Náttúrufræðingurinn - 1986, Blaðsíða 30

Kort yfir eldfjöll í Costa
Rica.
daginn og fram til þess 31. að hlé varð
á. Þá höfðu 3 gígir myndast utan í
fjallinu eftir línu með stefnu sem næst
austur vestur. Svo þétt var grjóthríðin
frá fyrstu sprengingunni að á stóru
svæði voru holur eftir steinana svo þétt
að þær tóku yfir meira en 98% af
landsvæðinu. Margar holurnar voru
meira en 3 m djúpar og allt að 8-9 m í
þvermál. Sumir steinanna féllu til jarð-
ar um 5 km frá fjallinu og talist hefur
til að upprunanlegur hraði þeirra hafi
verið um 250 'm/sek. Flestir þeir
stærstu tættust sundur í niðurfallinu.
Eftir þetta hefur eldvirkni haldið
áfram í Arenal. Þykk og seig hraun
hafa öðru hvoru runnið og öskufall
hefur verið talsvert en ekki náð langt.
í júlí 1975 komu á ný tvær eldskriður
(nubes ardientes) niður norðurhlíð
fjallsins og slösuðu tvo menn. Um
sama leyti var hraunrennsli nokkuð,
en ekki náðu þau hraun nema nokkuð
niður eftir hlíð fjallsins. Hraunrennsli
hefur orðið öðru hvoru síðan og minni
háttar spengingar hafa líka orðið. Það
er litlum efa bundið að hefðu skipu-
lagðar rannsóknir á þessu svæði verið
fyrir hendi og jarðskjálftamælar verið í
nágrenni fjallsins hefði verið hægt að
vara við þessu gosi, því að jarð-
skjálftar urðu a.m.k. 10 klst áður en
gos hófst. Nú er þar komin fullkomin
rannsóknastöð og frá henni er stöðugt
hlustað á æðaslög Arenal. Jafnframt
er svo unnið að því að grafast fyrir um
sögu þessa eldfjalls sem skráð er í
jarðiögum þeim, sem umhverfis það
eru. Síðast leit ég Arenal þann 9.
febrúar 1978. Þá var þar enn talsverð
virkni og gosmökk að sjá. í maí 1983
gaus fjallið enn og hraun rann. Síðan
hef ég ekki fregnir af Arenal.
IRAZU
Irazu er mesta eldfjall í Costa Rica,
hæð fjallsins er 3432 m og því 1313 m
meiri en okkar Öræfajökuls. í góðu
236