Samvinnan - 01.02.1950, Blaðsíða 25

Á HÓTEL KEA
(FramhalA aj bls. 15)
HÓPUR manna streymir inn, og ég
ranka aðeins við mér. Ég tek
eftir því, að heimavistarkrakkarnir eru
allir á burt. Getur verið, að kvikmynd-
irnar séu úti? Ég á kollgátuna.
,,Þú ert þá hérna, kerlingin. Megum
við setjast hjá ykkur? Myndin var al-
veg draumur." Tvær vinstúlkur mínar,
sém buðu mér i Skjaldborgarbíó í dag,
eru komnar að borðinu. Mér hafði
fundizt ég ekki mega vera að því að
fara.
Gunna stendur upp. „Farangurinn
— um borð í Heklu."
„Já, við megum víst hafa hraðan á."
Niðri fáum við að hringja eftir bif-
reið. Og innan stundar er Gunna búin
að koma farangrinum fyrir.
„Vertu blessuð. Þakka þér fyrir
kvöldið."
Ég finn til nokkurs samvizkubits, er
ég geng ein frá gistihúsinu. I skól-
ann í fyrramálið,
Áslaug Brynjólfsdóttir.
YFIR BÆNUM grúfir sorti, úrsvalt
mistur, sem fálmar um þök hús-
anna eins og hráblautir, hrollkaldir
fingur ósýnilegrar óvættar. Göturnar
eru blautar og forugar, vatnið rennur
eftir hjólförunum. Jafnvel hjörtu
mannanna virðast gripin óhugnanleg-
um helkrumlum, deyfð og drungi er í
svip þeirra, vonleysi tilgangsleysisins í
fari þeirra. Loftið er þrungið ná-
klukknahljóm örvæntingar, uppgjafar,
lífsleiða.
Við knýjum á dyr gleðinnar og göng-
um inn. Skuggar bölsýninnar hörfa
lengra út í svartnættið, og hugurinn
eygir á ný rósrauðan bjarrna vonarinn-
ar, fögnuð lífsins. Við föllum í skaut
Abrahmas vorra daga, Hótel K. E. A.
Við setjumst við autt borð og biðj-
um um kaffi. Litfríð, léttstíg þjónustu-
freyja færir okkar það á bakka. Kur-
teislegt, kankvíst bros hennar, þegar
annar félaga minna réttir henni í
,,ógáti“ ógildan tíu króna seðil, minn-
ir mig á vaknandi blóm á vormorgni.
Hún er á rauðum skóm.
Við dreypum á kaffinu, lítum síðan
í kringum okkur með fasi hins
áhyggjulausa manns, sem á eftir að
drekka gott kaffi í ró og næði og borða
kökur með. Hvar sem við lítum, er líf,
áhyggjuleysi, líðandi-stundar-siðspeki.
Við næsta borð sitja nokkrir skóla-
bræður. Þeir skrafa ákaft saman, hlæja
mikið, halla sér aftur og slá vindlinga-
öskuna fimlega í öskubakkann með
heimsmannalegum tilburðum. Bláleit-
ur tóbaksreykurinn hvílir eins og
þunn silkislæða yfir höfðum þeirra,
eyðist, hverfur.
Nálægt okkur sitja karl og kona ein
við borð. Ómur af háværu samtali
þeirra berst til okkar, en blandast öðr-
um klið í salnum, svo að orðaskil verða
ekki greind. Konan hefur oftast orðið,
en svipur mannsins er þungbúinn, og
munu þar sannast orð hins vísa Salo-
mons: „Þrasgjörn kona er eins og þak-
leki“. Á baugfingri vinstri handar gló-
ir á fingurgull.
SKYNDILEGA er hurðin opnuð, og
inn gengur kona. Hún er hávax-
in og tíguleg í framgöngu og klæði
hennar ríkmannleg. Hún staðnæmist
og lítur drembilega yfir salinn. Áber-
andi, hvítt ör á vinstri kinn hennar
setur harðneskjulegan svip á andlitið.
Eftir cirstutta umhugsun gengur hún
inn ákveðnum, en léttum skrefum.
Hún fer fram hjá borði okkar, og að
vitum okkar berst kynleg, framandi
angan, sem minnir á ilm fölnaðra rósa.
Ég veiti eftirtekt löngum, lakkborn-
um nöglum hennar, sem bera vitni um
örlyncli. Við hellum aftur í bollana.
Félagarnir við næsta borð eru nú
farnir að gerast allháværir. Ástæðan er
auðfundin. Þrjár ungar blómarósir
með rjóða vanga og glettni í augum
sitja við næsta borð. Þær horfa á félag-
ana kátu og hvíslast á. Tilfinningarn-
ar eru heitar og örar í þessu andrúms-
lofti. Bæld geðhrif koma greinilegar
og auðveldar í ljós, hjartað vakir, og
hugurinn er í uppnámi. Einungis þeir,
sem einir sitja og án félaga, bera
kuldagrímu, rómverskt yfirbragð,
gjarnan með sígarettu. Siðfræðin er
kynleg í samlífi mannanna.
IÐ LJÚKUM úr bollunum, og
von bráðar stöndum við upp. Úti
á ganginum eru allir stólar setnir vel
klæddum mönnum, sem hafa tíma. —
Við gluggann stendur liár maður í yf-
irfrakka og horfir annars hugar út í
kvöldhúmið. Frakkinn er snjáður á
olnbogunum, skórnir óburstaðir.
Hann virðist hlusta eftir einhverju, ef
til vill æðaslætti lífsins eða hjartslætti
sín sjálfs. Ef til vill er hann alls.ekki að
hlusta.
Fyrir lraman spegilinn standa nokkr-
ar ungar stúlkur, skvaldrandi og fliss-
andi. Þær liorfa hálíhæðnislega, en
jafnframt dálítið forvitnislega á.mann-
inn í yfirfrakkanum. Hann hefur lík-
lega þegar staðið lengi við gluggann.
VIÐ TÖKUM frakka okkar og
göngum niður stigann. Rómklið-
urinn og orðafjasið deyr út, og liugar-
öldurnar lægjast. Við opnum dyrnar
og göngum út. Myrkrið virðist ekki
jafnsvart og áður, og kvöldloftið er
svalt og hressandi. Við erum aftur
komnir í sátt við tilveruna, lijörtu
okkar slá á ný í takt við hina miklu
slagæð lífsins. Og um leið og við snú-
um heim á leið, verða okkur ljós þau
sannindi, að „mundus vult decipi et
decipiatur". Baldur Ragnarsson.
FÁFRÆÐI EÐA HVAÐ?
Furðulegt má það kallast, hversu fá-
fræði þeirra manna, sem stundum
skrifa um samvinnufélögin í kaup-
mannamálgögnin, er mikil. Eitt nýj-
asta dæmið um þetta er grein í Morg-
unblaðinu í febrúar. Er því haldið
frarn, að félagsmenn kaupfélaganna
mafi glatað lýðræðisstjórn félaganna í
hendur ráðríkra starfsmanna. Er sér-
staklega talað um að bændur hafi
misst stjórn félaganna úr hendi sér og
Kaupfélag Eyfirðinga nefnt sem dæmi
þess.
Segja má, að flestu sé öfugt snúið í
grein þessari. Dæmi það, sem nefnt
er því til sönnunar, að bændur hafi
glatað stjórn félaganna úr hendi sér,
er þannig vaxið, að sem stendur eru
eingöngu bændur í stjóm kaupfélags-
ins, fimm talsins. Tveir stjórnarnefnd-
armenn af fimm eru ekki bændur, en
hvorugur getur sinnt stjórnarstörfum
um sinn, annar vegna veikinda, en
hinn situr á Alþingi. Varamenn hafa
tekið sæti þeirra og eru báðir bændur.
Það er leitt til þess að vita, að menn
þeir, sem taka sér fyrir hendur að
skrifa um samvinnufélagsskapinn í
opinber málgögn, skuli ekki reyna að
temja sér heiðarlegri vinnubrögð en
þetta.
25