Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1957, Blaðsíða 26

Óhætt er að fullyrða, að knattspyrna er mesta áhuga-
mál skipverja, og iðka hana ungir og gamlir þegar vinnu
er lokið á kvöldin. Oft höfiun við þreytt keppni við
áhafnir erlendra skipa, bæði hér heima og á erlendri
grund og sjaldan boriS skarðan hlut frá borði. En hvað
sem allri keppni líður, þá eykur það þrótt og lireysti aS
iðka íþróttir og stuðlar að samheldni og félagslyndi skip-
verja.
SumariS er tími ferðalaga og höfum við stundum farið
út fyrir skarkala heimsborgarinnar, New York. Þarf ekki
aS fara langt til þess aS sjá fegurð náttúrunnar í ein-
hverri mynd. En skipið siglir sinn sjó, jafnskjótt og af-
greiðslu þess crlokið, og þá er fótboltinn lokaður niður
í kistu, ásamt íþróttafötunum og taflið er tekið upp á ný.
Margir iðka tafl, og þeir, sem ekki tefla, spila á spil
í frístundum sínum eða lesa góSa bók, þangaS til þægi-
leg hreyfing skipsins færir þá inn í draumalandið.
Áð síðustu flytjum við Víkingnum b(>ztu þakkir fyrir
ýmsan fróðleik og annað lestrarefni, sem hann hefur birt
og óskum lionum og ritstjórum lians alls hins bezta í
framtíðinni. Eyjólfur Porsteinsson.
Iíerra ritstjóri!
Eg undirritaður sendi hér meS blaði þínu smá greinar-
korn, til birtingar og bið ég þig velvirðingar á því.
Ef borin er saman aðstaða hins íslenzka sjómanns nú
á tímum og svo aftur forfeSra lians, þá sést greinilega,
hve geysimikil breyting hefur hér á orðiS.
Ef við lítum til baka, aftur í fortíðina, þó ekki sé nema
40—50 ár og virðum fyrir okkur aðstæður og kjör sjó-
mannsins þá og svo aftur þess manns, sem nú sækir gull
í greipar Ægis, þá held ég, að enginn fengist til að skipta.
Nú, þegar við virSum fyrir okkur einhverja af hinum
mörgu verstöövum víðsvegar um landið og sjáum alla hina
nýju og glæsilegu fiskibáta svo við minnumst ekki á ný-
sköpunartogarana okkar þá verðum við ungu mennimir
ekki svo mikiS varið við þessa þróun. En ef við hittum
einhvern eldri mann að máli og spyrjum hann, hvernig
umhorfs hafi verið í hans ungdæmi og á hvers konar skip-
um hann hafi byrjaS sjómennsku sína, þá kemur annað
hljóð í strokkinn. Hann byrjar að lýsa fyrir okkur lífi
forfeðra okkar, sem sóttu sjóinn á færaskútum og hákarla-
skipum. A öllu þessu sjáum við, að þaö hefur ekki verið
neitt sældarlíf, sem þeir áttu við að stríöa og mætti að
nokkru líkja því við fangelsisvist.
Iíákarlaveiðarnar voru stundaðar seinnililuta vetrar og
fram á vor og oft í hinum verstu veSrum, bæði vetrarbyl
og sjógangi. Þar stóðu menn við „vaSinn“ mestan hluta
sólarhringsins, og þær fáu stundir, sem hvílzt var, sváfu
menn á trébekkjum og í óupphituðum lúkurum. Þar að
auki var svo lifað viÖ skrínukost. En lítum á nútímann
og virðum fyrir okkur nýtízku togara, eða fiskibát. Sést
þá viS fyrstu sín, aS líf sjómannsins ag aðbúnaður hefur
tekið miklum stakkaski])tum og má teljast vera orðinn
ágætur, miðað við það, sem áður var.
En nii er mönnum orSin augljós ný hætta á sjónum,
scm fara ört vaxandi. Það er hinn mikli ganghraði, sem
svo að segja liver einasti bátur eða skip hefur. Það er
spurning, sem enn er ósvarað, hvort ríkisvaldið ætti ekki
að taka hér í taumana og setja lög um hámarkshraSa
fiskibáta, því að sú stefna, sem nú er allsráðandi í þess-
um efnum, getur ekki blessast um langan tíma. Ef litið
er á mcðferð þessara svokölluðu nýsköpunartogara, sem
óhætt er að segja, aS allir séu mjög nýlegir, þeir elztu
aðeins 10 ára, þá er hún vægast sagt ljót. Þar er aSeins
liugsað um eitt„ og það er hraðinn. Þessi skip, sem
áreiðanlega hafa verið sterklega byggS í upphafi, eru nú
þegar farin að gefa sig, enda ekki ástæSa til annars, því
þau eru keyrð á móti hvaða sjó og vindi, sem er og
oftast með fullri ferð.
Sama er aS segja um fiskibátana. Þar er þessi þróun
alveg sú sama og ástandið líklega þó fremur lakara, því
aS fiskibátarnir eru flestir frá 50—80 rúmlestir að stærð
og hafa margir hverjir næstum því eins mikinn gang-
hraða og togararnir.
Nei, hér verður að nema staöur, og ég er eindrcgiS
þeirrar skoðunar, að þaö sé ríkisvaldsins að koma hér til
sögunnar og Alþingis að setja lög um hámarkshraSa fiski-
báta, því útgerðarmenn og skipstjornarmenn liafa þegar
sýnt, að þeir halda áfram þessum kappleik, þótt Jiegar
liafi orðið margir árekstrar og slys á kappsiglingu fiski-
báta á miðin. En árekstrarnir og vandræðin, sem af Jk'ssu
hljótast, halda áfram aS koma fyrir og það í enn ríkara
mæli, ef þessi þróun heldur áfram. Það er því eindrogið
mín skoðun, að ríkisvaldiS eigi hér að skerast í leikinn
og ég veit, að þar eru margir mér sammála, því þaö
yi'Si heill og hamingja fyrir alla, sem hlut eiga að máli.
Með vinsemd og virðingu! Ingvar Hólmgeirsson.
Biöi
yorg.unara^
iflrek
Sokknu skipi náð upp af 71 meters dýpi.
Norsku björgunarfélagi hefur nýlega tekizt að bjarga
af hafsbotni, af 71 m. dýpi stórum fiskibáti. Björgun
af svo miklu dýpi mun vera sjaldgæf og hefur ekki
verið framkvæmd við Noreg áður. Skipið var híft
frá botninum upp á 20 m. dýpi og síðan var það
dregið inn á kyrran vog, þar sem björgunarstarfinu
var lokið. Fiskiskip þetta er rúmlega 200 t. brúttó
og var áður umbyggt úr hvalveiðibáti. Skipið heitir
„Hans Falnes“ og sökk eftir að hafa strandað fyrir
nokkrum árum. Þegar kafararnir hófu vinnu sína
við skipið var það hulið fjögurra metra þykkri botn-
leðju. Vegna hins mikla dýpis tók ferðin upp frá
botninum kafarana fjóra klukkutíma.
Gert er ráð fyrir, að skipið sé ekki verr leikið en
svo, að viðgerð á því svari kostnaði. Það mun síðar
verða dregið til Stavangurs til viðgerðar.
Einn kafaranna, sem vann að björguninni, veikt-
ist hættulega af svonefndri „kafaraveiki", sem stafar
af ofmiklum hraða á uppleiðinni, fyrir kafarann. Kaf-
arinn var fluttur í þrýstitank flotans í Horten og
eftir 40 klst. meðferð þar, náði hann sér eftir volkið.
LEIÐRÉTTING
Sú meinlega prentvilla varð í síðasta blaði, að línurit,
sem fylgdi greininni „Hvað kostar sjómílan" prentaðist á
hvolfi.
Lescndur blaösins cru því vinsamlegast beðnir að livolfa
því, er þeir kynna sér umrætt línurit. Þetta kann að
þykja cinkennileg krafa til íésendanna að lesa hluta af
blaðinu á haus, en við því er ekki að gera. — Bitstj.
138