Stúdentablaðið - 01.12.1957, Qupperneq 21
STÚDENTABLAÐ
11
RAGNAR JÓHANNESSON cand. mag.:
hlan hú chíjÍhh Cjamla Cjalð
Ég hafði haldið, að nú á dögum létu menn ófúsir
merkisafmæli fram hjá sér fara, án þess að stofna til
nokkurs mannfagnaðar, ekki sízt þegar gild átylla
gefst til þess í stúdentahópi að koma saman og sitja
eina kvöldstund yfir rjúkandi púnskollum.
En svo virðist þó sem stúdentar séu fráhverfir
orðnir púnsi og afmælisveizlum, því að fyrir skömmu
létu þeir hjá líða að minnast með nokkurum hætti
merkilegs afmælis í sögu íslenzks stúdentalífs. Haust-
ið 1954 voru liðnir réttir tveir áratugir síðan fyrsta
stúdentaheimili á íslandi, Gamli Stúdentagarðurinn,
tók til starfa. Háskólastúdentar hafa vafalaust átt
mjög annríkt þá dagana við það þjóðþrifastarf að
draga hvern annan í pólitíska dilka vegna árlegra
nefndakosninga; en víst er um það, að þeir gleymdu
að minnast, svo sem verðugt var, afmælis Gamla
Garðs og þess mikla átaks, sem fyrirrennarar þeirra
gerðu í félagsmálum stúdenta fyrir nokkrum áratug-
um. Ludvig Guðmundsson og samherjar hans sóuðu
nefnilega tíma sínum og kröftum í þetta starf, en
skildu ekki eins vel nauðsyn þess að togast á um það,
hvernig stjórnmálaflokkarnir í landinu skiptu með
sér fulltrúum í Stúdentaráði né pexa um það, hverjir
flytja skuli skálaræður 1. desember. Þó hafa nöfn
þessara brautryðjenda og hugsjónamanna orðið líf-
seigari í sögu Háskólans og stúdenta en margra
þeirra, sem hæst gólu á pólitískum samkundum.
Mér er það löngum minnisstætt, er ég kom fyrst að
dyrum Gamla Garðs. Þá var grár og gustkaldur
haustmánaðardagur, þegar útsynningsélin eltu hvert
annað yfir nesin og melana. Þarna stóð þetta nýja,
stílprúða hús eitt sunnan Hringbrautar. Það var ekki
opið, svo að við komumst ekki inn í það skiptið, þótt
við værum fullir eftirvæntingar. Enn var Garðurinn
ekki tekinn til starfa. Við urðum því að láta okkur
nægja að ganga í kringum hann, og það var hálfgerð
svaðilför, því að þá voru þar engar fágaðar stein-
stéttir og grónar grundir. Menn óðu aur og leðju í
ökkla og mjóalegg.
En fáum dögum síðar streymdu fyrstu stúdentarn-
ir inn á Garð, sem átti eftir að verða flestum þeirra
kært heimili um lengri og skemmri tíma. Viðbrigðin
voru geysileg. Áður höfðu fátækir stúdentar orðið að
búa við lélegt leiguhúsnæði hingað og þangað út um
bæ, oft dimmt og kalt, og ódýrt fæði einhvers staðar á
matsölum. Lítill glæsibragur var yfir því stúdentalífi,
en það sem verra var: Oft vildi heilsuleysið og tær-
ingin fylgja stúdentinum inn í hið óhentuga húsnæði,
— eða bjó hún þar kannski fyrir?
Garður var sannkölluð Paradís í augum margra
stúdenta, þegar hann tók til starfa: Stór og hlý her-
bergi, vel búin nýtízku húsgögnum, notaleg matsala,
glæsilegur samkomusalur og fimleikasalur, allt undir
einu þaki, fyrir lágt verð. Mörgum brá notalega við,
og fá stúdentar nú líklega vart skilið til fulls hversu
mikill griðastaður Garður varð mörgum stallbræðr-
um þeirra þá.
Ég man eftirvæntinguna, þegar við gengum um
Garð í fyrsta sinn. Allt var nýtt, hreint og fágað. —
Þá var á Garði ný tegund af rúmum, snotur járnrúm,
sem voru bekkir á daginn, en rekkjur um nætur; var
rúminu snúið við með vissum handtökum, eftir því
hvort rúmfötin áttu að vera ofan á eða undir. Þrátt
fyrir það, að Kjartan dyravörður væri ólatur að