Stúdentablaðið - 01.12.1954, Síða 35
STUDENTABLAÐ
27
Bókmenntir eru nú fyrir borð bornar í flest-
um skólum, en allmikil áherzla lögð á íslenzka
málfræði. En íslenzk tunga er annað og meira
en þurr, andlaus málfræði. Það er hið lifandi
orð, fornsögurnar, ljóð góðskálda okkar og
sögur, sem íslenzk æska þarf að lesa, læra og
skilja. Ef við hættum að meta að verðleikum
tungu okkar og bókmenntir, þá er illa komið.
En hvernig er varið ást íslendinga á land-
inu sjálfu? Flestir þeirra hafa lítið séð af hinni
fjölbreyttu náttúrufegurð landsins, og útsýn
þeirra er þá helzt frá skröltandi bifreiðum á
fjölförnum vegum.
Það þarf að hvetja ungt fólk til þess að ferð-
ast um landið. Ekki aðeins að aka milli
skemmti- og samkomustaða í þorpum og þétt-
býlum sveitum, heldur miklu fremur að fara
gangandi um fjöll og firnindi. Jafnframt því að
kynnast landinu, læra menn þá að bera byrðar
sínar sjálfir og standa á eigin fótum.
Enginn er tengdur Islandi traustari böndum
en sá, sem ferðast hefir um öræfi landsins. Frá
þeim stafar dulmagnaður kynngikraftur, sem
sá einn fær skilið, er reynir. Þá, sem lostnir
hafa verið töfrasprota öræfanna, laða þau og
draga til sín eins og segull stál.
Yfir eyðisöndunum, úfnum hraununum og
fannhvítum jökulbreiðunum hvílir hrikafegurð,
en djúp kyrrð.
Það er þessi kyrrð, fjallakyrrðin, sem er
þeim sérstaklega nauðsynleg, sem ala aldur
sinn í borgum. Þeim er nauðsynlegt að „drepa
sig úr Dróma“ dægurlífsins öðru hvoru, segja
skilið við ærandi borgarglauminn og tælandi
glysið, rífa sig út úr þéttriðnu neti áróðurs-
mannanna og hverfa upp til fjalla eða af-
skekktra sveita. Þar geta þeir hugsað í næði,
hlustað á æðaslög náttúrunnar og fundið sjálfa
sig.
En þeir eru því miður fleiri, sem leita inn í
glauminn, til þess að gleyma því, að þeir þrá
kyrrðina.
Ættjarðarást íslendinga má ekki slokkna eða
dofna, annars á þjóðin á hættu að glata mörg-
um sínum beztu sonum og dætrum og því, sem
dýrmætast er af öllu, frelsinu.
Þegar Gunnar átti að hverfa úr landi forð-
um, fannst honum hlíðin fegurri en nokkru
sinni fyrr. Og hann vildi „heldur bíða hel en
horfinn vera fósturjarðar ströndum".
’--------------------------------------'v
Ávarp til fóstur-
jarðarinnar
Hvert sem mín á leið að liggja,
um láð eða meðal ölduhryggja,
og þó ég eigi bein að bera
á blómum sþrýddri suðurströnd,
sþal ég ávallt meyna muna,
mjöllu þlœdda og jóþulbruna,
í sorgarbúning svartan, bjartan
sveipaða þétt af drottins hönd.
I átthagana andinn leitar,
þó ei sé loðið þar til beitar,
og forscelu þar finnur hjartað,
þó fátœþt sé um sþógarhögg.
Sá er beztur sálargróður,
sem að vex í skauti móður,
en rótarslitinn visnar visir,
þó vöþvist hlýrri morgundögg.
Grímur Thomsen.
\______________________________________4
„Út vil ek“, sagði Snorri, er honum var bann-
að að sigla heim til Islands.
Ættjarðarástin, löngunin til þess að vera
heima á Islandi, varð þeim báðum að aldurtila.
Það þarf að kveikja og glæða í brjósti ís-
lenzkrar æsku, ást á landi og þjóð, tungu henn-
ar og andlegum verðmætum. Engin bönd munu
þá geta hamlað því, að Islendingar, sem utan
fara, sigli aftur út til Islands eins og Snorri. Is-
lenzkir námsmenn, sem dveljast erlendis, munu
þá hverfa heim til „hlíðarinnar“ fögru að námi
loknu, til þess að una þar ævi sinnar daga.
Þá mun það sannast á Islendingum um alla
framtíð, að „römm er sú taug, er rekka dregur
föðurtúna til“.