Samvinnan - 01.12.1950, Síða 18
is, og sérhvað, sem þú bindur á jörðu,
skal bundið vera í himnunum, og sér-
hvað, sem þú leysir á jörðu, skal leyst
vera í himnunum. (Matt. 16).
Hér er ekki staður né stund til að
fara út í deilur þær, sem orðið hafa
um þennan fræga ritningarstað. Hvort
krafa páfadómsins getur orðið byggð
á honum, skiptir ekki máli, en eng-
um getur dulizt, að Pétur hefur hlot-
ið mikið og einstætt umboð frá meist-
ara sínum. Að vísu segir höfundur
Mattheusarguðspjalls að slíkt vald til
að leysa og binda hafi verið veitt öll-
um postulunum. Sjáanlegt er að Pétri,
og hinum lærisveinunum að einhverju
leyti, hafa gefizt forréttindi yfirnátt-
úrlegrar vígslu.
Þegar litið er til þessarar fáorðu
sagna, gefa þær enga ástæðu til að
ætla að Pétur eða hinir lærisveinarn-
ir hafi, öðrum fremur, verið á neinn
hátt maklegir þessar forréttinda. Að-
alþátturinn í skapgerð Péturs virðist
einmitt hafa verið fljótfærni.
Þegar Jesús segir fyrir pínu sína og
dauða, kemur Pétur strax með
heimskuleg mótmæli. Við minnumst
þess, þegar liann í næsta hlægilegu
sjálfstrausti, reynir að ganga á vatn-
inu. Við kvöldmáltíðina neitar hann
fyrst að Jesú þvoi fætur hans, en
skömmu síðar biður hann ekki aðeins
um að Jesú þvoi fætur hans, heldur
líka liendur hans og höfuð.
ið sálarangist Jesú í Getsemane,
bregst Pétur, ásamt Jakob og Jóhann-
esi. Það virðist þó ekki þurfa mikla
karlmennsku til að halda sér vakandi
stundarkorn. I forgarði æðsta prests-
ins afneitar hann Jesú þrisvar, þó að
engar líkur bendi til að nein hætta
hefði steðjað að honum, þó hann hefði
ekki gert það. Sannarlega, allan tím-
ann fram að krossfestingunni, virð-
ist Pétri ekki vera gert rangt til, þó
hann sé dæmdur skapgerðarlaus, fljót-
fær og fram úr hófi veikgeðja. Hvern-
ig stóð á, að slíkum manni var falið
yfirnáttúrlega mikilvægt hlutverk?
Pétur postuli er hið fyrsta sögulega
dæmi um mótsagnir þær sem saga
kristinnar kirkju er svo rík af, frá
hans dögum og allt til okkar tíma,
sem nú lifum, — mótsögnin er þessi, að
Guð velur að verkfærum sínum venju-
lega menn, og að því er virðist alger-
lega venjulega menn, sem hann lætur
njóta sinnar sérstöku náðar og felur
þeim sérstök, óvenjuleg hlutverk.
Þegar Jesú reis upp frá dauðum
virðist Pétur ekki hafa haft minnstu
hugmynd um livað í vændum var,
fremur en hinir lærisveinarnir. Og
það er eitt hið athyglisverðasta ef lit-
ið er til síðustu daga Jesú, að hann
eyðir þeim í viðræður við lærisveina
sína, þó þeir skildu minnstan hluta
af því, sem hann sagði.
Pétur sannfærðist ekki um uppris-
una þó hann fyndi gröfina tóma. Þeg-
ar hann kom að tómri gröfinni, datt
honum fyrst í hug, eins og fleirum
mundi liafa gert, að einhver mistök
hefðu orðið, og að líkami Jesú hefði
verið fluttur eitthvað.
Eðlilega var Pétur einn af þeim
fyrstu, sem sáu Krist eftir upprisuna,
og sú reynsla gjörbreytti honum. Við
vitum ekki nákvæmlega livað þá gerð-
ist. Um þetta eru margar sagnir, en
það eitt er víst, að hann hefði verið
einn af fyrstu vottunum að upprisu
Drottins.
ugljóst er, að það er annar Pétur
en sá, sem við fyrr þekktum, sem ótta-
laust stendur frammi fyrir æstum, ó-
vinveittum mannfjölda á hvítasunnu-
dag, að það er maður, sem gengið
hefur gegnum djúpa, andlega reynslu.
Frumkristnin leitast ekki við að
breiða yfir ávirðingar Péturs, eins og
þegar liann afneitaði meistara sínum,
en þrátt fyrir það, lutu menn forustu
hans mótmælalaust.
Svo virðist að frumkiástnin, með
einkennilegum metnaði, drægi síður
en svo fjöður yfir veikleika forustu-
manns síns, lieldur miklaðist af hon-
um. Yfirnáttúrleg reynsla hans hefur
ummyndað hinn venjulega mann.
Kristur sjálfur spáði um þörf þessar-
ar ummyndunar. Hann sagði við
kvöldmáltíðina á Skírdagskvöld: „Sím-
on, Símon, sjá: Satan krafðist yðar
til að sálda yður eins og hveiti; en
eg hef beðið fyrir þér, til þess að trú
þín þrjóti ekki, og styrk þú bræður
þína, pegar þú siðar ert snúinn við.“
(Lúk. 22., 32. v.).
ú er aðeins eftir að athuga fyrstu
kapítula Postulasögunnar til þess að
sannfærast um hve Pétur frá upphafi
átti meginþáttinn í, og sýndi mikið
hugrekki við boðun mestu andlegu
hreyfingarinnar, sem mannkyninu
hefur borizt. Og þar átti hann þó í
höggi við bæði trúlausa og fjandsam-
lega kynslóð. Þar var hann ekki myrk-
ur í máli: „En þér afneituðuð hinum
heilaga og réttláta og beiddust að
manndrápari yrði gefinn yður, en
líflétuð höfðingja lífsins, sem Guð
uppvakti frá dauðum, og að því er-
um vér vottar.“ (Post. 34., 14. v.).
Og frammi fyrir æðstu prestunum
og öldungunurit, sem fáum vikum
áður liöfðu mest stuðlað að krossfest-
ingu Jesú hrópar liann: „Þér höfð-
ingjar lýðsins og öldungar! Úr því
að í dag er haldin rannsókn yfir oss
vegna góðverks við sjúkan mann, um
það, við hvað þessi maður er heill
orðinn, þá sé yður öllum vitanlegt og
öllum ísraelslýð, að í nafni Jesú
Krists frá N azaret, sem þér krossfestuð
og Guð uppvakti frá dauðum, ein-
mitt fyrir hann stendur þessi maður
heilbrigður fyrir augum yðar.“ (Post.
4, 8-10).
Sömu mennirnir, sem höfðu kross-
fest Krist, dirfðust ekki að leggja
hendur á Pétur. Ef þeir hefðu getað
fundið líkama Krists, hefði það auð-
vitað verið rothögg á málstað Péturs.
En vitanlega gátu þeir ekki fundið
líkamann. Og Pétur, þessi óþekkti
Galileumaður, sem á sínum tíma
hafði laumast til að orna sér við eld-
inn í hallargarði æðsta prestsins, gat
sér það álit hjá fólkinu, að hvar sem
hann fór flykktist manngrúinn að
honum í þeirri von og trú, að ef að-
eins skuggi hans félli á það, þá hlyti
það sálu- eða líkamsbót.
Hinn ólærði fiskimaður átti eftir
að verða framtakssamur og frjálslynd-
ur stjórnmálamaður. Hann ögraði
hinum gyðinglegu leiðtogum í Jerú-
salem og var tvisvar settur í varðhald.
Hann ferðaðist með Jóhannesi til
Samaríu til þess að sjá sjálfur árang-
urinn af trúboði Filippusar, og átti
þannig þátt í fyrsta kristniboðinu og
stofnun kirkjunnar. Hann ferðaðist
einnig til Joppe og Sesareu, þar sem
hann skírði Kornelíus. Pétur var
þannig ábyrgur fyrir að heiðingjum
var opnaður aðgangur að kristinni
kirkju.
Þessu er þannig lýst í Postulasög-
unni: „Þér vitið hvílík óhæfa það er
fyrir mann, sem er Gyðingur, að sam-
laga sig eða koma til manns af annari
18