Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1973, Qupperneq 87

Náttúrufræðingurinn - 1973, Qupperneq 87
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 75 með á mynd 1. Fyrstu aldursmælingar á þessu brezka bergi bentu til breytilegs aldurs frá 30 til yfir 70 millj. ára, en nýrri mælingar virðast hafa þrengt það bil í 50—60 milljónir. Svipaðs aldurs gæti hugsanlega verið eldstöð, sem gosið hefur basalt- ösku þeirri, er finnst í jarðlögum í Danmörku. Hafa vísindamenn í því sambandi augastað á svæði norðvestantil í Skagerrak, þar sem meiri- háttar óreglur í segul- og þyngdarsviði gætu orsakast af eldstöð undir. (Sharma 1970). Myndun N-Atlantshafs: Með hliðstjón af fyrmefndum niðurstöðum og athugunum á aflöng- um segulsviðstraflunum, lögun meginlandanna, tektoniskum kortum og öðrum upplýsingum, hafa eftirfarandi kenningar komið fram um myndunarsögu Norður-Atlantshafsins (Laughton o. fl. 1972; Pitman og Talwani 1972; Vogt o. fl. 1970): Hafið byrjaði að opnast (ef til vill öðru sinni) milli Afríku og N- Ameríku fyrir 180—200 millj. árum, en Evrópa og Grænland tóku ekki að hreyfast frá N-Amcríku fyra en fyrir rúmlega 80 millj. árum. A meðan lá Rockall-banki syðst við austurströnd Grænlands. Gliðnunarhreyfingin í N-Atlantshafi breytti síðan nokkuð um stefnu fyrir 60—65 millj. ára, vegna þess að j>á hófst gliðnun jarðskorpunnar milli Evrópu og Grænlands, allt til Noregshafs (Mohns hryggur) og Is- hafsins. Lengi vel síðan, eða þar til fyrir 40—50 millj. ára, færðist Grænland hægt til norðausturs miðað við meginland N-Ameríku, og landrek frá Mið-Atlantshafsihrygg hélt áfram. Rek Grænlands hætti svo um þetta leyti, er Baffinflói og Davissund höfðu náð núverandi stærð sinni. Hefur síðan öll rekhrcyfing í norðanverðu Atlantshafi verið í átt frá [>ví hryggjakerfi, sem sýnt er í mynd 1. Ýmsir telja drifkraftinn að baki landreksins eiga meginaðsetur í stað- bundnu varmauppstreymi undir Islandi, en annar slíkur „heitur stað- ur“ undir Davissundi hafi annaðhvort dáið út fyrir 40—50'millj. ára eða flutzt þaðan hingað.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.