Skinfaxi - 01.04.1938, Blaðsíða 52

52
SKIXFAXI
hradara á Öndrum (= skíðum) enn nockr Madr mætte fylgia
hönum á Hlaupe“, og er þá vel að verið, svo að vér, sem nú
lifum, mættum vel við una.
Nokkru síðar er svo getið um mann á Húsavík, að nafni
Nicolas Buch, er mun hafa verið ágætur skiðamaður, og var
honum falið að kenna öðrum, og skyldi honum goldin verð-
laun fyrir það, að gjöra aðra færa um að kenna út frá sér.
Árið 178(5 fær hann greidda 8 rikisdali fyrir dugnað i þessu
starfi sínu. Ennfremur er bónda einum í Suður-Þingeyjarsýslu,
Gunnari Þorsteinssyni, Mýlaugsstöðum, greidd verðlaun fyrir
skiðaferðir og kennsh/.
Einnig var mönnum í Vaðlaþingi heitið verðlaunum í 3—4
ár, er sannað gætu, að þeir kynnu skiðalistina til gagns og
fullkomnunar, sjálfum sér og öðrum.
Ráðstafanir þessar eru hinar merkustu, og er sérstaklega
eftirtektarvert, að þær voru gjörðar samkv. „konunglegri til-
skipun“, en með því voru ákveðin þau tímamót á vegum skíða-
listar hér á landi, að á mcira verður ekki kosið, né betra,
og má raunverulega telja, að þá hafi skiðalistin verið viður-
kennd sem þjóðmenningarlegt velferðarmál, og jafnframt gjörð
að opinberri námsgrein.
Að sjálfsögðu voru þessar menningarráðstafanir rökstuddar
með þeirri viturlegu ástæðu, að skíði gætu verið hin bezta
samgönguhjálp hér á landi, þar sem snjóþyngsli væru mikil
og langvarandi.
Eins og að líkindum lætur, nutu þessar ráðstafanir sin fyrst
og fremst á Norðurlandi, og á fyrri hluta siðastliðinnar ald-
ar var skiðalistin svo útbreidd orðin þar, t. d. um Þingeyjar-
sýslur, að þar munu hafa verið teljandi þau lieimili, að ekki
væru þar til skíði, og það jafnvel handa öllu heimilisfólk-
inu, bæði konum og körlum, og iðkun skíðaferða almenn,
bæði til gagns og gamans. Kom það síðar i ljós, að blóma-
rósir Þingeyjarsýslna voru engu síður aðdáendur hinnar „hvitu
listar“ en karlmennirnir. —
Skiðalistin kemur víðar við sögu á Norðurlandi. Eru til sagn-
ir um afreksmenn á ýmsum stöðum, t. d. í Fljótum í Skaga-
firði, og ekki eldri en svo, að menn, sem enn þá eru á lífi,
og þar á meðal þjóðkunnir afkomendur muna vel eftir dæm-
um, er bera með sér, að þar hafa verið til óvenju góðir
skiðamenn og skíðakonur.
Þá er einnig til fjöldi sagna um afbragðs skiðamenn. bæði
um Austurland og Vesturland, alla leið suður um Snæfells-