Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1955, Page 20

Þýzka rannsóknarskipið Anton Dohrn
Sjá forsíðumynd
Tvær nýjungar, sem kunna að hafa víðtæk
áhrif á togarabyggingar og togveiðar framtíð-
arinnar, hafa verið reyndar í hinu nýja þýzka
fiskirannsóknarskipi Anton Dohrn, sem fór í
reynsluferð frá Hamborg hinn 10. febrúar s. 1.
Sænski skipaverkfræðingurinn Jan Olaf
Traung, sem er ráðunautur Matvæla- og land-
búnaðarstofunar Sameinuðu þjóðanna, var við-
staddur reynsluferðina, og birtist nýlega í The
Fishing News eftirfarandi frásögn hans:
Rannsóknarskipið Anton Dohrn er smíðað hjá
Mutzelfeldwerft í Cuxhafen fyrir vestur-þýzku
stjórnina, og er áætlaður byggingarkostnaður
um 300 þúsund Stp. Þetta skip er stærra en
brezka rannsóknarskipið Ernest Holt, eða 209
fet á lengd og 33 fet á breidd.
Dýptin, að meðtöldu skjólþilfari, er 22 fet,
en frá aðaldekkinu og niður að kili 15 fet.
Brúttó smálestatalan fyrir utan skjólþilfar er
999 smálestir og alls 1325 brúttó smálestir.
Á skipinu er 27 manna áhöfn, en rúm er fyrir
15 vísindamenn, bæði íbúðir og fullkomnar rann-
sóknarstofur. Þar er og mjög vel útbúnar
sjúkrastofur, sem geta rúmað 8 manns, og 12,
ef brýn nauðsyn ber til. 850 ha. vél er í skipinu
með glateimstúrbínu, og í stýrinu sjálfu er lítil
skrúfa, sem gengur fyrir 100 ha. rafmagns-
mótor, og er þekkt undir nafninu „vélstýri“. I
reynsluförinni gekk skipið rúmar 12 mílur á
aðalvélinni einni saman.
Hinar tvœr nýjungar.
Á þessu nýja skipi eru tvær nýjungar í skipa-
smíði og tækni, sem miklar vonir eru tengdar
við, hið svokallaða „skjólþilfar" og „vélstýrið".
Tilgangur skjólþilfarsins er að veita skipverj-
um vernd og skjól í vondum veðrum og þannig
nota alla möguleika til að halda áfram að fiska,
þegar venjulega útbúnir togarar verða að hætta.
Trollið sjálft er látið út af síðunni, eins og
venjulega, en pokanum er lyft 7 fetum hærra
upp yfir skjólþilfarið, sem er með kringlóttum
lúkugötum, 5 fet í þvermál, og er tæmt úr pok-
anum í gegnum þessar lúkur niður á aðalþil-
farið, en þar eru hinir venjulegu fiskkassar,
þar sem fiskurinn er aðgreindur, slægður og
hausaður af hásetunum, sem eru í skjóli fyrir
hvaða óveðri sem er.
Þessi nýjung, ef reynslan verður sú, að engir
erfiðleikar verða á því að lyfta pokanum full-
um af fiski þessa 7 feta aukahæð og renna fisk-
inum niður um lúkurnar, getur þýtt upphafið
að byltingu í byggingu togara í framtíðinni.
Kostirnir við það öryggi og þægindi, sem skap-
azt fyrir skipshafnirnar, eru augljósar.
Eins og nú er orðin almenn venja við tog-
veiðar, er aðeins notuð botnvarpa stjórnborðs-
megin, og má þannig nota bakborðshliðina fyrir
íbúðarpláss. Til viðbótar þeim tilraunum og
rannsóknum, sem gerðar verða á Anton Dohrn
á togveiðum, er ætlunin að hann taki þátt í rek-
netjaveiðum. Sjómenn munu verða undrandi
yfir þessu, þar sem hér er um 1000 smálesta
skip að ræða, en hér reynir á hæfni vélstýris-
ins. Hingað til hafa aðeins smáskip stundað rek-
netjaveiðar, vegna þess að þau láta svo vel að
stjórn, en jafnframt því þurfa skipin að vera
stór, til þess að geta innbyrt mikið magn af
síld, sem iðulega fæst á þessum veiðum. Það lá
því fyrir að sameina þetta hvort tveggja. En
hvernig er hægt að búast við því, að 1000 smál.
skip geti stundað reknetjaveiðar með nokkrum
árangri ? Svarið liggur í hæfni vélstýrisins. Lítil
rafmagnsvélskrúfa, sem liggur aftur úr strýris-
blaðinu miðju, margfaldar hreyfanleika skips-
ins. Tilraunir hafa sannað, að jafnvel skip af
þessari stærð, útbúin með vélstýri, geta stund-
að reknetjaveiðar með góðum árangri.
Olaf Traung telur tilraunirnar með vélstýrið,
þ. á. m. í þágu síldveiðanna, ákaflega þýðing-
armiklar, og ef þær, sem engin ástæða er til að
efast um, reynast fullkomlega eins og ráð er
fyrir gert, væri innan handar að setja vélstýri
í þegar byggða togara, þannig að þeir verði hæf-
ir til síldveiða.
Ef þessar tvær nýjungar í rannsóknarskip-
inu gefa góða raun, mun skipið fljótlega borga
sig, burt séð frá þeim árangri og þekkingu, sem
58
VÍKINGUR