Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.01.1911, Page 55

51
um fyrirtækjum og 'þróun atvinnuveganna fyrir þrifum.
Getur verið að svo sje að nokkuru leyti. En það sem
okkur vantar, í fyrstu röð, eru þau skilyrði sem láns-
traustið verður hvarvetna að byggjast á. Menn gæta þess
ekki svo sem með þarf, að aukin ráðdeild og auknar eign-
ir, sem jafnframt eru sæmilega tryggðar, hljóta að leiða
aukin peningaframboðtil landsmanna. Peningarnireru nógir
til í heiminum og þeir beinlínis leita sjer að verkahring.
En þar sem ráðdeildin og flest annað er á hverfanda
hveli, þangað leita þeir ekki. Og eitt af því, sem ekki
minnst sýnir ráðdeildarskort okkar og eignaóvissu, er
eldsvoðahættan, sem vofir yfir óvátryggðum eignum
okkar. Lánstraust okkar á því skilið að vaxa, og myndi
einnig fljótlega gera það, bæði innbyrðis og út á við,
að sama skapi og húseignirnar yrðu betri og sæmilega
tryggðar.
* * * *
* ^ *
*
* *
Hinir tíðu brunar, sem orðið hafa á húsum og sveita-
bæjum í seinni tíð hjer á landi, benda á aukna þörf til
brunatrygginga, en þeir hafa einnig haft það í för með
sjer, að erlend brunabótafjelög hafa stórkostlega hækkað
brunabótaiðgjöld húsa hjer á landi, utan Reykjavíkur.
Nú eru þau orðin meira en 1 %. Petta háa gjald fælir
margan bónda frá því að vátryggja bæjarþorp sitt. Vand-
aðar og dýrar byggingar bera sig illa til sveita, miðað
við söluverð jarðanna eða eptirgjald þeirra, þó ekki bæt-
ist við tilfinnanlega hátt vátryggingargjald. Petta fælir því
marga frá því að vátryggja í hinum erlendu fjelögum,
eða þeir hafa þetta sjer til afsökunar. Enn fremur telja
menn það ókost, að peningarnir fara út úr landinu,
ávaxtast þar og koma aldrei aptur, nema bærinn brenni,
og þess óskar enginn vandaður maður, en fjöldinn af
bændum okkar tilheyrir þeim flokki, sem betur fer.
4*