Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1916, Blaðsíða 53

47
stjórnarríkja. En gerum við föst og örugg sambönd, get-
um við hrundið harðstjórunum af höndum okkar, á lík-
an háft og Orikkir gerðu forðum í Laugaskarði og á
Maraþonsvöllum.
Nú ganga tilraunir kaupmanna, víðs vegar, út á það,
að koma okkur aptur undir handleiðslu smásalans. í því
skyni bjóða þeir eínstaklingunum, sem þeim þykir nokk-
ur slægur í, »eins góð kjör og í fjelaginu«, til bráða-
birgða, auðvitað. í öðru lagi fjölgar umboðssölum,
nær því með hverju tungli, og þó þeir telji sig heild-
sala, selja þeir í svo smáum skömtum, að smásölu líkist.
Margt mætti fleira telja í sömu áttina.
Tíminn, sem yfir stendur, heimtar því sambönd sam-
vinnufjelaganna, fyrst og fremst til varnar, en jafnframt
til öruggrar framsóknar. Einangrunin eyðileggur árangur-
inn af viðleitni okkar, ef henni verður lengi haldið á-
fram hjer á eptir.
í öllum lögum þeirra kaupfjelaga, sem Tímaritinu hafa
borizt (og það hefir fengið þau flestöl!) er eitt tilgangs-
atriðið það: að komast í samband við samskonar fjelög
hjer á landi. Nú ætti að vera kominn tími til þess, að
láta þetta ekki vera dauðan bókstaf heldur lifandi, eins
og hann hefir eðli tii.
í öllum löndum samvinnumanna hefir það að vísu
gengið svo, að fjelögin hafa ekki myndað stór sambönd
fyr en eptir nokkurt árabil, sem gekk til þess, að festa hvert
einstakt fjelag í sessi og efla sjálfstæði þess, en samskonar
reynsluskeið hjá okkur er nú orðið svo langt, að sam-
bandsstigið ættum við að taka eindregið og skörulega á
næstu árum.
Sambandsbyrjun er gerð hjá okkur í ýmsum greinum,
og hefir að miklum notum komið, þó hægt hafi gengið.
Er hjer eigi rúm til að rökstyðja þetta með öðru en því,
að vísa til athugunar kunnugra manna.
Fyrstu sambandstilraunina gerðu nokkur kaupfjelög á
Norðurlandi. Utan við þetta samband eru enn tvö kaup-