekki eytt með þessum vinnubrögð-
um.
Traustsins verðir, nei takk
Þórarinn H. Æv-
arsson fjallar um
samskipti íbúa og
bæjarstjóra í Kópa-
vogi
ȃg er hinsvegar far-
inn að þekkja vinnu-
brögð Gunnars bæj-
arstjóra ágætlega og
sýnist mér ég sjá fingra-
för hans á þessu máli
öllu.
Þórarinn H. Ævarsson
Höfundur er framkvæmdastjóri og
íbúi á Kársnesbraut.
NÁLÆGÐ-
ARREGLA Evrópu-
sambandsins og regl-
ur þess um „stöðugt
hlutfall“ gilda um
fiskveiðar, en fisk-
veiðistjórnun er sér-
málefni hvers aðild-
arríkis. Menn hafa
reynt að álykta um
sjávarútvegsmál í
hugsanlegum samn-
ingi Íslendinga um
aðild að Evrópusam-
bandinu. Líklegt er
talið að niðurstaða
verði á þá leið að
lokaákvörðun um
heildarveiðimagn
verði tekin í ráð-
herraráði ESB, en
um veiðar á Íslands-
miðum verði tillaga
Íslands lögð til
grundvallar og hún
byggð á áliti íslenskra vísinda-
manna.
Viðurkennt er að aðeins íslensk
fiskiskip hafa aðgengi að Íslands-
miðum. Mörg fordæmi eru á
þessu sviði í ESB sem ástæða er
til að skoða. Við Írlandsstrendur
og við Hjaltland gilda sérstakar
reglur um aðgang að fiskimiðum.
Í síðara samningsfrumvarpinu
sem Norðmenn felldu er viðauki
með ákvæði um eignarhald á fiski-
skipum. ESB gerir ráð fyrir að
aðgreind hafsvæði lúti sérstakri
svæðisstjórn og heimasamtök út-
vegsmanna hafi aðild að stjórn-
uninni. Maltverjar hafa eigið haf-
svæði þótt lítið sé. Breskar reglur
um „kvótahopp“ byggjast á því að
tryggja landsréttindi og stað-
arhagsmuni.
Mikilvægt fordæmi er í 299. gr.
aðalsamnings Evrópusambands-
ins, sem er 349. gr. í Lissabon-
textanum nýja. Þar er Azorey-
ingum, Madeirabúum,
Kanaríeyingum og fleiri eyþjóðum
veitt alger sérstaða og sjálfræði
um eigin sjávarútveg á eigin mið-
um. Þetta ákvæði er
ekki undanþága held-
ur fullgildur hluti að-
alsáttmála ESB. Á
grundvelli þessa
ákvæðis gilda sér-
stakar reglugerðir og
tilskipanir.
Forsendur sameig-
inlegrar fisk-
veiðistefnu ESB eiga
ekki við á Íslands-
miðum. Sameiginlega
fiskveiðistefnan mið-
ast við samliggjandi
fiskimið, sömu veiði-
stofna, og við-
urkennda veiðireynslu
annarra þjóða. Auk
þess skiptir sú for-
senda máli að ekki var
ljóst eignarhald á fisk-
veiðiheimildum við
strendur Evrópu.
Þessar forsendur eiga
ekki við á Íslands-
miðum. Auk annarra
atriða má þess geta að
fiskveiðistjórnarkerfi
okkar byggist á sam-
eign þjóðarinnar og á
takmörkuðu viðskiptalegu eign-
arhaldi á veiðiheimildum. Æski-
legt er að treysta þetta með
stjórnarskrárákvæði um sameign
þjóðarinnar.
Um það er ekki deilt að veiðar
útlendinga á Íslandsmiðum koma
ekki til álita. Þetta er mikilvægt
atriði enda hafa Íslendingar alls
ekki gleymt þorskastríðunum. Of-
arnefnd fordæmi benda til þess að
núverandi regla um 49,9% hámark
á eignaraðild útlendinga að útgerð
á Íslandi muni standast í samn-
ingum. Óvissa er aftur á móti um
úthafsveiðar og deilistofna, en
þessi atriði skipta okkur miklu.
Margt ýtir á að Íslendingar leiti
aðildar að Evrópusambandinu, en
sjávarútvegur er ekki meðal
þeirra þátta sem ýta á um þetta.
Reyndar bendir flest til þess að
við getum náð viðunandi aðild-
arsamningi varðandi sjávarútveg,
en fyrirhafnarlaust verður það
ekki í viðræðum.
Sérstaða í sjávar-
útvegi ákvæði
í aðalsáttmála
Jón Sigurðsson
skrifar um aðild að
Evrópusambandinu
og fiskveiðistjórn-
un
Jón Sigurðsson
» Flest bendir
til að við get-
um náð við-
unandi aðild-
arsamningi
varðandi sjávar-
útveg en fyr-
irhafnarlaust
verður það
ekki.
Höf. er fv. formaður Framsókn-
arflokksins.
Vöggusæn
gur
vöggusett
PÓSTSENDUM
Skólavörðustíg 21 ● sími 551 4050 ● Reykjavík