Skinfaxi - 01.04.1955, Page 11

SKINFAXI
11
uppeldi víöa um heim. Sérstök atliygli er þar veitt
öllu því, sem gert er fyrir uppeldi fóllts, sem komið er
undir tvítugl. Þannig voru nokkrir lýðskólamenn frá
Danmörku, Svíjijóð og Noregi kvaddir lil Hamborgar
til viðtals við þýzka kennara í fyrrasumar. Þar var
fjallað um skólastörf, sem á að húa menn undir lífið
sjálft, en ekki próf eða rétlindi í neinum sérstökum
greinum. ,
Margir áhrifamenn í Þýzkalandi líta nú þannig á,
að ógæfa Þjóðverja á liðnum tímum hafi löngum ver-
ið sú lielzt, að þeir vöndust á að taka við öllu ofan
frá. Kirkja og ríki, keisari og her foringinn -—
hafði óskorað vald yfir lýðnum. Ilins vegar hvggist
allt lýðræði á því, að alþýðumenn geti ályktað sjálfir
og séð sjálfir ráð fyrir sér. Að öðrum kosti verða
þau réttindi, sem lýðræðið á að veita mönnum, naum-
ast annað en nafnið tómt. Því vilja þeir nú snúa upp-
eldi þýzkra æskumanna á þá braut, að þeir kunni
sjálfir að álykta og taka á sig áhyrgð gagnvart sam-
tíð sinni og þjóðfélagi.
Þetta er ekkert einsdæmi. I Ameríku er nú mikil
áherzla lögð á margskonar félagsstarf, sem miðar að
því að glæða þegnlegar dyggðir, dómgreind og ábyrgð-
artilfinningu.
Vandamálin eru samkynja um allan heim. Þess
vegna gefur Menningar- og fræðslustofnun Samein-
uðu þjóðanna einmitt jiessu svo mikinn gaum. Mesta
hælta lýðræðisins er sú, sem kemur innan frá, ef
mennirnir bila. Áhyrgðarlausir einstaklingar, sem ef
til vill snúa sér að niðurrifi heint eða óheint, eru ])lága
í hverju landi, og því fremur, sem frelsið er meira
Sá, sem ekki hefur dómgreind sina vakandi, verður
hæglega leiksoppur og ginningarfífl óhlutvandra.
Víða í skólum er kvartað um skemmdarverk vesalinga
af því tagi. Stórar þjóðir hafa séð slíkan lýð ánetjast