Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1986, Qupperneq 48

Jón Steinar
Ragnarsson.
... erþá almanakiö
endanlega skrifaö?
Munu síöur þessarar
litlu, en þó gagn-
merku þókar, standa
óöreyttar um alla
framtíö? Ég held
ekki.
48 VÍKINGUR
Sjá dagar koma...
Sú var tiðin að dýrlingum
og öðrum skýhöfnum
persónuleikum kirkju og ritn-
ingar voru helgaðir al-
manaksdagar. Svona i aðra
röndina til að heiðra minningu
þeirra, en þó fyrst og fremst til
að viöhalda heilögu orði og
blása lífi i trúartýru hins
sauðsvarta almúga.
Páli postula, Mattíasi og
Jóhannesi skýrara var útdeilt
sinum eigin messudögum, að
ógleymdum heilögum Þorláki
með blessaða skötuna.
Örlagadagar i lifi Krists og
pinu fengu fastan stað i
almanakinu, og marka þeir
dagar hinar helstu át -og
drykkjuveislur vorra daga.
En þrátt fyrir alla helgi, er
geislabaugurinn alls ekkert
skilyröi fyrir reiti á siöum
almanaksins (A.m.k. ekki á
siðum almanaks þjóövina-
félagsins). Sjómenn, bændur
og verslunarmenn eiga sina
sérstöku daga, svo ekki sé
minnst á konudaginn. (Guð
hjálpi þeim sem gleymir
honum!).
Af þessu má ráða að oss
dauðlegum mönnum sé leyfi-
legt að hylla okkur sjálfa sem
hjáguði á okkar eigin helgi-
dögum!
Einhver hefði nú kallað það
svörtustu heiðni, myndi ég
halda.
Þegar svo minnst er á
heiðni, þá er sá siður enn i
hávegum hafður, og blótað
reglubundið hvert ár. Ég læt
mér nægja að nefna bolludag,
öskudag, sprengidag og svo
sjálfan þorrann, svo eitthvað
sé nefnt. Allir eiga þessir
dagar sér rót i heiönum sið,
þó reynt sé að bera kristna
blæju yfir suma þeirra.
Já, fyrir flestum hefur nú
veriö hugsaö af hinum frómu
almanakshöfundum fyrri
tima, það má nú segja.
En hvernig er þetta þá nú á
tímum? Höfum við nútima-
menn ekki haft neitt til mál-
anna að leggja við samningu
þessarar merku bókar?
Jú, ég er nú hræddur um
það, þó ekki sé það laust við
hnökra. Þaö er nú einu sinni
aðalsmerki nútimans að
kunna sér ekki hóf i nokkrum
hlut, og verður maöur illa var
við það á þessu sviði sem á
öðrum. I stórmennsku okkar
og ofboðslegheitum látum við
okkur vart nægja minna en
heilt ár undir slíkar útnefning-
ar.
Allir muna kvennaárið,
barnaárið, ár æskunnar og
jafnvel ár trésins! (mér hefur
alltaf fundist það móðgun við
sterkara kyniö, að einhverjar
hrislur austur í Hallormsstaö
hafi hlotið forgang i þessu
máli). En engar af þessum til-
einkunum hafa orðið eldri en
samnefnari þeirra.
Ástæöan er sennilega sú
að fólk hefur hvorki tima, ráð
né áhuga á að halda fleiri
hátíðisdaga en fyrir eru.
En er þá almanakið
endanlega skrifað? Munu
siður þessarar litlu, en þó
gagnmerku bókar, standa
óbreyttar um alla framtið? Ég
held ekki.
Að minnsta kosti eru
frændur okkar Norðmenn á
öðru máli. Þeir hafa nýlega
fastskipaö nýjan opinberan
almanaksdag og nefnt hann
i hausinn á sinum nýtasta
þjóðfélagsþegn. En hver er þá
hinn heiðraði? kynni einhver
að spyrja. Káre Willoch?
Arne Treholt? Nei varla.
Kannski eitthvert af hinum
stórgóöu skáldum sem landið
hefuralið?
Ó, nei, ó, nei. Þessi dagur
er hvorki helgaöur mektar-
bokkum, pegasusum né stór-
bandittum Noregs, heldur
Jón Steinar heitir ungur maöur og er Ragnarsson. Hann sleitsínum
barnsskóm og saup sína fyrstu sopa aftáriþvísem ýmist er rómað eða rægt á
bókum og blöðum þjóðarinnar, vesturá ísafirði. Þar vestra daðraði hann
látlaust við ýmsar gyðjur en mestþó við listagyðjuna. Hann orti Ijóð, sem
gefin voru útá bókum, og myndskreytti sjálfur. Hann samdi leikritsem
marktæk leikfélög sýndu og lék íþeim sjálfur, sem og öðrum leikritum eftir
aðra höfunda.
Fyrirhartnærtveim árum teiknaðihan nokkrarmyndirfyrir Víkinginn, en að
þvíverki unnu axlaði hann sín skinn og hélt á við frændþjóðarokkar, þeirrar
sem byggirNoreg. Þaðan hefurhann nú sent okkurþær ágætu hugleiðingar
um merkilega daga, sem hérfylgja ásamt mynd sem hann teiknaði. Við höfum
góð orð hans um að hann muni senda okkur fleira gott íframtíðinni og
hyggjum gott til samvinnunnar við hann.