Samvinnan - 01.02.1950, Blaðsíða 29

FRELSISHETJUR
(Frarnhald af bls. 6)
í ÞESSUM SVIFUM var landlínunni frá
Baulu kastað upp á bryggjuna, og ekki
fataðist honum Bjössa í Klettakoti. Þarna
greip hann línuna með traustu handtaki og
brá henni um „pollann", og skipið smá mjak-
aðist nær bryggjunni, unz það lagðist þétt
að henni. Þá var landganginum rennt niður
á bryggjuna, og fjöldi sparibúinna karla og
kvenna þusti samstundis í land, og loks
nokkrir einkennisklæddir skipsmenn.
Það fór titringur um kvenfólkið af Eyr-
inni, þegar allt þetta ókunnuga fólk bland-
aðist því á bryggjunni. Og raunar vissu sum-
ar stúlkumar ekki lengur af sér — störðu
aðeins í orðlausri forundran á allt þetta
fólk, sem þakti bryggjuna. Og aðkomufólk-
ið var eitthvað svo undur hýrt í viðmóti og
alþýðlegt Það heilsaði jafnvel með handa-
bandi heimatilbúnum Eyrarmönnum, sem
aldrei höfðu út fyrir þorpið komið, hvað þá
komist í kynni yið þetta fólk fyrr. Já, það
vantaði ekki alúðina og kurteisina í að-
komufólkið.
Eyrarmenn urðu svo vinglaðir og utan við
sig, að þeir voru næstum búnir að gleyma að
fara um borð til þess að spyrja eftir sending-
unum, sem þeir áttu von á að sunnan. Það
var Bjössi í Klettakoti, sem fyrstur áttaði
sig; hann ætlaði ekki að láta neitt glepja
fyrir sér eða hindra sig í, að ná í sinn
skammt, og hann stímaði upp landgöngu-
brúna og sveif beint að einum hásetanum;
kvaðst vera Björn Lárusson í Klettakoti, og
eiga von á sendingu að sunnan. Hásetinn
greiddi fljótt og vel fyrir erindi hans, og eft-
ir stundarkorn kom Bjössi aftur niður á
bryggjuna, kvikur í spori, með húfuna
skekkta út á hlið, og hélt á aflöngum pakka
undir hendinni.
Nú var sem aðrir Eyrarmenn vöknuðu af
dvala, og þeir þyrptust um borð. Fyrstur
gekk Jóakim á Stapa, þá Asmundur bryggju-
vörður, og síðan hver af öðrum, en loks rak
lestina Eiður Alfonsson, formaður skemmti-
nefndarinnar. En það var enginn smápinkill,
sem hann kom með frá borði, heldur heill
kassi.
Fólkið rölti fram og aftur um bryggjuna
og vissi augsýnilega ekki, hvað það átti af
sér að gera, en allt í einu kvað við þrumu-
rödd skipstjórans ofan af stjórnpallinum.
Hann talaði í stóran lúður, skipstjórinn, og
orð hans glumdu um alla bryggjuna:
„Halló! Halló!“ sagði hann. „Eg vil láta
heimamenn vita af því, að uppskipunin
verður að hefjast nú þegar, og okkur er
nauðsyn að fá sem flesta menn til verksins,
því að skipið er orðið á eftir áætlun, og
þyrfti að komast af stað héðan í síðasta lagi
um hádegisbilið á morgun. En nú var Dósó-
þeus Jónasson að segja mér áðan, að unga
fólkið langaði til að létta sér upp, og að far-
þegamir væru velkomnir á dansleikinn, og
þetta tilkynni eg hér með hlutaðeigendum.
Hitt vil eg samt sem áður vona, að nægur
mannskapur gefi sig fram við uppskipunina,
því — eins og eg sagði áðan — er nauðsyn-
legt, að henni verði lokið í fyrramálið.“
Þama kom babb í bátinn, og Eyrarfólkinu
varð heldur en ekki hverft við. Þetta var
eins og þungur örlagadómur, og karlmenn-
irnir líkt og sigu saman í herðunum. Það var
ekki svo mikið um atvinnu á Grafareyri, að
almenningur gæti slegið hendinni á móti
uppskipunarvinnu.
Endilega í nótt! Andskotinn sjálfur!
Og nú voru allir spariklæddir. Það var
þokki, að þurfa að klæðast lörfunum á ný og
fara að burðast með mélvöru og byggingar-
efni. Verst af öllu var þó að verða af gleð-
skapnum. En ekki dugði víst að deila við
dómarann, eða. . . .?
AÐ VARÐ MIKILL KURR á bryggj-
unni, og andlitin, sem áður höfðu ljóm-
að af ánægju og glettni, voru nú mörkuð
þjáningardráttur, og svipurinn seyrðist.
Eiður Alfonsson, formaður skemmtinefnd-
arinnar, starði með opinn munn og útstæð
augu upp í trektina, sem skipstjórinn hafði
þrumað í, og það var eins og andlit hans
væri höggvið í stein.
„Það skal enginn koma mér til að vinna
í nótt; það væri mátulegt að kjöldraga skip-
stjórann," tautaði Eiður gremjulega.
„Já, fari það í logandi, að eg vinni hand-
tak,“ sagði Bjössi í Klettakoti, og hagræddi
pinklinum undir hendi sér. „Eg held hann
megi fara til andskotans með vörumar fyrir
mér, ef hann þorir!“
Og Jóakim á Stapa var öldungis sammála.
Við þetta óx Eiði Alfonssyni kjarkur, og
hann hrópaði skrækt og hvellt upp til skip-
stjórans, og steitti hnefana um leið:
„Það vinnur, sko, enginn af Eyrarmönn-
um við uppskipun í nótt; það-i, það er
ákveðinn dansleikur í fiskhúsinu!"
„Heyr, heyr!“ kvað við á bryggjunni, og
það færðist aftur gleðiblær á andlit manna.
„Já, heyrir skipstjórinn það? Það-i, það
verður ekki unnið!“ kallaði Eiður aftur.
Skipstjórinn vaggaði sér hægt og silalega
uppi í brúnni. Svo hvarf hann inn í herberg-
ið inn af stjómklefanum án þess að segja
nokkuð. En litlu síðar kom hann út undir
brúarvænginn, og þá var Dósóþeus Jónasson
í fylgd með honum. Og nú var það Dósóþe-
us, sem bar lúðurinn upp að munninum og
hrópaði:
„Ef þið neitið að vinna við uppskipunina
í nótt, piltar, þá verður ekki dansað í fisk-
húsinu mínu!“
Nú stirðnuðu andlitsdrættir Eiðs Alfons-
sonar að nýju, og það var sem einhver orð
hefðu frosið á vörum hans. Hann var með
hálfopinn munninn og tunguna út á milli
tannanna, en það varð ekkert af því, að
hann segði neitt.
Aðkomufólkinu fór nú að leiðast, að vita
ekkert hvað úr þessu yrði. Margur hefði
allshugar feginn viljað viðra úr sér sjórið-
una og fá sér dansspor í landi. En nú var
helzt útlit fyrir að allt ætlaði að fara upp í
loft, og sumir farþegarnir gengu aftur um
borð.
„Jæja, hvern kostinn veljið þið, Eyrar-
menn?“ spurði Dósóþeus Jónasson. „Eins og
þið sjáið, piltar, getur dansleikurinn vel
orðið, þótt nokkrir af ykkur komi í upp-
skipunarvinnu. Að vísu mun ekki veita af
þeim verkfæru mönnum, sem hér em, til
þess að skipið hafi lokið sér af í fyrramálið.
En kvenfólkið, það getur þó alltaf létt sér
upp •— já, og svo farþegamir, — auðvitað.
Það er svo sem samkomufært, þó að upp-
skipunin sé ekki tafin.“
17" ARLMENNIRNIR á Grafareyri hnöpp-
uðu sig saman og gengu afsíðis á bryggj-
unni. Það var sannarlega alvarlegt vanda-
mál, sem þeir urðu að taka afstöðu til, og
nú var um að gera, að hafa samtök, því að ef
einhverjir færu að vinna, þá var fjandinn
laus — hinir gátu ekki með góðu móti látið
svona vinnu fara út úr höndum sér. Nei,
þeir urðu allir að standa saman, sem einn
maður. Mennirnir töluðu hver upp í annan
með miklu handapati og hnefasteytingum.
„Við vinnum ekki hætishót, fari það í það
neðsta,“ gall í Bjössa í Klettakoti. „Og ef
drösullinn hann Dósóþeus ætlar að meina
okkur fiskhúsið, þá getum við þó altént
dmkkið þessar dreggjar, sem við fengum að
sunnan, og gert okkur glaðan dag, — eða
réttara sagt glaða nótt.“
„Alveg rétt, Bjössi! Við látum Dósóþeus
Jónasson, þann erkiþrjót, ekki kúga okkur,“
sagði Jóakim á Stapa.
„Þið heyrðuð líka, hvað eg sagði strax;
eg stend við það,“ mælti Eiður Alfonsson, og
var nú steingrár orðinn í framan, og það var
eins og dálítill titringur í röddinni.
„Gætið þið að ykkur, piltar. Það er
ábyrgðarhluti, að neita að vinna. Hver veit
nema skipið fari burtu með vörumar, og
hvar stöndum við þá?“ Það var Ásmundur
bryggjuvörður, maður í ábyrgðarstöðu, sem
þetta mælti. Og orð hans urðu til þess, að
margur varð hikandi að láta uppi álit sitt á
málinu.
„Það þýðir ekkert að vera að bollaleggja
29