Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1957, Blaðsíða 1
SJOMANNABLAÐIÐ
UIKIH6UR
ÚTGEFANDI: FARMANNA- OG FISKIMANNASAMBAND ÍSLANDS
XIX. árg., 6.—7. tbl. Reylcjavík, júní-júlí 1957
Sjómannadagurinn tvítugur
Sunnudaginn 2. júlí s. 1. var hátíðlegur hald-
inn tuttugast Sjómannadagurinn í þeirri mynd,
sem hann nú er um allt land. I Reykjavík var
hann að þessu sinni með sérstökum hætti að
nokkru leyti, því þennan dag voru mörkuð sér-
stæð tímamót í starfs-
sögu þessara almennu
samtaka, með vígslu
hins glæsilega Dvalar-
heimilis aldraðra sjó-
manna í Laugarási, og
stofnunin var formlega
tekin til notkunar, þó
að nokkur spor séu enn
óstigin þar til bygging-
in er fullgerð.
Á þessum tímamót-
um er gott að líta rétt
um öxl þó áfram sé
haldið beina braut.
Fyrsti hvatamaður að
hugmyndinni um al-
mennan Sjómannadag
var Henry Hálfdáns-
son. 1 blaði ísl. loft-
skeytamanna „Firðrit-
aranum“ maí—júní 1936 ritaði hann grein þar
sem hann ræðir um sjálfsagða skyldu þjóðfélags-
ins að halda í heiðri minningu þeirra sona þjóð-
arinnar, er látið hafa lífið við skyldustörfin á
hafinu og segir m. a.: „Að minnast látinna skör-
unga er ekkert hégómamál, það er þroskamerki
og mikilsverður liður í uppeldi hverrar þjóðar.
Það er vel til fallið, að sjómennirnir beiti sér
sjálfir fyrir því að minning hinna drukknuðu
verði í heiðri höfð, vér vitum svo innilega, hversu
þeir eiga það skilið“ .. . „Stórþjóðirnar heiðra
grafir hinna óþekktu hermanna sinna. Því ættum
við þá ekki að heiðra gröf hins óþekkta sjó-
manns. Fyrir nokkrum árum var grafmn í
Reykjavík óþekktur sjómaður. Öldur samúðar-
innar risu hátt í bili. Hver hugsar nú um þetta
leiði? Það er í niðurníðslu, sjáanleg er aðeins
moldarhrúga, sem eftir varð, þegar búið var að
moka ofan á kistuna, og í hana hefur ver-
ið stungið ómerkilegu
krosstré“.
Síðar skrifar hann
enn um hugmyndina
um almennan Sjó-
mannadag og segir
m. a. „Vér höfum
reyndar fyrir tilstilli
mætra manna og
kvenna komið á sér-
stökum barnadegi og
mæðradegi, en í þessu
særíki höfum vér eng-
an dag, sem eingöngu
er helgaður sjómönn-
um og engan minnis-
varða höfum vér reist
öllum þeim hetjum,
sem fallið hafa á sjón-
um“. Og ennfremur:
„Slíkur minnisvarði,
reistur fyrir tilstilli fólksins má ekki vera nein
smásmíði, hann á a8 vera dýrmæt eign þjóðar-
innar og hvatning til kynslóðanna“.
Á áðalfundi F. 1. L. 11. júní 1936 hreyfði
Henry þeirri hugmynd „að öll stéttarfélög sjó-
manna tækju höndum saman um að koma á alls-
herjar sjómannadegi um land allt á ári hverju“.
Stjórn F. I. L. var falið að vinna að málinu, og
19. nóv. 1936 sendi hún boðs og hvatningarbréf
til allra félaga sjómanna í Rvík og Hafnarfirði
og sjómenn í öðrum landshlutum voru hvattir til
að hefjast handa á sama hátt.
Fyrsti almenni fundurinn varðandi Sjómanna-
daginn var haldinn í Oddfellowhúsinu í Reykja-
Henry Hálfdánsson form. Sjómannadagsráðs (til hægri)
afhendir Sigurjóni Einarssyni skipstjóra og framkvæmda-
stjóra Hrafnistu lyklavöldin að hinu nývígða Dvalar-
heimili aldraða sjómanna.
113