Stúdentablaðið - 01.12.1954, Side 24

16
STÚDENTABLAÐ
„Þjóðir, sem hafa átt sér sögu, deyja ekki“,
sagði norski sagnaritarinn Ernst Lars. Auð-
sjáanlega miðar hann sérstaklega við Norð-
menn og Heimskringlu. Réttara hefði samt
verið að segja: „Þjóðir, sem eiga sér sögu,
deyja ekki“. Allar þjóðir hafa átt sér sögu, ef
orðið er tekið í merkingunni: örlög. Gleym-
ist þessi saga, verður hún enginn lífgjafi. Sé
hún ekki þannig sögð, að almenningur laðist
til að lesa hana, verður hún engin eign.
(Sig. Nordal: Arfur íslendinga).
í þjóðernisbaráttu íslendinga um langan ald-
ur hefur saga lands og þjóðar verið höfuðstyrk-
ur þeirra. Hún hefur glætt hjá þeim ættjarðar-
ást og þjóðarmetnað, hvesst skilning þeirra á
samtíðinni og styrkt trú þeirra á framtíðina.
Islendingar þurfa enn sem fyrr að heyja
harða baráttu fyrir tilverurétti sínum sem frjáls
þjóð í landi feðra sinna. I þeirri baráttu er
þeim brýn þörf að beita þeim vopnum, er bezt
duga. Saga þjóðarinnar er eitt þeirra. En hún
verður því aðeins lyftistöng íslenzkri þjóðernis-
kennd og aflvaki í erfiðri baráttu að hún sé
lifandi fróðleikur, sem öll alþýða manna hefur
í heiðri og leggur rækt við.
Okkur íslendingum er mikið í mun að mega
kallast söguþjóð.
En býr þessi söguþjóð þá svo að þjóðarsögu
sinni, að viðhlítandi verði talið?
A því er tvímælalaust mikill misbrestur og
má því til sönnunar fyrst minna á, hversu mjög
hlutur sögunnar er fyrir borð borinn á þeim
vettvangi, er sízt skyldi, þ. e. í hinum almennu
skólum í landinu.
SIGRÚN ÁRNADÓTTIR, stud. mag.
Söguþjóð, hvar er saga þín?
í barnaskólunum er að vísu kennd íslands-
saga, en henni mun þar fórnað færri stundum
en vert væri, og auk þess er kennslubók sú í
Islandssögu, sem notuð hefur verið um langt
skeið í barnaskólunum, engan veginn ákjósan-
leg. Þar við bætist, að í hana vantar alveg kafla
um tímabilið frá 1874 og allt til vorra daga, og
er það mikil missa, sem þó mætti vel við una,
ef gagnfræðaskólarnir tækju þar við, er frá var
horfið í barnaskólunum. En í gagnfræðaskól-
unum er alls engin Islandssaga kennd nema í
4. bekk, og ljúka því unglingarnir landspi'ófi úr
þessum skólum án þess að fá einnar stundar
uppfræðslu í íslandssögu þá þrjá vetur, sem
þeir eru þar við nám.
I menntaskólunum er Islandssaga kennd
fyrsta veturinn og síðan ekki söguna meir, og
til stúdentsprófs er hún ekki prófgrein. Hins
vegar sjá menntaskólarnir nemendum sínum
fyrir ærnu námsefni öðru og mun því næsta fá-
títt, að menntaskólafólki gefist tóm til að heyja
sér mikinn þjóðlegan sögufróðleik samhliða
sögunáminu. Afleiðingin er sú, að þekking á
sögu þjóðarinnar er af skornum skammti meðal
íslenzkra háskólastúdenta, og gefur það auga
leið að eins muni því háttað um embættis-
mannastétt landsins, er sá hinn sami hópur
hefur hafnað þar að afloknu námi.
Naumast getur nokkrum Islendingi blandazt
hugur um, að við svo búið má ekki lengur láta
standa.
Sögu þjóðarinnar verður að skipa á bekk
með höfuðnámsgreinum hvers almenns skóla í
landinu. Ekkert minna á hún skilið. Ekkert
minna er söguþjóð sæmandi.
íslenzk alþýða hefur áhuga á sögu þjóðar
sinnar. Þó virðist hún að mestu hætt að leggja
alúð við þetta áhugamál sitt. Ber þar eflaust
margt til. Bókaleysi verður þó varla um kennt.
Margar bækur hafa verið settar saman um
söguleg efni. Ymsar þeirra eru aðgengilegar og