Náttúrufræðingurinn - 1948, Blaðsíða 4

50
NÁTTÚRUFRÆÐINCURINN
ef þú skrifar um hann. Því að minning hans mun æ lifa, enda þótt
dauða hans hafi borið að höndum á svo eftirminnanlegan hátt við
eyðingu liinna fegurstu héraða og tortímingu heilla byggðarlaga og
borga. Og þó að hann hafi sjálfur skráð fjölmörg sígild rit, mun þó
eilíf frægð rita þinna auka mikið á varanleik rita hans. Ég fyrir mitt
leyti tel þá sæla, sem hefur lilotnazt sú náðargjöf að vinna alrek, sem
verðskulda, að ritað sé um þau, eða semja eitthvað, sem vert er að
lesa, en vissulega tel ég þá þó sælasta, sem hvort tveggja er veitt. I
þeirra tölu mun frændi minn teljast, bæði vegna rita hans og þinna.
Því fúslegar tekst ég þetta á hendur og óska þess jafnvel, að þú takir
það í rit þitt.
Hann var staddur í Misenum og hafði sjálfur á hendi stjórn flot-
ans. Hinn 24. ágúst um 7. stund1 benti móðir mín honum á, að hún
sæi ský, sem væri óvenjulegt, bæði að stærð og útliti. Hann hafði
legið í sólinni, baðað sig í köldu vatni, borðað hádegisverð liggjandi
og var nú að lesa. Hann bað um ilskó og gekk upp á hæð nokkura,
þar sem liann gat sem bezt athugað þetta undúr.
Skýstrókur hóf sig upp, og gátu þeir, er sáu liann í fjarska, naum-
ast greint frá hvaða fjalli, en síðar varð kunnugt, að það var Vesúvíus.
Ský þetta líktist ekki öðru fremur en hjálmfuru, Jrvi að lrá geysi-
háum stofni, sem gnæfði við himin, breiddist líkt og limkróna. Hygg
ég, að ástæðan hafi verið sú, að loftstraumur bar hana upp, síðan,
er honum slepjjti, eða vegna þunga síns, breiddist mökkurinn út og
þynntist. Var skýið sums staðar fannhvítt, sums staðar dökkt eða
flekkótt, eftir því hve mikið var í því af grjóti og ösku. Hann áleit
þetta mikið fyrirbrigði og bæri sér sem miklum fræðimanni að at-
huga Jrað nánar. Skipaði hann að búa líbúrniska snekkju og bauð
mér að koma með, ef ég vildi. Ég kvaðst fremur vilja lesa, enda vildi
svo til, að hann hafði fengið mér verkefni, er ég skyldi rita um.
Hélt hann nú á brott, en þá fékk hann skeyti frá Rectinu, konu
Tascusar, sem var mjög hrædd vegna hinnar yfirvofandi liættu, því
að hús hennar stóð við rætur fjallsins, og var því ei undankomu
auðið nema á skipum, og sárbað hún hann að bjarga sér úr háskan-
um. Breytti liann nú áformi sínu, og það, sem hann hafði upp tekið
af fræðilegum áhuga, framkvæmdi hann af hinu mesta kappi. Hann
lét setja á flot ferróin2 skip, steig á skipsfjöl, ekki til þess eins að
1) Rómverjar töklu claginn byrja kl. 6 að morgni, 7. stund er því kl, 12—1 eftir hádegi.
2) Skip með fjórum árarööum ,1 borð.