Morgunblaðið - 22.11.2008, Blaðsíða 23

Morgunblaðið - 22.11.2008, Blaðsíða 23
Fréttir 23INNLENT MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. NÓVEMBER 2008 „VIÐ viljum allir nýta stofnana með sjálfbærum hætti, viljum geta vakn- að hvern dag og haldið áfram að veiða og vinna en þurfa ekki að vakna einn góðan veðurdag við það að allt sé búið. Þetta hjálpar okkur við það,“ segir Gunnþór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnsl- unnar hf. í Neskaupstað. Fyrir- tækið hefur látið setja í skip sín, Börk og Birting, sams konar dýpt- armæla og notaðir eru í rannsókn- arskipum Hafrannsóknastofnunar- innar og boðið Hafró aðgang að gögnunum. Mikil óvissa er með ástand loðnu- stofnsins og enginn byrjunarkvóti verið gefinn út, enda ekki tekist að mæla stofninn. Árni Friðriksson, skip Hafrannsóknastofnunarinnar er nú í leiðangri þar sem meðal annars verður reynt að meta veiði- stofn væntanlegrar loðnuvertíðar og smáa loðnu fyrir næstu vertíð þar á eftir. Skipið fór af stað sl. mánudag og er nú við Austur- Grænland. Engin loðna hefur mælst, enn sem komið er, að sögn Þorsteins Sigurðssonar, sviðsstjóra nytjastofnadeildar Hafró, nema hvað eitthvað hefur sést af smáseið- um. Síldarvinnslan hyggst hefja loðnuveiðar í janúar, verði ein- hverja loðnu að hafa. „Þetta er skelfilegt ástand, að vita ekki hvort maður hefur verkefni fyrir fólkið í vetur,“ segir Gunnþór. Hann telur að Síldarvinnslan geti lagt sitt af mörkum til að ná utan um þennan stofn með því að setja dýptarmælana í skip sín. Tækni- menn frá Hafró hafa kvarðað mæl- ana, samkvæmt sínum bókum, þannig að ekkert ætti að vera því til fyrirstöðu að Hafró geti nýtt sér gögnin úr þeim við rannsóknir sín- ar strax á væntanlegri loðnuvertíð. Þá er verið að vinna í því að bein- tengja mælana við tölvur í landi um gervihnött þannig að vísindamenn- irnir geti metið strax torfuna sem fiskiskipið finnur. „Flest skipin eru með mæla sem hægt er að kvarða þannig að Hafró geti nýtt upplýsingarnar. Með þessu móti getum við brúað bilið á milli skipstjóranna og Hafró. Þetta er gríðarlega mikilvægt mál og kostar ekki mikið. Þetta þyrfti að gera á öllum fiskveiðum enda er um að gera að safna sem mestum upp- lýsingum,“ segir Gunnþór. Þorsteinn Sigurðsson hjá Hafró segir að samræmdar mælingar fiskiskipanna verði góð viðbót við rannsóknir Hafrannsóknastofn- unarinnar. Nefnir hann að leit með skipum sem þannig eru útbúin nýt- ist með sama hætti og rannsóknar- skipa. Þá yrði hægt að láta fiskiskip sem rekst á torfu sigla kerfisbundið yfir hana og meta stærð hennar með þessum mælum og það gæti sparað siglingar rannsóknarskips á svæðið. helgi@mbl.is Loðnuskipin verða rannsóknarskip Löndun Margrét EA leggur upp hjá Síldarvinnslunni. Það tekur vinnsluna tæpa tvo sólarhringa að frysta þau 1.400 tonn sem skipið ber að landi. Eftir Helga Bjarnason helgi@mbl.is MEÐ aðstoð átján til tuttugu manna á vakt vinna vélarnar í fisk- iðjuveri Síldarvinnslunnar í Nes- kaupstað verk sem fyrir fáeinum árum hefðu kallað á 400 til 500 manns á vertíð. Síldin flæðir úr skipinu, í gegnum vinnsluna og inn í frystigeymslu og þaðan með flutningaskipi til kaupenda. Gjaldeyririnn flæðir inn í kassann á móti því að útflutningsverðmætið er 60 til 70 milljónir á sólarhring, miðað við gengi Bandaríkjadals. Veiðar og vinnsla síldarinnar er skipulögð út frá afköstum fiskiðju- versins í Neskaupstað. Það hefur verið byggt upp á undanförnum ár- um og afkastagetan er orðin mikil, unnið er úr allt að 800 tonnum af hráefni á sólarhring. Stýrt frá veiðum til markaðar Fjögur skip Síldarvinnslunnar og samstarfsfyrirtækja hennar eru á síldveiðum um þessar mundir og landa þrjú afla sínum í vinnsluna í Neskaupstað. Síldin veiðist á Breiðafirði og er því löng sigling til löndunarhafnar þar sem aflanum er landað beint í vinnslu. Þarf góða skipulagningu til að allt gangi upp. „Lykillinn að þessari uppbygg- ingu er að hafa nægan kvóta til að stýra ferlinu frá veiðum til mark- aðar. Skipstjórarnir og áhafnirnar vinna saman á miðunum enda er það mikilvægt til að halda flæðinu í vinnslunni stöðugu,“ segir Gunn- þór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar. Skipstjórarnir hafa haft þung orð um síldina á þessari vertíð vegna þess hversu erfiðar veið- arnar hafa verið. Síldin heldur sig grunnt og milli skerja skammt frá Stykkishólmi. Hún er hins vegar góð til manneldisvinnslu. Síldarvinnslan byggði upp nýtt fiskiðjuver fyrir nokkrum árum og hefur smám saman verið að auka vinnsluna. Mikilvægt skref í því var tekið fyrir þessa vertíð, þegar bætt var við sjálfvirkum flökunar- vélum til þess að hægt yrði að nýta betur þá miklu aðstöðu til fryst- ingar sem búið var að koma upp. Nú eru þar níu sjálfvirkar flök- unarvélar og þrjár hálfsjálfvirkar þar sem þó þarf aðeins einn starfs- mann á vél. Jón Már Jónsson, yf- irmaður landvinnslu, er ánægður með hvernig vinnslan hefur gengið það sem af er síldarvertíð. Segir að gott jafnvægi sé komið á. Síldinni er dælt inn í fiskiðju- verið úr sjókælitönkum síldveiði- skipanna, inn á færibönd sem færa hana í gegnum flökun, pökkun og hraðfrystingu. Afurðirnar enda á bretti í frystigeymslu, tilbúnar til útflutnings. Mannshöndin kemur lítið nálægt fiskinum í öllu þessu ferli. Enn heyrast dynkir þegar slegið er úr pönnum en það eru vélar sem annast það verk, eins og annað. Miklu munar að nú er síld- inni pakkað í vélum en það var erf- ið vinna sem þurfti að vinna hratt. Öll síldin er fryst til manneldis og nokkur ár liðin síðan hætt var að salta síld hjá Síldarvinnslunni. Á þessari vertíð eru aðallega framleiddar fjórar tegundir, síld- arflök með roði og roðlaus, samflök og heilfryst síld. Meginhluti flak- anna fer á markað í Austur- Evrópu en heila síldin til Afríku. „Við verðum að hámarka verðmæt- in sem við fáum út úr okkar kvóta og stýrum vinnslunni út frá því,“ segir Gunnþór. Þarf að vaka yfir sölunni Gunnþór segir að vegna ótryggs efnahagsástands á hefðbundnum síldarmörkuðum sé reynt að dreifa áhættunni, minnka sendingar og selja fleirum. Framleiðsla á heil- frystri síld fyrir Afríkumarkað er liður í því. Gunnþór segir að mikið af fiski úr Kyrrahafinu fari á þenn- an markað og Norðmenn hafi selt þangað síld á síðustu vertíð. Búist er við því að um þriðjungur síld- arframleiðslunnar á vertíðinni fari til Nígeríu. „Þegar efnahags- ástandið er svona erfitt þurfum við að fara sérstaklega varlega við sölu afurðanna. Minnka sending- arnar til að dreifa áhættunni, flokka kaupendur enn betur en áð- ur, selja sem mest gegn stað- greiðslu, stytta greiðslufresti og fylgjast vel með,“ segir Gunnþór. Hann gerir sér grein fyrir því að þessar varúðarráðstafanir geri kaupendum erfitt fyrir og ekki geti allir fjármagnað síldarkaupin. Annars sé ástandið á mörkuðunum þokkalegt og verðið síst verra en á síðasta ári. Að fram í janúar Í fiskiðjuveri Síldarvinnslunnar er unnið á vöktum allan sólarhring- inn. Átján til tuttugu manns eru á hvorri vakt og er unnið úr samtals 700 til 800 tonnum af hráefni á sól- arhring. Út úr þessu koma um 400 tonn af frystum afurðum en því hráefni sem ekki nýtist til mann- eldis er dælt í fiskimjölsverksmiðju Síldarvinnslunnar til bræðslu. Margir starfsmennirnir eru Pól- verjar sem verið hafa við þessi verk í mörg ár og hafa reynst vel, að sögn Jóns Más Jónssonar. Enn er mikið eftir af síldarkvóta. Í gær var búið að landa tæplega þriðjungi af úthlutuðum kvóta, eða 46 þúsund tonnum af um 147 þús- und tonna kvóta síldveiðiskipanna. Stjórnendur Síldarvinnslunnar skipuleggja veiðar og vinnslu þannig að þeir geti verið að fram í janúar. Þá vonast þeir til að geta tekið til við loðnuveiðar og vinnslu. Ekki eru mörg ár síðan allt öðruvísi stemmning var á síldarvertíð í Neskaupstað. Þá var síldin söltuð og mikinn mannskap þurfti til þess. Fjöldi fólks kom á vertíð en ekki komu allir Íslendingarnir í þeim til- gangi að vinna, eins og Haraldur Jörgensen tekur til orða en hann stjórnaði söltuninni og vinnur enn við síldarverkunina. „Við vorum með áttatíu manns í síldarsöluninni og þaðan af meira. Það var svo mikil vinna við sölt- unina, maður sér það vel núna. Það var ekki nóg að koma síldinni í tunnurnar, það þurfti að vinna við hana áfram,“ segir Haraldur. Hann sér að vissu leyti eftir söltuninni og segir að saltsíldin sé allt önnur vara en sú frysta, mun meira unn- in. Meiri vinna við söltunina Síldarvinnslan selur um 4.000 tonn af heilfrystri síld til Nígeríu á vertíðinni. Er það í fyrsta skipti sem það er gert. Sérstakt skip kemur til að sækja síldina og verður blokk- unum handraðað í lestina, til að koma sem mestu fyrir. Fiskinum er pakkað sérstaklega vel inn til að verja afurðirnar enda verða þær meðhöndlaðar meira á leið- inni til viðskiptavina en venja er til. Síldin fer í stóra frysti- geymslu í Nígeríu og dreift það- an til margra smærri. Starfsfólki Síldarvinnslunnar skilst að það- an fari blokkirnar til margra lít- illa viðskiptavina, allt frá því að einhver komi á einkabíl eða leigubíl og kaupi slatta niður í að fólk komi fótgangandi og beri með sér eina eða tvær blokkir út í skóg til að reykja. Síldin er mikið reykt á þessum slóðum og síðan seld í stykkja- tali á mörkuðum eða götum úti. Síldin seld í stykkjatali Vélarnar mala og gjaldeyrir- inn streymir inn í landið  Starfsmenn fiskiðjuvers Síldarvinnslunnar í Neskaupstað frysta 700 til 800 tonn af síld á dag  Þar vinna nú innan við fjörutíu starfsmenn verk sem 400 til 500 manns unnu fyrir fáeinum árum Morgunblaðið/Helgi Bjarnason Vakandi auga Þrátt fyrir alla sjálfvirknina verður vökult auga starfsmannsins seint óþarft. Starfsmenn í fisk- iðjuveri Síldarvinnslunnar standa við böndin sem færa heila síld til pökkunar og tína úr ónýtan fisk.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.