Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1957, Blaðsíða 22
Þjóðverjinn, sem slapp úr íangelsi
--------• FRAMHALDSSAGA •------------
J
Allmargir fanganna urðu svo miður sín, að þeir
skulfu eins og hrísla af vansælu innantökunnar, þrátt
fyrir hlýjuna í klefunum. Þeir vöfðu sig í yfirhafnir
sínar og teppi og hvað sem fyrir hendi var og kúrðu
fölir og skjálfandi á bekkjunum. Undir slíkum kring-
umstæðum var ekkert áberandi þó að von Werra
gerði slíkt hið sama og birgði andlitið í höndum sér.
Þegar lestin dró úr hraðanum, þegar kom að næstu
viðkomustöð, var von Werra viðbúinn ef varðmenn-
irnir slökuðu á aðgæzlu sinni. Og þegar tækifærið
gafst breiddi hann úr teppi sínu og einn af félögum
hans lagðist á kné bak við teppið og lyfti innri rúð-
unni alveg upp, svo að nógur hiti komst á ytri rúð-
una og ísingin bráðnaði alveg af henni. Nú var að-
eins sú hætta fyrir hendi, að verðirnir á brautar-
stöðinni veittu þessu athygli, en svo varð ekki.
Um leið og lestin fór aftur af stað réttu margir
fanganna upp hendi til þess að gefa til kynna að
þeir þyrftu að komast á salerni. Einn af félögum von
Werra lék nú sömu hreyfingarnar með teppið eins
og áður, en hann fór á bak við og greip í handfang rúð-
unnar til þess að lyfta henni upp, en hún hreyfðist
ekki. Hann reyndi aftur af öllum kröftum og þá rann
hún hljóðalaust upp.
Á sama auknabliki klifraði von Werra upp í glugg-
ann og kastaði sér eins langt eins og hann gat út frá
lestinni, hraðinn af lestinni sneri honum nokkra hringi
í loftinu og hann lenti ruglaður og utan við sig, en
ánægður í huga, í djúpum snjóskafli. Félagar hans
höfðu séð um að loka báðum rúðunum strax og hann
var stokkinn út og enginn varð var við flóttann fyrr
en undir morgun, en þá var lestin komin fleiri hundr-
uð kílómetra vestur á bóginn.
Samkvæmt upplýsingum viðkomandi yfirvalda í
Canada um flótta von Werra, stökk hann úr lestinni
náiægt Smith Falls í Ontario, ca. 50 km. frá landa-
mærum Bandaríkjanna. En það var alveg sérkenn-
andi fyrir von Werra, að hann skýrði blaðamönn-
um sjálfur frá, að hann hefði stokkið úr lestinni 150
km. fyrir norðan Ottawa. Annars var ekki mögulegt
að honum hefði unnizt tími til þess að lenda í öll-
um þeim mannraunum og spennandi ævintýrum, sem
hann sagðist hafa lent í á leiðinni til landamæranna.
Vegna þess hve von Werra var létt um að búa til
alls konar lygasögur og gera þær sem næst sann-
leikanum samkvæmar, ef svo mætti segja, er ger-
samlega ómögulegt að sannprófa nú hvað er rétt
eða rangt um þessi atriði.
En það er þó staðreynd, að hann kom til Johnston
á norðurbakka St. Lawrencefijótsins um kl. 19 þann
24. janúar. Þaðan gat hann séð ljósin í Ogdensburg
í New York fylki og ef honum tækist að komast
þangað var hann sloppinn. Fljótið var ísi lagt og hann
reiknaði með að geta komizt yfir það fótgangandi,
en þegar hann átti eftir nokkur hundruð metra að
ströndinni, Bandaríkjamegin, varð fyrir honum ís-
laus .kafli.
Hann sneri því við aftur að Canadaströndinni og
gekk langa vegalengd upp með fljótinu, þangað til
fyrir honum varð þyrping sumarbústaða. Og þar fann
hann það sem hann leitaði að. Langa þúst eins og
vindil í laginu — róðrarbátur á hvolfi.
Honum tókst að brjóta klakann utan af bátnum og
reisa hann á kjölinn. Síðan lagðist hann af öllum
kröftum á hinn þunga bát og tókst að ýta honum
áfram yfir ísinn að auðu spönginni við landamærin.
Báturinn var áralaus en von Werra ýtti frá ísskörinni
og báturinn barst með straum eftir langa mæðu upp
að ströndinni hinum megin.
Á sama augnabliki og bátinn bar að íshroðanum
við bandarísku ströndina hljóp von Werra úr honum
og hljóp áfram með strandlengjunni. Á fyrsta vegar-
kaflanum, sem hann kom að, stóð bifreið með ein-
kennisbókstöfum New York fylkis, og við stýrið sat
hjúkrunarkona frá nærliggjandi sjúkrahúsi þar i
grennd og var um það bil að setja bílinn í gang.
Afsakið, en er þetta ekki Ameríka? spurði von
Werra hikandi. Hann vildi vera öruggur, því hann
vissi, að kanadisku landamærin liggja víða alllangt
inn og suður fyrir St. Lawrencefljótið.
Jú, það er rétt, svaraði hjúkrunarkonan. Þér eruð
staddur í Ogdensburg. von Werra létti um hjarta-
ræturnar og brosti glaðlega og sagði: Ég er yfir-
foringi úr þýzka flughemum. Ég er -— hann leiðrétti
sjálfan sig -— ég var stríðsfangi í Kanada.
En hann varaði sig ekki á því, að það var enn
langt frá því að hann gæti talizt öruggur um sig.
Stuttu áður var þýzkur stríðsfangi handsamaður í
Minnesota, haldið þar í fangelsi í þrjá mánuði og
síðan framseldur Kanadastjórn að nýju. Og aðeins
hinn mikli hæfileiki von Werra til þess að koma af
stað stórfelldum sögusögnum um sjálfan sig bjarg-
aði honum frá því að hljóta sömu örlög.
Bandarísku innflutningsyfirvöldin létu handtaka
hann fyrir að fara ólöglega inn í landið og afhentu
hann til lögreglunnar í Ogdensburg. Þar var hann
geymdur í einsmannsklefa um nokkra hríð. En frétta-
ritarar komust á snoðir um flótta hans. Og frásagnir
hans af flóttatilraunum hans gáfu þeim ríkulegt
efni í stórar fyrirsagnir og æsandi blaðagreinar. Þó
voru einstaka blöð sem gleyptu ekki allar flugur
hans jafn lystilega, t. d. sagði Ogdenburgs Journal
um eitt viðtalið við hann: „Á blaðamannafundi í gær
spann von Werra silkiþráð ævintýranna svo langan,
að tvímælalaust hefði sjálfur höfundurinn að 1001
nótt orðið gulur og grænn í framan af öfund yfir að
hlusta á hann“. En hverju sem tautaði urðu frásagn-
ir von Werra kærkomið lestrarefni fyrir blöðin, kvik-
134