Samvinnan - 01.12.1950, Blaðsíða 3
Seiður lífsins í fylgsnum skógar og einveru
Andi landnámsmannsins, sem blótaði lundinn, lifir með þjóðinni í dag
FLESTIR liafa veitt því athygli, e£
þeir hafa verið einir á ferð á
bjartri og blíðri vornótt, þegar allur
hávaði og ys dagsins er hljóðnaður, að
þá er eins og opnist ný veröld, heimur,
sem reyndar var alltaf umhverfis oss,
en oss gafst eigi ráðrúm til að veita
næga eftirtekt í önn starfsins. Það er
veröld náttúrufegurðarinnar. Þögnin
skerpir sjónina. Og þegar erfiði dags-
ins lýkur og kyrrð færist yfir, þá ná
áhrifin af hinu friðsæla og dýrlega ríki
gróandans að flæða viðnámslaust inn
í sálina. Þessi áhrif geta orðið svo sterk
og djúptæk, að menn gleyma stað og
stund og gá einskis, nema þeirra heill-
andi töfra, sem náttúran býr yfir.
Og þessi fegurð hrífur jafnt ímynd-
un sem skynjun, því að hún leiðir í
grun, að skyggni vor sé ennþá fjarri
því að vera fullkomin. Bak við
skuggamyndirnar, sem vér skynjum,
sé fólginn dýrlegri veruleiki.
Jónas HaUgrímsson lýsir þessum
hughrifum í kvæðinu um Skjaldbreið:
Mjög þarf nú að mörgu hyggja
mikið er um dýrðir hér,
enda skal ég úti liggja
engin vættur grandar mér.
Á líka lund fer ávaMt fyrir mér, er
eg kem í Vaglaskóg. Hér er fegurð
náttúrunnar mælskari en mannleg
tunga, og því er ræðugerð og annar
hávaði eins konar helgispjöM. En af
því að eg hef verið til þess kvaddur,
vil eg þó með fáum orðum lýsa því,
sem mér verður hugleiknast á þessum
stað.
ALLIR, sem búa hér í nánd vita,
að þessi staður á furðulegt að-
dráttarafl. Vér, sem leitað höfum á
f þessari grein ræðir séra BENJAMÍN
KRISTJÁNSSON um átrúnað Þóris snep-
ils og um trjádýrkun fomaldarinnar. Enn
í dag blóta menn lundinn, leita töfraseiðar
lífsins í fylgsnum skógar og einveru. —
Greinin er að mestu samhljóða ræðu um
þetta efni, er höf. flutti í Vaglaskógi, og
ber hún bað með sér að vera flutt úti í
sjálfum hinum heillandi lundi.
náðir skógarins í dag, höfum komið
þangað margsinnis áður. En í hvert
sinn sem trén fara að brurna og laufin
að springa út, kallar skógurinn á oss á
ný nreð sínu dularfidla livísli, sinni
djúpu kyrrð og friði, sínu undarlega
heiMandi lífi.
Ef til vill stafar þetta af því, hvað
land vort er nú orðið fátækt af skógi,
að oss finnst staðurinn þess vegna
skemmtileg tiMrreyting frá berangrin-
um og hinni hrjóstrugu ásýnd lands
vors víða hvar. Vera má, að þessir skóg-
ar liafi eigi borið svo af öðrum í forn-
öld, þegar landið var víðs vegar skógi
vaxið miMi fjaMs og fjöru. En svo kann
það einnig að vera, að hér hafi frá
fornu fari hvílt máttugri og undar-
legri töfrar yfir náttúru landsins en
annars staðar, hér hafi verið meiri ilm-
ur í lofti en á nærliggjandi stöðum.
Svo finnst að minnsta kosti skáldinu
Davíð Stefánssyni, er hann segip:
þar er aUtaf ilmur
þó aðrir skógar svíki.
Og í öðrum stað í kvæðinu um
Vaglaskóg kemst hann þannig að orði:
Allt er ilmi vafið
og aMar greinar hjala
og mæla á því máli,
sem minningarnar tala.
Það er þetta tvennt, sem mig langar
til að vekja athygli á. Mig langar til að
biðja ykkur að hlusta með mér ,um
stund eftir máH minninganna og vita,
hvort vér getum ekki með. þv; móti
skýrt að einhverju leyti þá töfra, sem
hér liggja í loftinu. Vér skulum í því
efni fyrst og aðaUega minnast land-
námsmannsins Þóris Ketilssonar, sem
3