Skinfaxi - 01.07.1954, Page 18

66
SKINFAXI
J}án PJjartaniion, JPálmLohi:
MMhtwi innri friönr
(Ræða flutt á samkomu að Reistará í Arnarneshreppi í Eyja-
firði 17. júní 1953).
Góðir áheyrendur!
1 dag er 17. júni. Á það mun engan þurfa að minna, slíkar
rætur sem þessi dagur á í hjörtum okkar íslendinga. Yið vit-
um það öll, livaða sérstöðu þessi dagur hefur, og livers vegna
við höldum hann liátiðlegan. Þessi dagur er afmælisdagur ís-
lenzka lýðveldisins og jafnframt mestu þjóðhetju okkar, Jóns
Sigurðssonar. Hann cr því fagnaðardagur fyrir okkur, en hann
er einnig minningadagur.
Eins og allir vita, háðum við harða baráttu fyrir endurreisn
lýðveldisins i um það bil 700 ár. Á þessum árum varð þjóðin
• margt að þola og mikið að liða. Ekki eru það þvi allt góðar
minningar, sem á okkur sækja í dag, sé horft til baka. En
sem betur fer eigum við góðar minningar líka. Mitt i svart-
nætti hörmunganna eru ljósir blettir, nokkrir hjartir geislar,
sem lýsa mikið. Það eru geislar þeirra sigra, sem smám saman
unnust, og náðu að lokum að sameinast i einni geislandi sig-
ursól, þegar lýðveldið var stofnað 17. júní 1944. Sá dagur er
og verður bjartur i hug okkar íslendinga, og við þann dag
voru miklar vonir tengdar. Sjálfstæðisbaráttunni var lokið,
líl'ið hennar, og þá er of seint að kenna henni. Þetia
eru siðustu forvöð, seinasta og dýrasta þjónusta þeirra
eldri við lífið.
Oft hefur verið þörf en nú her nauðsyn til, að ung-
mennafélögin komi sínu á leiksviðið til hluttöku i
þeini þætti þjóðarinnar, sem nú er hafinn, og veili
þeim öflum lið, sem gera hann lengstan og kostbær-
astan allra þátta. Þau þurfa að gera það skjótt og vel,
því að komi engir til, verður hann seinasti þáttur —
harmleiks, — seinasta skáldverk frá Islandi. Að visu
má kalla hann fremri öllum öðrum leikjum, sem heim-
urinn hefur haft kynni af, en það er engin huggun oss,
því að við erum ekki áhorfendur, heldur þátttakendur,
og látum sem þjóð það, sem maðurinn ó lengst — lifið.