Náttúrufræðingurinn - 1933, Blaðsíða 21
NÁTTÚRUPR
115
grimmci etja honum stundum á þau dýr, sem eru bæði stærri
og sterkari en svo, að hann fái við þau ráðið. Verður það þá
oftast hans bani. Örninn ræðst á dýrið með klónum — hremm-
ir það — og lemur það svo í hel með vængjum og haus, þyki
honum ekki klærnar og nefið einhlýtt til að ráða niðurlögum
þess í skjótri svipan. Á fugla mun hann þó venjulega nota
aðeins klærnar og nefið, enda tekur það ekki langan tíma
fyrir hann að myrða þá og rífa þá í sig það sem honum þykir
ætilegt af þeim. Um vandaðan frágang er ekki hugsað. En
komi það fyrir, að hann hremmi svo stórt dýr, að hann geti
ekki lyft því eða unnið því bráðan bana á annan hátt, þá vand-
ast heldur málið. Klærnar sitja fastar í bráðinni, og þær mun
hann ekki eiga hægt með að losa, komi hann því ekki við, að
rífa utan af þeim með nefinu. Tvær sögur set eg hér, sem
sýna, hvernig þá fer fyrir assa.
Jón Ólafsson, póstur á Vattamesi, var einu sinni sjónar-
vottur að því, að örn hremmdi sel á flóði á Gufufirði, skammt
fyrir framan Hofstaði. — Mér dettur í hug, að selurinn muni
hafa legið á steini í firðinum. — Örninn hjó klóm sínum gegn
um húð og spik selsins og sat þar fastur. Selurinn vildi stinga
sér, þegar hann fékk þessa óvæntu árás, en komst ekki veru-
lega í kaf með örninn. Sló þegar í harðan bardaga og áttust
þeir félagar við lengi dags þar á firðinum og veitti hvorugum
betur. En viðureigninni lauk þannig, að nokkru seinna fund-
ust þessi ógæfusömu dýr rekin í flæðarmálinu og voru þá
bæði dauð — og enn föst saman. — Þess munu fleiri dæmi,
að örn hafi ráðist á sel, en sjaldan mun hann hafa gengið
með sigur af hólmi úr því einvígi. —
Snæbjörn hreppstjóri í Hergilsey hefir sagt mér, að hann
hafi einu sinni á uppvaxtarárum sínum verið á sjó með föður
sínum, og hafi þá örn hremmt fullorðinn æðarblika á flóði
fyrir framan kletta á hólma einum í Hergilseyjarlöndum. En
kálið var ekki sopið, þótt komið væri í ausuna. Örninn hafði sig
ekki til flugs með blikann. Hvernig svo sem hann bylti sér og
barðist um með sínum stóru og sterku vængjum, náði hann
sér ekki upp af sjónum. Hann gegnvöknaði á skömmum tíma
og förlaðist honum þá brátt sóknin. — Þeir feðgar gerðu þann
enda á viðureign arnarins við blikann, að hann mun ekki
fleiri ferðir farið hafa í varplöndin í Hergilsey. —
Þessar sögur varpa dálitlu ljósi á skapferli arnarins, og
8*