Fréttablaðið - 11.11.2009, Side 26

11. NÓVEMBER 2009 MIÐVIKUDAGUR6 ● fréttablaðið ● barnabækur
Líklega eiga flestir sér eftir-
lætis barna- eða unglingabók.
Fréttablaðið spurði rithöfund
og tvo bókmenntafræðinga
hvaða bækur hafa staðið upp
úr í þeim flokki í gegnum
tíðina.
„Í minningunni stendur bókaflokk-
urinn um Múmínálfana upp úr,“
segir Friðrik Erlingsson rithöf-
undur þegar hann er inntur eftir
uppáhaldsbók sinni fyrir börn og
unglinga.
Friðrik segir Finnann Tove Jans-
son hafa skapað stórkostlegar bók-
menntir með Múmínálfunum. Per-
sónurnar séu frábærar og búi yfir
mikilli speki. „Ég las þessar bækur
í tætlur sem barn og man að ég
hreifst mjög af Pípuhatti galdra-
karlsins, fyrstu bókinni um Múm-
ínálfana sem kom út á íslensku. Það
felst mikil heimspeki, siðfræði og
boðskapur í bókunum, en boð-
skapnum er ekki ýtt inn á þig held-
ur liggur hann milli línanna. Það er
eina réttin leiðin til að miðla boð-
skap,“ segir Friðrik. Hann bætir
við að skoðun sín sé sú að æsku
landsins væri stór greiði gerður
með því að gera Múmínálfana að
skyldulesningu í skólum.
Bókmenntafræðingurinn Anna
Heiða Pálsdóttir nefnir öllu ný-
legri bók en Friðrik. „Draugaslóð
eftir Kristínu Helgu Gunnarsdóttir
Múmínálfar skyldulesning
Friðrik
Erlingsson.
Anna Heiða
Pálsdóttir.
Þröstur Helgason.
er í miklu eftirlæti hjá mér þessa
dagana. Ég dáist að þessari bók af
mörgum ástæðum, en einna helst
fyrir það hversu mörg lög hún
hefur. Ég hef lesið hana þrisvar eða
fjórum sinnum og sé alltaf eitthvað
nýtt í hvert skipti.“
Anna Heiða notar Drauga-
slóð í námskeiði í ritun barna-
bóka sem hún kennir hjá
Endurmenntunarstofnun. „Inn í
söguna er fléttað mörgum þjóð-
sögum, og landslagi svo fléttað
inn í þjóðsögurnar. Bókin er alveg
laus við predikunartón, sem gerir
það að verkum að fullorðnir hafa
líka gaman af henni,“ segir Anna
Heiða.
„Skemmtilegasta bók sem
ég man eftir að hafa lesið sem
barn er Róbinson Krúsó. Það
er lestrarreynsla sem lifir með
mér enn þá, hef sjaldan verið
jafn spenntur yfir nokkurri
bók,“ segir Þröstur Helgason
bókmenntafræðingur.
Hann segist muna eftir tímabili
á unglingsárunum þar sem hann lá
í stríðssagnaskáldinu Sven Hass-
el. Lesturinn hafi hann upplifað
sem eins konar vígslu inn í heim
fullorðinna. „Á fullorðinsárum hef
ég lesið mikið af barna- og ungl-
ingabókum fyrir dætur mínar, sér-
staklega íslenskar bækur. Þar er
satt að segja fátt um fína drætti.
Það eru ekki margir góðir höfund-
ar að skrifa barnabækur hérlendis.
Sumar bækur Guðrúnar Helgadótt-
ur eru ágætar. Rímþulur Þórarins
Eldjárns hafa líka vakið lukku. Bæk-
urnar um Albert eftir Lani Yama-
moto hafa líka verið vinsælar meðal
þeirra yngstu. Þær fjalla um flókna
hluti á einfaldan hátt. En sumar
bækur sem gefnar eru út fyrir börn
hérlendis eru beinlínis vondar fyrir
börn,“ segir Þröstur. - kg
● BESTA UNGLINGABÓK ÁRSINS
2009
Amazon.com hefur sett saman lista af bestu
bókum ársins 2009. Í efsta sæti listans yfir ungl-
ingabækur ársins er bókin Beautiful Creatures
eftir Kami Garcia og Margaret Stohl. Sagan
gerist í smábæ í Suður-Karólínu í Bandaríkjun-
um og segir frá ástarsambandi Ethans Wate
og Lenu Duchannes. Fantasía sem dregur les-
andann inn í myrkan og dularfullan galdra-
heim. Spennandi bók sem enginn unglingur
ætti að láta fram hjá sér fara.
●HEIMSMETABÓKIN Í EFSTA
SÆTI HJÁ AMAZON Heimsmetabók-
in Guinness World Records 2010 situr í efsta
sæti sölulista yfir barnabækur hjá Amazon.
co.uk, en eins og frægt er orðið kom Sultan
Kosen, stærsti maður heims, til landsins á
dögunum til að kynna bókina.
Í Guinness World Records 2010 er að finna
topplista yfir 100 athyglisverðustu heimsmet
aldarinnar, heimsmet fyrir hvern dag ársins og
met sem hafa aldrei verið slegin.
● C.S. LEWIS (1898-1963) var írskur
skáldsagnahöfundur, fræðimaður og bók-
menntagagnrýnandi. Hann var náinn vinur
J.R.R. Tolkien en báðir voru þeir áberandi
í enskudeild Oxford-háskóla. Hann giftist
árið 1956 bandaríska rithöfundinum Joy
Gresham sem var
sautján árum yngri
en hann. Hún lést
fjórum árum síðar
úr krabbameini.
Sjálfur lést Lewis
þremur árum á
eftir konu sinni
úr hjartaáfalli. Lítið var fjallað um andlát hans
enda dó hann 22. nóvember 1963, sama dag
og John F. Kennedy var myrtur. Þennan dag
lést einnig rithöfundurinn Aldous Huxley.
Frægustu verk C.S. Lewis eru bækurnar um
ævintýraheiminn Narníu.
BarnUng er vefur um barna-
og unglingabókmenntir í um-
sjón Þuríðar Jóhannsdótt-
ur og Torfa Hjartarsonar sem
hannaði vefinn.
Efni vefsins hefur orðið til á
námskeiðum í barnabókmennt-
un og upplýsingatækni í Kenn-
araháskólanum. Meðal annars
hafa nemendur á leik- og grunn-
skólabraut lagt vefnum til efni
og nýtt hann sem gagnagrunn.
Á vefnum, sem finna má á
slóðinni mennta.hi.is/vefir/
barnung/, má finna bókalista,
efni um höfunda, fréttir um
útgáfu, ráðstefnur, námskeið,
krækjur á vefsíður sem tengj-
ast börnum og lestri og ýmislegt
fleira.
Vefur um
barnabækur
Á BarnUng-vefnum má finna ýmsar
upplýsingar sem tengjast börnum og
unglingum og lestri.
ÞEIR ERU ÓBORGANLEGIR!
Bakkabræður eru með þekktustu þjóðsagnapersónum Íslendinga.
Sögur af heimskupörum þeirra hafa gengið mann fram af manni
og skemmt börnum á öllum aldri. Öllum börnum er nauðynlegt
að kynnast þessum óborganlegu bræðrum sem svo rækilega
hafa greypt sig inn í þjóðarvitund Íslendinga.
SKRUDDA
Eyjarslóð 9 - 101 Reykjavík
s. 552 8866 - skrudda@skrudda.is
www.skrudda.is