Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1954, Blaðsíða 9

ÁRMANN SIGURÐSSON;
Fá orð um stórt mál
1 febrúar-marz blaði „Víkings" birtist grein
eftir Júlíus Ólafsson vélstjóra, sem hann nefnir
„Sjómannadagurinn". Þó greinin sé að nokkru
leyti svargi’ein við grein Henriks Thorlaciusar,
Lokadagurinn — Slysavarnadagurinn, kemur
vélstjórinn víða við í grein sinni, og þar sem
ég er í höfuðdráttum ósammála greinarhöfundi,
langar mig til að gera smáathugasemdir við
greinina, með fullri vinsemd og virðingu fyrir
vélstjóranum.
Þau ummæli, sem Júlíus Ólafsson telur bæði
ósönn og ómakleg í grein H. Th., um sjómanna-
daginn og þá menn, sem nú orðið setja svip
sinn á hann, tel ég ekki einungis rétt og sönn,
heldur álít ég að þetta fyrirkomulag á deginum
hafi orðið til þess, að hinir starfandi sjómenn
eru nú að mestu hættir að fást til að taka þátt
í hátíðahöldum dagsins. Og eins vegna þess, að
sjómönnum finnst dagurinn vei’a búinn að missa
það gildi, sem hann í upphafi vegar hafði. I
stað þess að vera frí- og kynningardagur sjó-
mannastéttarinnar, er þetta að verða, og er orð-
inn, einn viðbótarskemmtidagur þeirra, sem í
landi vinna. Og fannst nú mörgum nóg fyrir.
1 mörgum stöðum úti á landi eru það íþrótta-,
verkalýðs- og jafnvel verzlunarmannafélög, sem
halda upp á daginn. Sjómennirnir eru í mörgum
tilfellum úti á sjó, og á ég þar einkum við tog-
arasjómennina, eða þá að sjómennirnir eru ekki
fáanlegir til að taka þátt í þeim sýndarathöfn-
um, sem í frammi eru hafðar þennan svokallaða
„sjómannadag".
Nei, herra vélstjóri, þó þér þyki grein Hen-
riks Thorlaciusar bæði ósönn og óréttlát, þá er
hún engu að síður rétt og sönn mynd af sjó-
mannadeginum, eins og hann er farinn að tíðk-
ast nú. Og bak við ummæli H. Th. stendur meiri-
hluti hinna starfandi sjómanna, og þessvegna
sýna sjómenn deginum slíkt áhugaleysi, sem
raun ber vitni um. Enda viðurkennir J. 0., að
því miður hafi sjómenn ekki sett svip sinn á
síðasta sjómannadag. Þannig hefur það líka
verið undanfarið. En það er ekki vegna þess, að
sjómennirnir séu ekki sömu mennirnir og þeir
voru fyrir nokkrum árum, þegar þeir fjöl-
menntu á hátíðahöld dagsins, heldur vegna þess
að þeim finnst, að við það tækifæri beri helzt
til um of á mönnum, t. d. hinum ýmsu mönnum
úr stjórnmálaflokkunum, sem æ ofan í æ hafa
kolfellt á alþingi jillar þær réttlætiskröfur, sem
bornar hafa verið fram, bæði af sjómönnunum
sjálfum og eins samþykktum frá þingum F.F.
S.í. Á ég þar við t. d. vökulög togarasjómanna
og skatta- og útsvarsívilnanir til handa fiski-
mönnunum, svo eitthvað sé nefnt. Hefðu þessir
sömu menn borið slíka virðingu fyrir sjó-
mannastéttinni, sem þeir vilja vera láta á sjó-
mannadaginn, þá hefðu þeir beitt áhrifum sín-
um á alþingi til að fá samþykktar þessar kröfur,
en ekki öfugt. Og það skyldi þó aldrei vera, að
þeir útgerðarmenn, sem hæst hafa hrópað á
sjómannadaginn, hafi sent skip sín á veiðar
dagana fyrir sjómannadaginn?
Ef útgerðarmönnum væri eins ant um þennan
dag og þeir vilja vera láta, myndu þeir haga því
þannig til, að skip þeirra lægju sem oftast í ís-
lenzkri höfn þennan eina dag, en það er langt
frá að svo sé, þó að til séu heiðarlegar undan-
tekningar. En þær eru því miður alltof fáar.
Ég sé þessvegna enga ástæðu til að sjómenn
taki undir þann lofsöng og þá þakkargjörð, sem
vélstjórinn vill syngja útgerðarmönnum og
ráðamönnum þjóðarinnar fyrir afskipti þeirra
af hagsmunamálum sjómannastéttarinnar.
I grein sinni segir J. 0. á einum stað: „Ég
hygg, að fiskimannastéttin megi sæmilega við
una í venjulegu árferði, að kjör fiskimanna séu
ekki lakari en stéttarbi’æðra þeirra í nágranna-
löndum . . . “.
Ég vildi nú aðeins spyrja: Hvað er maðui’inn
að fara, er engin önnur stétt á landinu, sem vél-
stjórinn getur miðað kaup fiskimanna við? Þarf
endilega að hlaupa í samjöfnuð við sjómenn
annan’a þjóða? Þar koma allt aðrir hlutir til
greina, annað verðlag á öllum hlutum og annað
slíkt. Nei, góði vélstjóri, við skulum í þessu til-
felli halda okkur innan takmarka okkar eigin
lands. Hinsvegar má það rétt vera, að ef við
eigum að finna eitthvað í samlíkingu við kjör
V I K I N □ U R
1D3