Náttúrufræðingurinn - 1986, Blaðsíða 32

3. mynd. Mynd tekin af gígbarmi Irazu, fjær er Turrialba.
varð tré, runna, stórgrýti og hús. í
þessu flóði fórust nokkrir menn og
margar fjölskyldur misstu aleigu sína.
Einkum varð þorpið Taras illa úti. Af
brúnni yfir ánna þar hjá var eftir flóðið
ekki annað að sjá en efsta hlutann upp
úr stórgrýtisurð, en bráðabirgða vegur
var lagður yfir hana rétt hjá. Þannig
var þar enn umhorfs 1973. Hraun hafa
ekki runnið úr Irazu á sögulegum
tíma. Eftir þetta gos hefur fjallið haft
hægt um sig. Gígur Irazu er feiknalegt
gímald, meira en 1000 m í þvermál.
Raunar hafa gígirnir verið tveir, en
aðeins annar verið virkur á sögulegur
tíma, það talið er. Hann er nú um 200
m djúpur, með snarbratta veggi og
með tjörn í botni. Þar eru gufuaugu og
brennisteinshverir, en engum er fært
þangað að fara. Talsverður jarðhiti er
á einum stað norðan til utan í fjallinu,
en byggð er þar ekki hjá og engin not
fyrir þann jarðhita.
Gróður þekur fjallið upp að gíg-
svæðinu. Jarðvegur er mjög frjó-
samur, úrkoma nægileg og ræktun
mikil, ávextir, kartöflur, grænmeti
allskonar og blóm. Auk þess er þar
talsverð nautgriparækt og mjólkur-
framleiðsla. Gosin í Irazu orsökuðu
mikinn, tímabundinn skaða á gróðri,
en gróðurmagnið er mikið og fljótt
kemst gróður upp gegnum öskulagið.
Bara tíu árum síðar voru einu sýnilegu
ummerki gossins nokkur gömul tré
sem teygðu naktar hvítar og líflausar
greinar til himins og 30-40 cm þykkt
öskulag, sem sýnilegt var í vegskorn-
ingum hér og þar. Svo fljótt læknar
náttúran þau sár sem hún sjálf veldur.
Jón Jónsson, Orkustofnun, Reykjavík.
238