Fréttablaðið - 10.10.2009, Qupperneq 34

34 10. október 2009 LAUGARDAGUR
Ó
mar Ragnarsson heldur upp á
mikil tímamót þessi misserin.
Um síðustu áramót var liðin hálf
öld síðan hann kom í fyrsta skipti
fram með skemmtiprógramm sitt. Um síð-
astu helgi var liðin hálf öld síðan hann kom
fram í fyrsta skipti utan suðvesturhorns-
ins. Það var á Ólafsfirði. Á næsta ári verða
liðin 50 ár síðan fyrsta platan hans kom út
(lítil plata hjá HSH-útgáfunni) og á næsta
ári verður Ómar sjötugur, eins og John
Lennon.
„Ég hef haft hægt um mig á þessu kreppu-
ári og mér hefur fundist að vinur minn
Ragnar Bjarnason ætti að eiga sviðið,“ segir
Ómar. „En ég skemmti sem sagt fyrst í MR
fyrir hálfri öld og um síðustu áramót sneri
ég þangað aftur og tók sama prógramm-
ið. Um síðustu helgi kvittaði ég fyrir hálfu
öldina á Ólafsfirði. Ég tók sama prógramm
og að auki prógrammið sem Haraldur Á.
Sigurðsson flutti. Það hefur ekki heyrst í
fimmtíu ár en gerði sömu lukkuna aftur.“
Hvernig gastu munað það?
„Við vorum að troða upp saman allt þetta
sumar á héraðsmótum og ég man þetta bara.
Húmorinn hjá okkur báðum var ótímabund-
inn svo þetta gengur enn. Ég var með fjög-
ur lög, meðal annars „Mömmuleikur“, sem
var fyrsta barnalagið mitt – merkilegt að
ég var strax með barnalag fyrir fullorðna
– og „Bjargráðin“ sem ég þurfti mjög lítið
að breyta. Bara setja inn nokkur ný nöfn.
Ég gat endað lagið eins og fyrir hálfri öld:
„Ég leitaði að Bjarna Ben, sem best vill hlut-
ina“. Þetta fyrsta prógramm mitt er svona
20 mínútna langt, en alls er ég núna með
sirka tveggja tíma prógramm. Restin er
grínannáll hálfrar aldar.“
Elvis var ekki alveg sannur
Ómar fór með ógnarhraða upp á stjörnuhim-
ininn eftir fyrstu framkomuna í MR. „Þarna
voru Nóbelsskáldið og Jónas Jónasson, sem
skrifaði um þetta í Vikuna. Ameríkaninn
myndi segja að á níu mánuðum hafi ég orðið
„household name“ á Íslandi. Það þekktu mig
allir Íslendingar um haustið. Það var ekk-
ert smáræðis dýrmætt að vera rétt keflið
af Haraldi Á. Sigurðssyni. Hann var burða-
rás í revíunum hér áratugum saman. Hann
átti við veikindi að stríða á þessum tíma
og skynjaði að tímarnir voru að breytast.
Hann söng því sinn svanasöng þetta sumar
og leiddi mig fyrstu skrefin.“
Ómar er mikill frumkvöðull á sviði gríns
og rokks. „Ég hafði engar fyrirmyndir,
hvorki íslenskar né erlendar. Fram að þessu
höfðu danskir revíusöngvar og gamaldags
bandarísk lög verið uppistaðan í revíunum
hér. Menn sungu nánast alltaf sama lagið,
gríntexta við „Komdu og skoðaðu í kist-
una mína“, og þannig. Prógrammið mitt
voru nýjustu rokklögin frá A-Ö, vinsælustu
lögin hverju sinni. Þetta var bylting. Þetta
var nýtt og ferskt. Ég var réttur maður á
réttum tíma.“
Ómar segist hafa verið samkvæmur
sjálfum sér í öll þessi fimmtíu ár. „Og ég
er meira að segja enn þá á sama bílnum!“
segir hann, „sparneytnasta og umhverfis-
vænasta bíl á landinu. Ég hugsa svipað og
ég gerði. Ég get sagt að ég hafi verið bylt-
ingarmaður á sínum tíma og ég vil vera trúr
því. Á sínum tíma fór ég á Litla gul, sem er
minnsti bíll á Íslandi, norður á Ólafsfjörð
og menn sögðu bara: Ertu eitthvað bilaður
að fara á þessum bíl í þessu færi? Ég fór á
sama bílnum núna, en ég var miklu bilaðri
fyrir fimmtíu árum þegar ég fór á svona bíl
þá! Á sumardekkjunum. Ég var og er rokk-
ari. Þegar menn fara að grafa ofan í rokkið
kemur í ljós að fyrsta alíslenska hráa hrein-
ræktaða rokklagið er „Framhaldið af Botn-
íu“ eftir mig. Ég hef alveg sérstaka ánægju
af því að taka það með Hauki Heiðari píanó-
leikara því hann er skálmari og virkar eins
og heil hljómsveit. Ég er Chuck Berry- og
Little Richards-maður. Mér fannst Elvis
aldrei alveg sannur.“
Sama hvaðan gott kemur
Svo breytist tíðarandinn. Rokk vék fyrir
bítli en alltaf flaut Ómar með. „Ég er búinn
að vera stanslaust að í fimmtíu ár,“ segir
hann. „Það hefur ekki fallið neitt úr nema
að ég var veikur í fyrra í nokkra mánuði.
Ég hef komið fram sirka 6.000 sinnum og á
öllum stöðum á landinu og ég er þakklátur
fyrir það og að hafa fengið að kynnast öllu
þessu fólki.“
Plöturnar og lögin með Ómari skipta
tugum og hann hefur gert ótal texta fyrir
aðra. Hann getur ekki skotið á töluna. Stef
er með um 300 lög og texta á skrá, en það
er kannski ekki nema 10 prósent af heild-
inni. Í byrjun 7. áratugarins vann Ómar með
Lúdó og Stefán, samdi meðal annars textann
„Því ekki að taka lífið létt?“. „Eitt af því sem
ég geri núna er að halda upp á aldarafmæli
með Lúdó og Stefáni. Ég með 50 ár og þeir
með 50. Ég syng nokkur lög með þeim nú
um helgina á Kringlukránni. Það vita það
svo fáir að ég söng með KK sextett á ann-
arri plötunni minni („Ást ást ást“/„Sveita-
ball“). Ég er aldrei talinn með söngvurunum
sem sungu með KK því ég er gamanvísna-
söngvari.“
Fyrsta stóra platan með Ómari kom út
1966 og er með erlendum lögum og frum-
sömdum, eins og „Kappakstur“ og „Öku-
ferðin“. „Platan er með áhorfendum tekin
upp í sal. Svona hafði aldrei verið gert áður.
Gefið út af Svavari Gests, sem kom gríðar-
lega mikið við sögu í mínum ferli. Ég vann
mikið með hans hljómsveit. Magnús Ingi-
marsson útsetti mikið og var undirleikari
minn í tíu ár.“
Þegar ég var smábarn snemma á 8. ára-
tugnum varstu enn þá vinsæll með lög
eins og „Bróðir minn“ og „Eitthvað út í
loftið“, sem ég vissi nú ekki fyrr en nýlega
að væri lag með Paul McCartney.
„Sko, þarna sérðu! Ef ég heyri gott lag
þá er mér alveg sama hvaðan það kemur,
hvort sem það er Beethoven eða Bítlarn-
ir.“
Mér finnst þetta allt saman klassísk
meistaraverk í þínum flutningi!
„Tja, ég veit það nú ekki. Ég hætti að
syngja inn á hljómplötur nema bara eitt og
eitt lag upp úr 1970 þegar sjónvarpið fór að
verða svo krefjandi. Að sumu leyti sé ég
eftir því að hafa stigið út úr plötubransan-
um. Ég ákvað að taka hann út því ég hafði
yfirdrifið nóg með það að skemmta og að
vera í sjónvarpinu. Síðustu þrjá áratugina
hefur því safnast saman ótrúlegt magn af
efni og í tímahrakinu er vandamálið það
að ég hef ekki tíma til að moða úr þessum
haug. Ég fer bara rólega í þetta. Ég er smám
saman að grauta í þessu.“
Endaspretturinn er allt
Ómar drekkur ekki og á einkanúmerið
Edrú. Hann drekkur ekki heldur kaffi né
orkudrykki en segist drekka mikið kók.
Þaðan fær hann kannski orkuna. Ég spyr
hinn margklofna snilling hvernig hann fari
að því að vera svona margir menn. Ómar
hlær bara að svona delluspurningum.
„Ég er nú bara sami burstaklippti vitleys-
ingurinn og ég var. Ég vil halda skemmti-
kraftinum alveg sér og honum koma hinir
karlarnir ekkert við, ekki heldur þeim sem
semur alvarlega texta. Texta eins og Boð
yfir boðaföllin sem er fluttur við kirkju-
athafnir. Það er einn karlinn enn, sálma-
skáldið.“
Vefjast allir þessir karl-
ar ekkert fyrir hver öðrum,
samanber auglýsinguna þína
fyrir Íslandshreyfinguna, „Ég
er ekki að grínast“?
„Jú, þetta er svolítið trufl-
andi. Ég er svolítill Laddi,
hann er með allar þessar týpur
í gangi, eins og ég. Ég verð að
hólfa mig niður.“
Sérðu ekki fyrir þér að þú
takir gigg í Höllinni eins og
allir hinir á sjötugsafmælinu?
„Tja …“ segir Ómar hugsi og
lofar engu nema þessu: „Það
er margt fram undan hjá mér.
Maður sá það nú bara á Ragga
Bjarna-tónleikunum hve marg-
ir eru farnir. Það er komin nið-
urtalning. Það er ekki hægt að
skilgreina sjötugan mann öðru-
vísi en mann á endaspretti. Og
það er sama tilfinningin á enda-
sprettinum. Það er miklu meira
eftir en búið er, því endasprettur-
inn er bara allt.“
Ómar heldur áfram að leggja
lífsreglurnar. Hlustaðu nú vel:
„Það er hollt fyrir hvern mann að
líta á hvern einasta dag sem fæðingardag.
Hver dagur er fyrsti dagurinn í þeirri ævi
sem þú átt eftir ólifaða. Alveg eins og fæð-
ingardagurinn var fyrsti dagurinn í þeirri
ævi sem þú áttir þá ólifaða. En dagurinn í
dag er miklu merkilegri en fæðingardag-
urinn af því að þú ert meðvitaður um hann
en þú manst ekkert eftir því hvað gerðist
þegar þú fæddist. Mér finnst þetta hjálpa
manni til að takast á við lífið: A-ha! Ég er
að byrja! Ég er að byrja á þeirri ævi sem
eftir er. Gaman! Þú getur engu breytt af því
sem er liðið, en þú ert enn þá að spila. Þú ert
með spil á hendinni – hunda eða ása. Og þú
átt bara að hafa gaman af því að spila.“
„Þú getur engu
breytt af því
sem er liðið,
en þú ert ennþá að spila.
Þú ert með spil á hendinni
– hunda eða ása. Og þú átt
bara að hafa gaman að því
að spila.“
Ég er byltingarmaður og rokkari!
Þeir eru nokkrir, íslensku snillingarnir. Einn þeirra er Ómar Ragnarsson, sem hefur það umfram hina, að vera snillingur á
mörgum sviðum. Hann er margir menn í einum, Flug-Ómar, Náttúruverndar-Ómar, Fréttamanns-Ómar og Skemmti-Ómar, svo
þeir helstu séu nefndir. Dr. Gunni talaði við þann síðastnefnda.
ÉG ER BARA SAMI BURSTAKLIPPTI VITLEYSINGURINN OG ÉG VAR Herra Ómar Ragnarsson, snillingur.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
ÓMAR Á FLUGI Fræg mynd frá söngskemmtun
1962. MYND/INGIMUNDUR MAGNÚSSON
FYRSTA LP-PLATAN Gefin út af SG árið 1966.