Náttúrufræðingurinn - 1933, Blaðsíða 7

NÁTTÚRUPR.
101
1. mynd.
capitis),
Lúsategundir þær, sem á manninn sníkja. A höfuðlús (Pedicnlus hominis
B fatalús (Pediculus hominis corporis), C flatlús (Phthirus pubis). Stækk-
aðar 12 sinnum (Lieberkind).
líffærakerfi þeirra, nefnilega meltingarfærm og getnaðarfærm.
Þess má geta, að eitt af því, sem einkennir lýsnar hið ytra er það,
að klærnar eru mjög sterkar, enda halda lýsnar sér með þeim á
líkama mannsins (2. mynd).
Þegar lýsnar „bíta“, teygja þær pípu, mjög beitta, út úr munn-
inum, og stinga henni inn í hörundið, eins djúpt og frekast er unt.
Við innri enda pípunnar opn-
ast útrásargöng einskonar
munnvatnskirtla, og út um
þessi göng streymir nú munn-
vatn út í sárið, sem gert var í
hörundið. Þegar munnvatn
þetta kemur í blóðið, varnar
það þess að það storkni, eins
og það myndi gera, ef munn-
vatnið væri hvergi til þess að
hindra það, því eins og kunn-
ugt er, storknar blóðið, þegar
það kemur undir áhrif lofts-
ins, en það er vörn líkamans
gegn blóðtapi gegnum sár.
— Ef lýsnar gætu ekki
2. mynd. Flatlús, sem heldur sér i hárið. Svörtu
strikin, sem sjást á myndinni, eru aðalstofnar
loftæðakerfisins, sem er öndunarfæri dýrsins. —
Stækkaö 25 sinnum (Lieberkind).