Andvari - 01.01.1984, Page 70
68
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
ANDVARI
Markússon var með honum, Saurbæingr. Hann var ætlaðr til áverka við Guð-
mund, því at hann einn hafði sét hann.
En er þeir kómu í Hlöðuvik, þá þurrk'uðu Austmenn vöru sína. Þeir Guð-
mundr ok Svarthöfði váru þar hjá þeim. En er þeir sáu mannaförina, gengu
þeir til búðar. Tók Guðmundr öxi. Þá kallaði Svarthöfði hann ór búðinni, er
hann kenndi Illuga. Sneru þeir þá upp til sinna manna. Þeir Illugi renna þá
eftir þeim. Guðmundr fór seint, og spurði Svarthöfði, hvárt herfjöturr væri á
honum. Hann kvað þat eigi. Þá bar Illuga at, ok snerist Guðmundr við hon-
um, og hjuggust þeir í mót ok kom hvár öxin á skaft annarri. Svarthöfði vildi
taka Illuga. Þá hjó Illugi í höfuð Guðmundi, ok var þat banasár.
Þá kómu Austmenn til ok váru heldr ósvífrir. En er Illugi greindi mála-
efni sín, þá svöfðust Austmenn. Fóru þeir Illugi þá á braut. Svarthöfða líkaði
illa, er hann hafði svá nær verit, ok var hann engi vinr Illuga síðan.
Hér rekur hver tilviljunin aðra. Guðmundur Ólafsson, sem nú var einn
eftir þeirra, er verið höfðu að brennu Þorvalds Vatnsfirðings, hyggst forða sér
úr landi, en skipið, sem hann tók sér fari með, verður afturreka í Hlöðuvík við
Horn. Skipbrotið spyrst suður til Æðeyjar og Illugi, sonur Þorvalds Vatnsfirð-
ings, býst þegar af stað við sjöunda mann, tekur jafnvel með sér 13 ára hálf-
bróður sinn, Einar Þorvaldsson og Þórdísar Snorradóttur Sturlusonar. Einn
mannanna skeinist á öxi og verður eftir, en Illugi hafði þá öxina. Annar maður
var raunar ætlaður til áverka við Guðmund, því að hann einn þekkti hann í
sjón. En það kemur þá í hlut Illuga að vega hann með þessari sömu öxi. Þegar
Guðmundur ætlar að forða sér úr lífsháskanum, rennur á hann herfjötur, þótt
hann vilji ekki við það kannast, og hann kemst hvergi úr sporunum.
Austmennirnir vita ekki, hvaðan á sig stendur veðrið, og verða æfir, en
beygja sig fyrir lögmáli föðurhefndanna, þegar Illugi greindi málaefni sín.
Þarna hefur þessum hring verið lokað, Þorvalds Vatnsfirðings verður ekki ræki-
legar hefnt. En — hin eilífa hringrás hefndanna heldur áfram. Tveimur árum
síðar, þegar Órækja Snorrason lætur vega Illuga, er Svarthöfði Dufgusson þar
í för. Vér skulum heyra, hvernig Sturla lýsir þeim atburði:
Þá er Órækja var í fjörðum, sendi hann menn til Isafjarðar ok stefndi
Illuga til móts við sik í Holt í Önundarfjörð. Þangat fór Illugi með nökkura
menn. Þar var Mörðr. Níu váru þeir. Ok þá er þeir kómu í Holt, spurði Illugi
Steinþór prest, hvat Órækja myndi vilja honum. „Vit fundumst,“ sagði hann,
„á Þorskafjarðarþingi, ok talaði hann ekki við mik. Nú veit ek eigi, hvat hann
vill.“
Prestr svarar: „Hann mun nú vilja, að þit eigizt fleira við.“
„Vera má þat,“ sagði Illugi.
En eftir þat kómu menn þar ok sögðu, at Órækja var kominn vestan um
heiði.
Illugi spurði, hvat manna var með honum.