Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1951, Síða 57

SJÓMANNABLAÐIÐ VlKINGUR
Útgefandi:
Farmanna- og fiskimannasamband íslands.
Ritstj. og ábyrgðarm.: Gils Guömundsson.
Ritnefnd:
Júlíus Kr. Ólafsson, Henry Hálfdánsson, Magnús
Jensson, Halldór Jónsson, Sveinn Þorsteinsson,
Birgir Thoroddsen, Theódór Gíslason. -— Blaðið
kemur út einu sinni í mánuði, og kostar árgang-
urinn 40 krónur.
Ritstjóm og afgreiðsla er í Fiskhöllinni,
Reykjavík.
Utanáskrift: „Víkingur“, pðsthólf AS5, —
Reykjavík. Simi 5653.
Prentað í ísafoldarprentsmiðju h.f.
Sœkur
Sú hefur verið venja í jólablaði Víkings undan-
farin ár, að geta um nokkrar nýútkomnar bækur.
Að þessu sinni er rúmið smátt skammtað, þar sem
bókadálhurinn verður að láta sér nægja eina síðu
til umráða. Verður því fátt eitt sagt í fréttum af
bókamarkaðinum.
*
Ég veit ekki betur nefnist upphafið á sjálfsævisögu
Guðmundar Gíslasonar Hagalín. Bók þessi, sem er all-
stór, segir frá mönnum og málefnum í Arnarfirði, eink-
um forfeðrum og fonnæðrum höfundar, og greinir því
næst frá æsku hans og uppeldi. Hagalín hlaut á sínum
tíma verðskuldaða viðurkenningu fyrir ævisögur þeirra
Sæmundar og Hjalta, er báðar voru afbragð. Það er
skemmst frá að segja, að í þessu upphafsbindi sjálfs-
ævisögu sinnar fer Hagalín svo vel af stað, að fullyrða
má, að þar mun hann bæta við einu ágætisritinu enn.
Bókin er bráðskemmtileg og rituð á svo góðu máli, að
Hagalín hefur aldrei gert betur. í þessari bók er hann
víðast hvar svo stuttorður og gagnorður, að fremur er
van en of. Vill maður víða heyra meira um fólk það,
sem Hagaiín bregður upp myndum af, flestum að vísu
bráðlifandi og ótrúlega skýrum, þótt gerðar séu með
fáum dráttum, stundum einni eða tveimur örlitlum en
meistaralegum sögum.
Bækur Menningarsjóðs og Þjóðvinafélagsins á þessu
ári eru fimm, almanakið og Andvari, Alþingisrímumar,
Smásagnasafn og bók um Danmörku. Eru það vissulega
góð bókakaup fyrir 50 krónur.
Alþingisrímur þeirra Valdimars Ásmundssonar og
Guðmundar Guðmundssonar hafa nú um hálfrar aldar
skeið notið mikilla vinsælda meðal allra þeirra, sem
unna snjöllum skáldskap. Hafa þær verið ófáanlegar
um langt skeið, enda mun útgáfa Menningarsjóðs, sem
er fögur og vönduð, mælast vel fyrir. I hinni nýju út-
gáfu birtist langur og skemmtilegur formáli eftir Jónas
Jónsson, og fjallar hann um höfunda rímnanna og sam-
starf þeirra. Að öðru leyti hefur Vilhjálmur Þ. Gísla-
son séð um útgáfuna af mikilli prýði og samið mjög
greinargóðar skýringar við rímurnar.
Manntafl nefnast þrjár smásögur eftir austurríska
ritsnillinginn Stefan Zweig, í ágætri þýðingu Þórarins
Guðnasonar læknis. Sögurnar eru allar mjög góðar, þótt
fyrsta sagan, Manntafl, beri af.
Danmörk nefnist fjórða bókin í flokknum Lönd og
lýðir, er Menningarsjóður hóf að gefa út árið 1949.
Hefur Kristinn Ánnannsson yfirkennari samið bók
þessa. Er þar saman komin mikill fróðleikur um Dan-
mörku, land, þjóð og sögu. Fjölmargar afbragðsmyndir
eru í bókinni.
Ritsafn Gröndals, II. bindi, er nýkomið út á vegum
Isafoldarprentsmiðju. Það hefur að geyma Heljarslóðar-
orustu, Þórðar sögu Geinnundarsonar, þýddar sögur,
leikrit o. m. fl. — Gröndal er einstæður höfundur í
bókmenntum vorum og mun hann enn sem fyrr verða
mörgum til ánægju.
Úr fórum Jóns Árnasonar, síðara bindi, er nýlega
komið út á vegum Hlaðbúðar. Fyrra bindið kom út á
síðastliðnu ári. Hefur Finnur Sigmundsson landsbóka-
vörður séð um útgáfuna af mikilli vandvirkni og
smekkvísi. Er hér á ferðinni mjög gott safn af bréf-
um frá síðari helmingi 19. aldar. Hafa bréfin eigi að-
eins mikinn fróðleik að geyma, heldur eru mörg þeirra
ágætlega rituð og hreinn skemmtilestur. Meðal bréf-
ritara eru líka margir hinir snjöllustu íslendingar, er
uppi voru á síðustu öld. Úr fórum Jóns Árnasonar er
bók, sem óhætt er að mæla með við alla þá, sem unna
sögu íslands og bókmenntum. Útgáfan er efninu sam-
boðin, smekkleg og vönduð.
Meðal rita þeirra, sem Helgafell sendir frá sér að
þessu sinni, er ný útgáfa af Sölku Völku, hinni kunnu
og vinsælu skáldsögp. Halldórs K. Laxness, er kom út
á sínum tíma í tveim bindum undir heitinu „Þú vín-
viður hreini" og „Fuglinn í fjörunni". — Sama forlag
gefur út skáldsögu Kristmanns Guðmundssonar, Helga-
fell, í þýðingu höfundarins og Guðm. Gíslasonar Haga-
líns. Saga þessi kom út á norsku fyrir 20 árum, en
hefur ekki fyrr verið þýdd á íslenzku. —
Sjómannabókin 1951. Eins og flestum lesendum Vík-
ingsins er kunnugt, hefur Farmanna- og fiskimanna-
samband íslands gefið út að undanförnu nokkrar bækur
undir samheitinu „Bára blá“. Tvær fyrstu bækurnar
fluttu úrval úr ritgerðum, sögum og kvæðum um sjó
og sjómenn eftir íslenzka höfunda. Þriðja bókin, sem
kom út í fyrra, hafði að geyma frægar sjómannasögur
eftir erlenda höfunda.
Nú er komin út ný bók, „sjómannabókin 1951“. Er
það þýdd skáldsaga, er nefnist „Sjómaðurinn og refsi-
nornin". Saga þessi er viðburðarík og „spennandi", sem
svo er kallað, og mun mega heita tilvalinn skemmti-
lestur. Sagan er þýdd af Magnúsi Jenssyni loftskeyta-
manni, en hann er lesendum Víkingsins að góðu kunnur
fyrir greinar og þýðingar.
V í K I N □ U R
339