Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1975, Blaðsíða 53
HVOLFIR SKIPINU?
I endursögn Bára
Skipstjórinn á Baldjökli hét
Jón Steinsson, kallaður Jón
Steinn, eða bara Steinn, skipið
oftast Balli gamli. Skipið hafði
tekið hveitifarm, og átti nú um
miðjan vetur að fara með það um
þvert Atlantshaf.
Framan af var góðviðri, en svo
fór Norður-Atlantshaf að sýna
klær. Stormur skall á og sjógang-
ur var mikill. Skipið var hlaðið,
tók á sig sjói, en allar lúgur
voru vandlega skálkaðar og ekk-
ert gerðist, utan hvað, lífið um
borð var heldur óþægilegt, en
hvað . . . . og hraði skipsins
minnkaði mikið. Eina nóttina
breyttist vindstaða og sjólag, það
stóð æ meira á stjórnborða og
skipið bæði hjó og valt og það
ekki þægilega.
Þegar skipstjórinn vaknaði um
morguninn og leit út um kýr-
augað, þá sá hann ekki annað
en að himinn og haf væri ein
gráfroða, en sjógusumar, sem
helltu sér inn yfir skipið stjóm-
borðsmegin, voru eins og fossa-
föll. Skipstjórinn þekkti titring-
inn, því að allt skipið nötraði þeg-
ar sjóir skullu á því, en þegar
brotið var riðið hjá hætti það að
skjálfa. Skipið valt á bakborða,
rétti sig, seig niður og og valt
aftur. Þetta var ekki sem best en
það var eðlilegt eftir veðri og
sjó. Samt fannst skipstjóranum
eitthvað að, eitthvað, sem honum
féll ekki. Var hann hræddur? Við
hvað? Storminn? Hann var ekk-
ert öðruvísi en vant var um svona
veður. Menn voru nokkuð gleið-
gengir og fóru varlega þegar
þurfti, en annað var það ekki.
Samt var einhver órói í huga
VlKINGUR
skipstjórans og hann fór upp.
Himininn var blýsvartur og lág-
skýjað. Það hvein og söng í öllu,
og sjóir færðu allt í kaf annað
veifið. Jón Steinn fór upp í brú,
en þar var annar stýrimaður á
vakt.
— Nokkuð sérstakt?
— Nei, skipstjóri. Allt í lagi.
Skipstjórinn sneri sér við og
horfði aftur eftir. Hann sá hvern-
ig öldurnar veltu sér inn á skipið,
brotnuðu og sigu aftur með því,
en skipið valt á bakborða, seig,
rétti sig við, hallaðist á stjóm-
borða aftur.
Eða hvað? Rétti skipið sig al-
veg?
Hann kallaði á stýrimanninn
og spurði hvort hann tæki eftir
nokkru óvenjulegu, en því neit-
aði stýrimaður. Sagði hinsvegar
að þetta væri óþverra veður.
Skipstjórinn spurði hvort hann
finndi ekki eitthvað á sér, og enn
sagði stýrimaður nei.
Hvað átti þetta að fyrirstilla?
hugsaði skipstjóri. Var hann að
fara á taugum? Var þetta bara
ímyndun, sem sótti að honum?
Hann starði á skipið. Jú, það valt
og dinglaði, fyrst á bakborða, svo
á stjórnborða, en . . . Rétti það
sig alveg? Vottaði ekki fyrir
bakborðs slagsíðu? Og óx þetta
ekki meðan hann stóð þarna?
Fjandinn hafi það, þeir hlutu þó
að hafa augu í höfðinu, þessir
menn hans . . . Fyrsti stýrimað-
ur kom fram eftir og var fótfim-
ur, heilsaði þegar hann sá skip-
stjórann, sem veifaði til hans um
að koma upp.
— Nokkuð að, skipstjóri?
— Sérðu nokkuð, stýrimaður?
sagði skipstjóri og horfði aftur
eftir.
Fyrsti stýrimaður horfði
nokkra stund, spurði við hvað
skipstjóri ætti.
— Engin slagsíða?
Stýrimaður sneri sér við aftur.
— Það gæti verið dálítið á bak-
borða — en — ég get ekki sagt
nákvæmlega ....
— Á bakborða já. Taktu strax
frá horni á lúgu númer tvö.
— I þessu veðri, skipstjjóri?
En. . .
— Ef eitthvað hefur komið
fyrir með langskiljuna, greip
skipstjóri fram í. — Taktu af
horn af tvö. lúgunni. Ég kem
strax.
Stýrimaður flýtti sér niður,
náði í mannskap, og farið var að
slá skálkfleygana lausa.
— Haltu skipinu uppí og að-
eins svo að það láti að stjórn,
sagði skipstjóri um leið og hann
fór niður, en stýrimaður endur-
tók skipunina og rórmaður líka,
og sneri stýrishjóli á stjómborða.
Jón Steinn gekk til mannanna,
sem voru að fást við lúguna.
Hann var naumast kominn alla
leið, þegar álengdar heyrðust eins
og neðanjarðar drunur, og svo
hvein í einhverju eins og foss-
niður væri langt í burtu. Stórsjór
hafði riðið að skipinu rétt í þessu
og hent því niður á bakborða, en
að þessu sinni rétti skipið sig ekki
við aftur. Það lagðist á bak og
hallaðist mjög, hallaðist æ meira
við hvera sjó, sem að því reið —
og lá þannig. Hvaðanæva heyrð-
ust brak og brestir og skarkali
— allt sem lauslegt var af flösk-
um, diskum, bollum, bókum og
205