Skinfaxi - 01.01.1931, Side 42
42
SKINFAXI
smiðjurnar, en urðum fyrst að skrifa undir skuldbind-
ingu um að ljósta ekki upp ýmsum leyndardómum um
það, hvernig áburðurinn og ýms efni eru framleidd.
Fyrst komum við í rafmagnsaflstöðina, sem framleið-
ir 150 þúsund hestöfl. Þetta afl er svo notað til að
brenna loftið með 10 þús. volta spennu, og siðan er
þetta brennda loft kælt og kemur þá úr því fljótandi
ammoníak og saltpéturssýra. Síðan eru efni þessi
hreinsuð og blönduð, m. a. með kalki, og fæst þá
kalksaltpétur og fleiri áburðarefni. Allt er þetta í svo
stórum stil, að undrun vekur. Á einum stað er loftið
kælt með 178 stiga kulda og verður það þá fljótandi.
Ekkert efni fer þarna til ónýtis og allt er notað. Jafn-
vel gufan, sem myndast af þvi, að kæla aftnr brennda
loftið, er notuð til að framleiða rafmagn til ljósa. —
í verksmiðjum þessum er unnið hverja mínútu ársins,
jafnt jól sem rúmhelga daga, en fólkið er hraustlegt
og ánægt, og mannslegra en í flestum öðrum stóriðju-
þorpum, enda hefir Norsk Hydro séð betnr fyrir þörf-
um þess en flest önnur stóriðjufyrirtæki. Flestir verka-
mennirnir eigá bús, og hefir félagið á ýmsan hátt lijálp-
að þcim til að koma þeim upp. Hverju Iiúsi fylgir slór
garður með matjurtum, aldintrjám og túnbletti, og það
eru þessir blettir, sem skapa sálina í verkafólkið, en
annars væri sál þess hluti af þeim vélum, sem það
vinnur við, eins og alstaðar verður, þar sem stóriðjan
nær tökum. — Eftir að við liöfðum slcoðað verksmiðj-
urnar og farið í loftinu upp á fjallstindinn, fórum við
í bíl upp að fossinum og stíflunum þar fyrir ofan, en
síðan var etinn kvöldverður á Krokanholet, sem er rétt
lijá fossinum. Voru þar saman komnir nokkrir félag-
ar og skemmtu menn sér við ræður og annan fagnað
til miðnættis, en þá var haldið heim og farið að sofa,
þvi að kl. 7 næsta morgun áttum við að fara til hins
fræga bæjar Kongsbergs. Frh.