Andvari - 01.01.1904, Blaðsíða 141
sje gerSur kaupmáli, og styðst þetta ákvæði við það, að
annars gæti annað hjóna látið leiðast til að svifta sig
fje sínu til hagnaðar fyrir hitt hjónanna, eiula væri ]>að
breyting á þeirri fjármálaskipun hjóna, sem áður hefur
gerð verið og mætti tika nota til að fleka skuldheimtu-
menn, ef engar skorður væru settar; en þegar kaupmála
þarf til þess að gjöfin sje fullgild, má af hálfu hins op-
inbera gæta þess við staðfestingu kaupmálans, að einskis
rjetti sje í hallað; en auðvitað þarf staðfestingu á kaup-
rnálann, þar eð hann er gjörður eftir giftingu hjónanna.
Þó er sú sjálfsagða undantekning í lögunum, að einkis
kaupmála þarf við, ef gefnir eru munir til persónutegra
nota, sem eigi eru meira verðir eu svo, að samsvari
efnaliag gefanda; að heimta hjer kaupmála væri alltof
umsvifamikið; hið sama er ef gjöfin er lífeyrii- eða for-
lagseyrir eða þesskonar framfærslueyrir af hendi bónda
fyrir konu sina og hefur þessi undantekning við það
að styðjast, að það er bæði eðlilegt og æskilegt, að
maðurinn reyni að svo miklu Ieyti sem honum er hægt
að tryggja líf konu sinnar að sjer látnum, enda er hann
ef hann er embættismaður skyldur til ])ess að lögum.
Arður af sjereign eflir kaupmála og andvirði lians
er sjereign, ennfremur það, sem útvegað er fyrir muni
sem í sjereign eru eða gengur til að bæta ])á eða auka,
nema annað sje ákveðið í kaupmálanum; en ef varið
er til þessa fje úr fjelagsbúinu eða ef sjereign liins
hjóna, má heimta endurgjald fyrir það af sjereign þess
hjóna er í hlut á, eða af hluta þess í fjelagsbúinu, þá
er því verður skift (21. grein).
Hvort hjónanna bei- ábyrgð á sínum eigin skuldum
og geta skuldheimtumenn gengið að sjereign hvors þeirra
til lúkningar skulda; sje maðurinn skuldunautur geta
þeir ennfremur gengið að fjelagsbúinu ef nokkuð er,
þar eð maðurinn hefur þá einn umráð yfir þvi og skuld-