Skinfaxi - 01.07.1954, Side 14

62
SKINFAXI
sína, sem vissulega hefðu getað orðið musteri hennar.
Lífsblind vélhyggja kvaddi þar dyra og kom inn.
„Sauðir“ alþýðuskólanna reyndust bágrækir á þeim
öræfum, sem börnin koma ung til, og hverfa úr full-
orðin að árum, kalin á hjarta og persónutrú um fátt.
Allur skólalærdómur miðar fyrst og fremst að þvi
að búa nemandann undir sérhæfingu háskólans. Lær-
dómur hans sé slíkur, að honum veitist auðvelt að
velja sér einhverja af hinum gerólíku lærdómsgreinum,
er háskólinn býður upp á. En þrátt fyrir það, þó að
snemma byrji hver í skóla, er naumt um tíma til að
nema allt það og muna, sem nauðsynlegt telst, svo
naumt, að þess er enginn kostur að lofa nemandanum
að liugsa, láta hann einan í leit, verða sér úti um per-
sónuskilning. Allir nemendur verða að vera eitt og
sama eyra, hugur og hönd. Hinn vísi kennari veit svör
við öllu, og það tekur styttri tíma að láta nemendanu
læra utan að þau svör, en að leyfa honum að brjótasí
um torleiði og heyja þar langar og strangar glímur
við lifsgáturnar og komast kannske að framandi nið-
ui’stöðum.
Það er nokkuð til í því, að hið fyrrtalda mum reyn-
ast allsæmilega í prófum, en við prófborð lífsins verður
fátt um góðar einkunnir. Og það er nokkuð víst, sr
skólum sleppir og út í lífið kemur, að litt verði um
sjálfstæðar athuganir og athafnir, fátt verði hrotið til
mergjar.
Og það má finna þessum orðum stað þegar í dag.
Hið pólitíska sjálfstæðisleysi æskunnar er ekkert und-
ur, hin gagnrýnislausa þjónusta við úlfinn í sauðagær-
unni, flóttinn út á yztu þröm, til hægri og vinstri, frá
erfiði hugsunar, ályktunar, mats, til trúar, játningar.
Svo er um flesta þá, er telja sig til menntamanna
vegna langrar skólagöngu. Með þeim er engin árátta
til að leita nýrra svara við þeim spurningum, sem
sífellt knýja dýra. Hugsunin er þrotlaus, því að hún