Stúdentablaðið - 01.12.1954, Blaðsíða 34

26
STÚDENTABLAÐ
JÓHANN LÁRUS JÓNASSON, stud. med.:
Römm er sú taug
Þótt þú langförull legðir
sérhvert land undir fót,
bera hugur og hjarta
samt þíns heimalands mót.
St. G. St.
Sterk ættjarðarást hefir um langan aldur
verið einkennandi fyrir Islendinga. Þótt þeim
hafi verið í blóð borin útþrá og ævintýralöngun
og verið fúsir til ferða um fjarlæg lönd, hefir
taugin, sem tengdi þá ættlandinu aldrei slitnað.
Fyrr eða síðar hafa þeir horfið aftur heim til
gamla landsins, sem þeir voru tengdir órjúfandi
böndum.
Erlendum ferðamönnum, sem hingað liafa
komið, hefir ætíð verið þetta mikið furðuefni.
Víðförull útlendingur, sem heimsótti Island
seint á 19. öld, ritar í ferðaminningar sínar:
„Hin eldheita ást Islendinga á heimkynnum
sínum er næstum því óskiljanleg. Eg hef aldrei
séð neitt svipað áður. Þær þjóðir, sem mest
hafa þegið í vöggugjöf, bera ekki í brjósti sér
eins brennandi ást til heimilis og ættjarðar og
Islendingar“.
Hann segir einnig frá greindum, vel mennt-
um Islendingi, sem hann var samferða til Edin-
borgar. Fyrsta morguninn, sem þeir dvöldust
í borginni, hugðist hann grennslast eftir, hvern-
ig Islendingnum litist á staðinn. Islendingurinn
stóð við gluggann og horfði yfir undurfagurt
umhverfið með myndastyttum og glæstum
byggingum.
„Ó“, hrópaði hann, „ég hefi heimþrá, ó, mitt
ástkæra fósturland. Ég vildi óska, að ég væri
kominn aftur til minnar heittelskuðu Reykja-
víkur. Ég held að ég deyi í þessari húsaeyði-
mörk. O, bara að ég mætti enn einu sinni anda
að mér hinu ferska lofti minnar kæru fóstur-
jarðar“.
Reykjavík bar þá annan svip en nú. Það,
sem hann saknaði, voru hrörleg hús, fiskikof-
arnir, gráar hraunbreiðurnar og fjöllin um-
hverfis. Þetta var hans jarðneska paradís.
Því miður virðist nú ættjarðarástin, ást á ís-
lenzkum bókmenntum og öllu því, sem íslenzkt
er, fara heldur minnkandi, en dýrkun hins er-
lenda vaxa að sama skapi. Er nú jafnvel svo
komið, að íslenzkar iðnaðarvörur seljast mun
betur, ef klínt er á þær erlendu vörumerki.
Margir hafa látið truflast af hinum erlendu
áhrifum, sem flætt hafa yfir landið á síðari
árum.
Island er ekki lengur einangrað. Það er
komið inn í endalausa hringiðu heimsviðburð-
anna. Að undanförnu höfum við haft náin sam-
skipti við aðrar þjóðir, sem hafa leitt til stór-
stígra framfara, einkum á sviði atvinnulífs og
tækni.
En það bezta kemur ekki eitt saman. Því
fylgir allt annað, bæði illt og gott.
Við verðum því að gæta þess vel að sýna
manndóm, festu og skynsemi, en fullan dreng-
skap í öllum samskiptum okkar við aðrar þjóð-
ir, að greina hismið frá kjarnanum, gefa því
gaum og nema, sem gott er og nytsamt í fari
þeirra og til framfara hcrfir, en gína ekki ginn-
keyptir við hinu, sem spillir menningu þjóðar-
innar, tungu og siðum.
Ef Islendingar vilja varðveita menningu sína
og lifa frjálsir í sjálfstæðu landi, verður að
kenna íslenzkri æsku að meta þjóðleg verð-
mæti, glæða ást hennar á landinu sjálfu, tungu
þjóðarinnar og bókmenntum.