Skinfaxi - 01.04.1947, Síða 6
6
SKINFAXI
Með orðinu menntun er oft átt við skólalærdóm
aðeins, eða þá þekkingu, sem liann veitir. Þessi skil-
greining virðist mér ófullnægjandi, því oft getur
þekkingin ein verið ófrjó, ef ályktunarhæfileika og
dómgreind skortir til þess að meta fyrirbrigði og
viðhorf lífsins í því Ijósi, er ])ekkingin veitir.
Auk þess hefur margur einstaklingur aflað sér mjög
mikillar þekkingar með sjálfsnámi, og fyrir allan
fjöldann er það drýgsta leiðin, eins og ennþá standa
sakir lijá okkur. Réttast virðist mér að segja, að bók-
leg og verkleg þekking, sem byggð er á námi, sé nauð-
synleg undirstaða menntunar, og með orðinu mennt-
un, vil ég þá skilja þá andlegu yfirsýn yfir hvers
konar fyrirhrigði mannlífsins, yfir áhrif þjóðfélags-
hátla og allrar aðstöðu á einstaklinginn og þroska
lians, yfirsýn yfir gildi bókmennta og lista og ann-
arra verðmæta, sem geta orðið hjálparmeðul til að
skapa fullkomnara mannlíf. Og spurningin verður
þá, hvernig fólkinu verði búin skiljuði til að öðl-
ast sem meslan slíkan andlegan þroska.
Ilugtakið menning virðist mér eiga við sameigin-
legan árangur af hinu tvennu, þ. e. þegar fram-
leiðslutækin eru komin á það stig, að vinna sú, er
einstaklingurinn þarf að leggja fram, er aðeins í
samræmi við eðlilega þörf hans til áreynslu, og að-
staða sköpuð fyrir liann að nota sínar tómstundir
til afla sér menntunar í þcirri merkingu, sem hér er
lýst að framan; það er njóta þeirra gæði, sem gildi
hafa hæði fyrir líkamlegan og andlegan þroska.
Skal þá vikið að hverju þessu atriði fyrir sig, og
hvaða skilyrði þarf að skapa í sveitunum til þess að
fólkið fái notið þeirra.
Um það er ekki deilt, að lil þess að koma fram-
leiðsluháttum sveitanna í það horf, sem hæfir nú-
tíma menningarþjóð þurfi að rækta jörðina i stórum
stíl og vélnýta landbúnaðinn að sem mestu leyti.