Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1951, Qupperneq 45

Þegar Þormóður rammi fórst
Skýrsla formanns björgunarsveitarinnar.
Sunnudaginn 26. nóvember 1950, rétt fyrir kl. 13,
var ég staddur hjá Þórhalli Björnssyni einum af út-
gerðarmönnum m.b. „Nóa“, og sagði hann mér að hann
væri á sjó og einhverjir fleiri bátar. Sjór var þá orðinn
mikill og veður ískyggilegt. Hringdi ég því til Þórarins
Dúasonar, formanns slysavarnadeildarinnar á Siglu-
firði til að spyrja hann, hvort hann hefði kynnt sér
hve margir bátar væru á sjó.
Þórarinn lá veikur og bað mig að kynna mér þetta.
Fór ég þá samstundis að athuga þetta, og kom þá í ljós,
að róið hefðu um nóttina 3 mótorbátar og 3 trillubátar.
Hringdi ég þá í talstöðina og bað hana að kalla í mótor-
bátana og biðja þá að líta eftir trillunum. Voru gerðar
margar tilraunir til að ná sambandi við bátana, en þeir
svöruðu ekki. Um kl. 13,20 kom fyrsta trillan og um
sama leyti fyrsti mótorbátur. Hafði ég þá tal af þeim,
og tjáðu þeir mér að sjór væri að verða ófær trillum
og mikill stormur. Fór ég þá á símstöðina og hringdi
í skipstjórann á m.s. „Sigurði", og spurði hvort hann
væri fáanlegur til að fara að leita að trillunum tveim,
sem vantaði, og var hann fús til þess. Einnig náði ég
tali af skipstjóranum á m. b. „Særúnu“, og bað hann
þess sama og gaf hann mér sömu svör.
í þennan mund var „Nói“ að koma að landi. Fór ég
því og hafði tal af skipstjóranum og sagðist hann ekkert
hafa orðið var við trillurnar, en kvaðst hafa séð m. b.
„Þormóð“, þegar hann var að leggja af stað til lands.
Hafði hann þá verið að draga lóðiiía. Rétt í þessu kom
önnur trillan og lét illa af veðrinu, sem vonlegt var,
enda þótti það ganga kraftaverki næst, að þessu litla
horni skyldi takast að ná Siglufirði í slíku veðri.
Ekkert hafði enn frétzt af hinni trillunni. Hringdi
ég þá á Haganesvík, ef ske kynni, að hún hefði hleypt
undan veðrinu, og freistað að taka land þar. Reyndist
það rétt, því að trillan var þá á sveimi úti á víkinni
og voru menn í landi reiðubúnir að taka á móti henni.
Gekk landtakan að óskum. Bátarnir, sem beðnir höfðu
verið að leita, voru nú stöðvaðir, og ekkert hafst að um
sinn, þar sem m.b. „Þormóður" var eigi talinn í hættu
og tæplega sá tími kominn, að hann væri væntanlegur
að landi.
Þetta var um kl. 15. Kom ég nú við á talstöðinni og
dvaldist þar æði lengi, vegna þess að alltaf var verið
að kalla á „Þormóð“ öðru hvoru, en hann svaraði aldrei.
Fór ég þá heim, en er báturinn var ekki kominn kl. 17
og ekkert til hans spurzt, hringdi ég í vitavörðinn á
Sauðanesi, Jón Helgason, og sagði honum að við værum
farnir að óttast um „Þormóð". Spurði ég Jón hvort
hann héldi, að þeir hefðu tekið fjörðinn. Taldi hann
það vafasamt, að vitaljóst væri. Bað ég hann þá
að gá að, hvort hann sæi nokkurs staðar ljós og láta
mig vita. Rétt í því að ég var að kveðja, bað hann mig
að bíða, því að Sveinn sonur sinn væri að koma hlaup-
andi neðan úr vita.
Hann kom með þær fréttir, að hann sæi ljós á bát,
sem væri rétt að 'segja kominn upp í brotið fram af
Sauðanestánni. Spurði ég hann, hvort hann teldi það
líklegt, að báturinn væri með vél í gangi, og taldi hann
það útilokað, því að bátinn hrekti óðfluga að brotinu.
Við slitum nú samtalinu og fór ég strax að kalla
saman björgunarsveitina, og gekk það mjög greiðlega.
Sagði ég að þeir yrðu að vera mættir í björgunarskýlinu
innan hálftíma. Kl. 17,30 voru flestir mættir í skýlinu
og var þá strax hafizt handa um að útbúa byrðarnar. er
sumar hverjar voru allþungar. Þegar þessu var lokið
og byrðarnar komnar á hvern og einn var kl. um 17,50.
Vegna þess hvað veður var ískyggilegt hafði ég feugið
Sigurð Jakobsson, fyrrum bónda á Dalbæ, til að vera
leiðsögumann sveiarinnar vestur yfir fjöllin. Brást
hann skjótt og vel við, og var kominn í björgunarskýlið
í tæka tíð. Var nú allt tilbúið til fararinnar. í sveitinni
voru þessir menn: Sigurður Jakobsson, sem var leið-
sögumaður eins og áður segir, Þórir Konráðsson,
Erlendu Stefánsson, Sigurgeir Þórðarson, Stefán Guð-
mundsson, Jón Sveinsson, Bragi Magnússon, Alfreð
Jónsson, Ásgrímur Stefánsson, Haraldur Pálsson, Oddur
Oddsson, Sigtryggur Flóventsson, Jóhann Sigurðsson,
Þormóður Stefánsson og undirritaður.
Var nú lagt af stað í bíl frá skýlinu fram á Hafnar-
hæð. Veðurhæðin var um 8 vindstig, mikil snjólcoma en
lítið frost. Þegar við fórum úr bílnum var kl. 18,05.
Var nú haldið á brattann, Sigurður fyrstur og svo
hver af öðrum í slóð hans upp svokallaðan Strengshrygg.
Það er melhryggur, sem liggur frá Hafnarhæð og upp
undir Fífladalsbrún. Leið þessa valdi Sigurður með
það fyrir augum að losna við mestu ófærðina vestur yfir
fjöllin, en þessi leið er nokkru lengri en önnur, sem
farin er í góðri færð. Af hrygg þessum hafði skafið
vegna hvassveðurs, en þar gætti hins vegar nokkurrar
klakastorku og hálku.
Þegar við vorum komnir í um það bil 1000 feta hæð
var komin iðulaus hríð, hörkufrost og veðurhæðin um
10 vindstig. Upp er samt haldið hægt og sígandi og
skriðið á köflum þegar mestu hryðjumar gengu yfir.
Ég get ekki annað en rómað stillingu mannanna og
æðruleysi á leiðinni yfir f jöllin í roki, hríð og náttmyrkri.
Það sást ekki handa skil, en enginn mælti æðruorð, en
það þakka ég mest þvi, að allir treystu leiðsögn Sigurðar
VIKINEUR
327