Samvinnan - 01.08.1971, Síða 5

ferð þessara ljóða, sem bæði
fjalla um skeikulleik orðsins:
FáiÖ mér dýnarnit
til aO sprengja i loft upp
öll þessi orO
sem eru að drepa okkur
með lygi og leiöindum.
(Sigurður A. Magnússon: Orð).
Ég vildi geta sagt þér allt,
en hvernig sem ég aga hugann
i leit að dýpstu merkingu orða,
i leit að hversdagsmerkingu orða,
þá finn ég aldrei aldrei neitt
sem verði sagt til fulls.
(Jón Óskar: Hugsun og orð).
Hér er meðferð efnisins gjör-
ólík. Sigurður er gagnorður og
búinn að kasta nær öllum höft-
um hefðar frá sér. Hann notar
hvorki punkta né kommur. Orð
hans eru róttæk. Hann vill
deyða orðin með dýnamíti.
Jón Óskar, sem ég tel miklu
persónulegri í meðferð sinni á
efninu, er aftur á móti hægur.
Hann býsnast út af því að orð-
in séu ekki nógu meðfærileg
til að tjá sig með. Hann er
einnig mælskari og „fegurri"
í list sinni. (Ekki þar með sagt
að verk hans séu fegurri).
Ég verð að segja, að mér
þykir það leitt, afi minn, að
þú skulir vera einn af þeim
þröngsýnu hefðarprédikurum,
sem eru alltof margir í þessu
landi. Þú segir: „...það sem
kallast „ljóð“, en eru engin
ljóð á íslenzkan mælikvarða ..“
Raunar kemur föðurlandsást
þín greinilega í ljós í þessum
fáu orðum, en einnig leiðinleg
þröngsýni. Svo sannarlega var
mér þannig innanbrjósts, er ég
las þetta, að ég gat tekið undir
með skáldinu, sem meitlaði
þessa setningu svo snilldarlega:
Mér fannst ég finna til.
Afi minn, þú veizt að flest
fegurstu ljóð þessa lands eru
háfleyg; þau eiga sér engin
takmörk. Þau fljúga létt um
himinhvolfið, laus við þrengsli,
bönn og ófrelsi. Hvers vegna
þurfa þau að eiga sér bústað
í formi? Þú getur séð (vona ég)
að ljóð er ekki form. Er það
ekki gott og ber ekki að fagna
því, að ljóðið hefur kastað af
sér öllum lífstykkjum, sem eiga
það til að eyðileggja vöxt og
þrengja óbærilega að. Ef þú
hugsar um þetta mál, afi minn,
þá hlýtur þú að svara játandi.
Annað er það sem oft á tíð-
um má sjá, að fundið er nú-
tímaljóðum til foráttu. Það er
að þau séu óskiljanleg. Auð-
vitað eru þau óskiljanleg þeim
sem lesa þau einu sinni yfir
með þá vissu fyrir, að þau séu
óskiljanleg. En gáðu betur, afi
minn. Lestu nútímaljóð opnum
huga, án þess að þykjast vera
svo viss um, að þessir ungu
herrar séu bögubósar. Þegar þú
kallar þá bögubósa, á ég bágt
með að verjast brosi. Tæplega
geta þessi skáld kallazt bögu-
bósar. Sá sem bögugósi kallast
er ófrumlegur og óhagmæltur.
Ég vil meina að þau atómskáld,
sem nú yrkja á íslandi, séu
hvorugt. Þú vilt kannski segja
að þau vanti hagmælsku, en
ég treysti þér til að þegja um
ófrumleikann.
Ekki hafði ég, 16 ára draum-
óramaður, ætlað mér að skrifa
einhverja allsherjar sönnunar-
postillu um réttmæti nútíma-
ljóðsins á íslandi og á síðum
Samvinnunnar. Samt langar
mig til að víkja að einu atriði
ennþá í bréfi þínu. Þú segir:
....heldur aðeins óstuðlað og
órímað leirburðarstagl þeirra
bögubósa, sem ekki geta komið
saman rétt kveðinni vísu.“
Þetta eru óvægin orð, og ekki
hafði ég búizt við þeim frá þér.
Ég vil halda því fram, að þessi
skáld séu ekki óhagmælt og að
þau geti komið saman rétt
kveðinni vísu. Það hafa þau
sannað. En hverju viltu svara
því, að hefðbundin skáld eru
óðum að snúa sér að nútíma-
ljóðinu? Á sínum tíma snerlst
Jóhannes úr Kötlum og hefur
nú nýlega gefið út stórkostlega
bók, sem sýnir það og sannar,
að hann er að ná fullkomnun
í list sinni. Með síðasta verki
sínu sýndi Tómas Guðmunds-
MINUSUK ÁN
CYCLAMATS!
Enginn megrunarkúr.
Notið heldur
nýtt MinuSuk, sætt
án hitaeininga
Nýtt MinuSuk er framleitt
úr hinum góðkunnu
sætefnum sorbitol og
saccdrin, sem leysast
upp á stundinni.
Nýtt MinuSuk er laust við
aukabragð og auka
verkanir.
Glas m.
1000 stk
Vasaaskja
m.100 stk,
Byrjið í dag og grennist
án tára!
minusuk
í kaffi, te og matreiðslu.
6