Skinfaxi - 01.07.1954, Side 19

SKINFAXI
67
við höfðum fengið frelsið. Þá réttu menn bök sín og litu hærra
en áður, eins og vondjarfra manna er siður.
En vitrir menn segja, að vandara sé að gæta fengins fjár
en afla þess, og sú skylda er lögð á okkur og niðja okkar að
gæta þess frelsis, er að lokum vannst með nær 700 ára bar-
áttu hungurs og veikinda.
Lýðveldi nefnist það stjórnarfyrirkomulag, sem við völdum
okkur i stað konungsdómsins. í lýðfrjálsu landi hefur liver
þegn nokkuð af þvi valdi, sem konungurinn hafði áður. Er
þvi auðsætt, að i lýðveldisþjóðfélagi reynir meira á manndóm
og þroska hvers og eins, en þar sem konungur einn hefur
æðstu völd. Þar er það fyrst og fremst hans manndómur og
þroski, sein á reynir. En nú leggst þetta vald á okkur öll sam-
eiginlega. Yið berum þvi í raun og veru sameiginlega ábyrgð
á landstjórninni. Ég sagði áðan, að 17. júní 1944 væri bjartur
dagur i hugum okkar Islendinga. Já, enn 'er vor yfir íslandi
og ennþá streyma lilýir sunnanvindar vorsins inn i lijörtu
okkar þennan dag, og ennþá eru tengdar við hann miklar vonir.
Við höfum undanfarið tekið þátt í miklu gróðursetningar-
starfi, hæði hér í sveit og i nágrannasVeitum okkar. Það er
göfugt starf að hjálpa ungum sprotum til að vaxa, og það er
göfugt starf að þekja ógróna móa grænu laufskrúði; slílc störf
eru okkar beztu og sönnustu lýðveldis- og landvarnarstörf.
Öll framlíð byggist á tilkomu hins nýja lífs. Því er svo mik-
ils vert, að liið unga og vaxandi líf fái að þroskast við sem
bezt skilyrði. Því betri sem vaxtar- og þroskaskilyrðin eru,
því betri verða stofnar þeir, sem bera framtíðina uppi. Yið
erum fyrst og fremst þjónar framtíðarinnar, okkar störf leggja
grundvöllinn að starfi komandi kynslóða. Mikil ábyrgð hvílir
því á oss hverjum og einum, og liollt mun okkur að minnast
þess á örlagastundum, að á miklu getur oltið hverja afstöðu
við tökum til dagskrármálanna. í þessari sveit standa yfir
miklar framkvæmdir á sviði atvinnulífsins, stórvirk tæki eru
liér að verki, og tengjum við miklar vonir við störf þeirra.
En ekki lifum við á einu saman brauði, þótt gott sé. Andinn,
og þá fyrst og fremst félagsandi okkar, þarf einnig sitt. Vax-
andi atvinnulif krefst aukins félagslífs, því ef vel á að vera
verður slíkt að fylgjast að. Okkur er ekki nóg að græða, við
þurfum líka að njóta auðsins. Njóta þess sem við öflum.
„Meira fjör, ef mannast viljum“, kvað Páll gamli Árdal. Þau
orð eru ekki orðin úrelt ennþá. Við þurfum Iieilbrigða gleði,
aukinn lífsþrótt. Yið þurfum að láta lilýjan andvara vorsins
vekja okkur af drunganum. Ábyrgðartilfinningin má ekki yfir-
5*