Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2004, Síða 36

Náttúrufræðingurinn - 2004, Síða 36
Náttúrufræðingurinn gether as one species in most papers. H. rugosa is a larger form than H. arctica, but they both seem to bore into the bottom if the substrate is suitable. H. rugosa appar- ently originated in the Atlantic, whereas H. arctica probably originated in the Pacific and migrated to the North Atlantic via the Bering Strait while the Serripes Zone on Tjömes, north Iceland, was deposited 3.6 Ma ago. According to Strauch28 Hiatella arctica is the only Hiatella spedes in the North Atlantic and Parific and it can be used to estimate palaeotemperatures. He corre- lated shell length and winter minimum water temperatures for modem H. arctica in the North Atlantic as well as the Parific. With this relationship he was able to infer Cainozoic palaeotemperatures. This method has been discussed and it has been stressed that in the Pacific the length is govemed by mode of life of each popu- lation and not only the temperature.30 Therefore, this method should be used with care as an exact palaeothermometer, although it is often a good indicator. Þakkir Ég stend í mikilli þakkarskuld við Guðrúnu Þórarinsdóttur sem hefur lesið yfir handritið og látið mér í té mjög mikilvægar upplýsingar um rataskel- jalirfur við ísland. Þá vil ég þakka Oddi Sigurðssyni sem myndaði allar skeljarnar á 1. mynd. Ennfremur vil ég þakka Rannsóknasjóði Háskóla íslands fyrir að styrkja þessa rannsókn. Heimildir 1. Linné, C. 1767. Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, syn- onymis, locis. 12. edit. reformata. 1 (2). Salvii, Holmiae. Bls. 533-1327. 2. Linné, C. 1771. Mantissa plantarum altera generum 3. 6. edit. Salvii, Holmiae. Bls. 143-587. 3. Daudin, F.M. 1801. í: L.A.G. Bosc. Histoire naturelle des coquilles 3. Déterville, Paris. 252 bls. 4. Bellevue, L.B.F. de 1802a. Memoire sur quelques nouveaux genres de mollusques et de vers lithophages, et sur la faculté qu'ont ces animaux de percer les rochers. Journal de Physique, de Chimie, d'Histoire Naturelle et des Arts 54. 345-369. 5. Bellevue, L.B.F. de 1802b. Extrait d'un mémoire sur quelques nouveaux genres de mollusques et de vers lithophages, et sur la faculté qu'ont ces animaux de percer les rochers. Société Philomathique de Paris, Bulletin de Sciences 3 (62). 105-109. 6. Ingimar Óskarsson 1952. Samlokur í sjó (Lamellibranchia). Skeldýra- fána íslands 1. Atvinnudeild Háskólans, Fiskideild, Reykjavík. 119 bls. 7. Sars, G.O. 1878. Bidrag til kundskaben om Norges arktiske fauna 1. A.W. Brogger, Christiania. 466 bls. 8. Poppe, G.T. & Goto, Y. 1993. European seashells 2. Christa Hemmen, Wiesbaden. 221 bls. 9. Lamy, E. 1923. Révision des Saxicavidae vivants de Muséum National d'Histoire Naturelle de Paris. Journal de Conchyliologie 68. 218-248. 10. Winckworth, R. 1932. The British marine Mollusca. Journal of Conchology 19. 211-252. 11. Lamarck, J.B. de 1818. Histoire naturelle des animaux sans vertébres 5. Verdiére, Paris. 612 bls. 12. Petersen, G.H. 1978. Life cycles and population dynamics of marine benthic bivalves from the Disko Bugt area of West Greenland. Ophelia 17(1). 95-120. 13. Fabricius, O. 1780. Fauna Groenlandica. Rothe, Lipsiae. 452 bls. 14. Jensen, A.S. 1951. í: G. Thorson. The Godthaab Expedition 1928. Scapo- poda, placophora, solenogastres, gastropoda prosobranciata, lamelli- branchiata. Meddelelser om Gronland 81 (2). 1-117. 15. Tebble, N. 1966. British bivalve seashells. The British Museum (Natural History), London. 212 bls. 16. Odhner, N.H. 1914. Notizen iiber die Fauna der Adria bei Rovigno. Beitráge zur Kenntnis der marinen Molluskenfauna von Rovigno in Istrien. Zoologischer Anzeiger 44. 156-170. 17. Lebour, M.V. 1938. Notes on the breeding of some lamellibranchs from Plymouth and their larvae. Journal of the Marine Biological Association of the U.K. 23.119-145. 18. Jorgensen, C.B. 1946. Lamellibranchia. í: G. Thorson. Reproduction and larval development of Danish marine bottom invertebrates. Med- delelser fra Kommissionen for Danmarks Fiskeri- og Havunder- sogelser. Plankton 4. 277-311. 19. Hunter, W.R. 1949. The structure and behaviour of Hiatella gallicana (Lamarck) and H. arctica (L.), with special reference to the boring habit. Proceedings of the Royal Society of Edinburgh 63B. 271-289. 20. Rees, C.B. 1950. The identification and classification of lamellibranch larvae. Hull Bulletin of Marine Ecology 3. 73-104. 21. Leifur A. Símonarson 1981. Upper Pleistocene and Holocene marine deposits and faunas on the north coast of Nugssuaq, West Greenland. Gronlands Geologiske Undersogelse Bulletin 140.1-107. 22. Thorson, G. 1936. The larval development, growth, and metabolism of arctic marine bottom invertebrates. Meddelelser om Gronland 100 (6). 1-155. 23. Sullivan, C.M. 1948. Bivalve larvae of Malpeque Bay, P.E.I. Bulletins of the Fisheries Research Board of Canada 77. 1-36. 24. Thorson, G. 1951. The Godthaab Expedition 1928. Scapopoda, pla- cophora, solenogastres, gastropoda prosobranchiata, lamellibranchiata. Meddelelser om Gronland 81 (2). 1-117. 25. Ockelmann, W.K. 1958. Marine lamellibranchiata. The Zoology of East Greenland. Meddelelser om Gronland 122 Í4). 1-256. 26. Garcia, E. & Guðrún Þórarinsdóttir 2003. Aseta ungra skelja á söfnur- um í Eyjafirði. Náttúrufræðingurinn 71. 129-133. 27. Bernard, F.R. 1979. Bivalve mollusks of the Western Beaufort Sea. Contributions in Science, Natural History Museum of Los Angeles County 313. 1-80. 28. Strauch, F. 1968. Determination of Cenozoic sea-temperatures using Hiatella arctica (Linné). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeo- ecology 5. 213-233. 29. Peacock, J.D. 1993. Late Quaternary marine mollusca as palaeoenviron- mental proxies: a compilation and assessment of basic numerical data for NE Atlantic species found in shallow waters. Quatemary Science Reviews 12. 263-275. 30. Rowland, R.W. & Hopkins, D.M. 1971. Comments on the use of Hiatella arctica for determining Cenozoic sea temperatures. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 9. 59-64. 31. Gordillo, S. 2001. Puzzling distribution of the fossil and living genus Hiatella (Bivalvia). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 165. 231-249. 32. MacNeil, F.S. 1965. Evolution and distribution of the genus Mya, and Tertiary migrations of mollusca. Geological Survey Professional Paper 483-G. 1-51. 33. Allison, R.C. & Marincovich, L. Jr. 1981. A Late Oligocene or earliest Miocene molluscan fauna from Sitkinak Island, Alaska. Geological Survey Professional Paper 1233.1-11. 34. Takeda, H. 1953. The Poronoai Formation (Oligocene Tertiary) of Hokkaido and south Sakhalin and its fossil fauna. Studies on Coal Geology. Geological Section, Hokkaido Association of Coal Mining Technologists 3. 1-103. 35. Deshayes, G.P. 1856. Description des animaux sans vertébres décou- verts dans le Bassin de Paris 1-2. J.-B. Bailliére et fils, Paris. 912 & 968 bls. 36. Durham, J.W. & MacNeil, S.F. 1967. Cenozoic migrations of marine invertebrates through the Bering Strait Region. í: The Bering Land Bridge (ritstj. D.M. Hopkins). Stanford University Press, Stanford. Bls. 326-349. 37. Gladenkov, Y.B., Norton, P. & Spaink, G. 1980. Verkhnyi Kainozoi Islandii. [Upper Cenozoic of Iceland]. Tmdy Geologicheskogo Instituta, Academiya Nauk SSSR 345.1-116 (á rússnesku). 38. Backman, J. 1979. Pliocene biostratigraphy of DSDP sites 111 and 116 from the North Atlantic Ocean and the age of the Northem Hemisphere glaciation. Stockholm Contributions in Geology 32 (3). 115-137. PÓSTFANG HÖFUNDAR/AUTHOR’S ADDRESS Leifur A. Símonarson leifuras@raunvis.hi.is Raunvísindstofnun Háskólans/Science Institute Öskju, Sturlugötu 7 IS-101 Reykjavík Um höfundinn Leifur A. Símonarson (f. 1941) lauk magistersprófi í jarðfræði frá Kaupmannahafnarháskóla 1971 og licenti- at-prófi frá sama skóla 1978. Hann er prófessor í steingervingafræði við Háskóla íslands og hefur einkum fengist við rannsóknir á tertíerflóru íslands og sælindýrafánum frá síðari hluta tertíers, ísöld og nútíma á íslandi og Grænlandi. 34
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.