Vikan - 22.12.1959, Blaðsíða 24

4Ð voru næstum tíu ár liðin frá því að stríð-
inu iauk. Herra Kars hafði á þeim tíma
séð fjölskyldu sina stækka, hann var senn
orðinn miðaldra og vann ennþá — eftir að hafa
skipt nokkrum sinnum um stöðu áður fyrr — á
einni af þessum stjórnarskrifstofum, sem vinna
aö því að leysa úr styrjaldarskaðamálum og að
endurleiðsiu laga og réttar og eiga það eitt fyrir
sér að verða iagðar niður og hverfa. Þar með
var hann að lokum orðinn opinber starfsmaður.
En herra Kars, sem fljótlega hafði komizt í
háa stöðu, óttaðist sízt fyrir sína hönd að hljóta
só.nu örlög og skrifstofan. Hann hafði unnið lofs-
verðari stórf en svo, að stjórnin myndi ekki vilja
halda honum. Hann þekkti sína eigin kosti. og
sem betur fór var æðsta yfirmanni hans kunnugt
um þá líka, svo að á sínum tíma myndi hann
úruggiéga fá viðunanlegt opinbert embætti ann-
ars staðar.
Hann afkastaði einnig mikilli vinnu heima hjá
sér á kvöldin og tók með sér erfið skjöl til at-
hugunar í ró og næði. Hann var af embættis-
mannaætt og mundi ennþá eftir sögum afa síns.
í hans tið voru engar skjalatöskur til. Deildar-
stjórarnir gengu töskulausir, i hæsta lagi með
staf eða regnhlíf, þegar þeir fóru á skrifstofuna
eða heim. Kvöldin helguðu þeir aukavinnu sinni.
Þá var aukavinna knýjandi nauðsyn. Það var ó-
mögulegt að segja um hvort hafði komið fyrr:
hin lágu opinberu laun eða aukavinnan. Keyndar
braut heldur enginn heilann um það.
En herra Kars, sem hvorki hafði tíma né þörf
fyrir aukavinnu, hafði engu að síður þörf fyrir
skjalatösku. Hún var orðin svo samrunnin
persónuleika hans utan heimilisins, að konan hans
þurfti oft að taka af honum töskuna áður en
þau lögðu upp í gönguferðir á sunnudögum. Herra
Kars var þá bara utan við sig, en þó kunni hann
ekki eins vel við sig og venjulega á virkum dög-
um, þótt hann viðurkenndi uppbótina sem fólst
í návist hans elskulegu eiginkonu.
Það var eina indæla síðdegisstund í maí rétt
eftir klukan fimm, að herra Kars var á leið heim
til sín úr vinnunni. Hann fór alltaf fótgangandi.
i->að var okki ne.na tuttugu mínútna gangur frá
skriístófunni til heimilis hans í sama borgar-
hverfi. Líkamshreyfing var honum holl, Þar eð
honum hætti til að fitna, og sömuleiðis hafði
hann ánægju af að ganga. Hann var fremur lágur
maður vexti, gekk dálítið álútur, tók lítið eftit
því, se.n i kringum hann var, og var oftast með
hugann v;ð skjölin sín, — semsagt lika þessa síð-
deg.sstund. Hann hafði aldrei haft auga fyrir vor-
gróðrinum nerna konan hans vekti athygli hans
á honum. Hún þekkti leiðslutilhneigingu hans og
j.unati hann margsinnis á að vera varkár í um-
íerðinni. Hann skírskotaði þú til hins frumstæða
sjálfsbjargareðlis, en þar so.n hann fann, að þetta
nægði ekki fyllilega til að eyða kvíða konunnar,
bætti hann því við, að hann hefði augun alltaf
vel hjá sér.
Leið herra Kars lá alltaí, og þvi einnig núna,
yfir flókin gatnamót. Skammt frá heimili sinu
þurfti hann að komast yfir fjölfarna aðalbraut,
sem greindist í nokkrar reinar: göngustíg úr smá-
gerðri möl, malbikaðan reiðhjólastig, steinlagða
akbraut, tvær sporvagnabrautir vaxnar grasi á
stangli milli teina, annan reiðhjólastíg og göngu-
stíg. Allar þessar reinar voru aðskildar hver frá
annarri með einfaldri röð og gildum trjám, sem
gáfu brautinni mjög aðlaðandi heildarsvip, en
byrgðu einnig útsýnið svo að fótgangandi fólki,
sem ætlaði yfir, nægði ekki að líta sitt til hvorrar
handar, heldur varð það beinlínis að gægjast fyrir
trjástofnana Og á staðnum, þar sem herra Kars
var vanur að fara yfir, rann vegurinn saman í
sannkallaðan hnút, þvi þarna lá yfir hann önnur
tvöföld sporvagnabraut eins og S í laginu.
Þegar herra Kars fór yfir þessa fjölförnu götu
á leiðinni heim til sín þennan dag klukkan um
kortér yfir fimm, varð hann fyrir því undarleg-
asta, sem fyrir hann hafði borið á ævinni. Það
var ekki hægt að orða það, ekki á neinu máli,
né heidur að iýsa því með hljómum, myndum eða
lútbragði. Það lá utan takmarka skilningarvit-
anna og um leið var eins og í því fælist allt sam-
tímis. En það einkennilegasta var, að hann gleymdi
því á stundinni.
Hann hélt áfram og var nú kominn yfir göt-
una. Framundan lá bugðótt þvergata, sem tvö-
löidu sporvagnateinarnir hlykkjuðust eftir. Og
einnig núna myndi hann halda áfram sína gamal
kunnu leið: fyrst á ská yfir þessa götu, svo kom
stuttur göngustígur með grindahlíf við báða enda
til að varna hjólreiðamönnum aðgang, síðan
„villu“-hverfisgarÖurinn, þar sem hann bjó með
fjólskyldu sinni og þá væri hann örugglega kom-
inn heim eftir fimm mínútur.
áhugaleysi. Hann var ekki þannig gerður að vilja
vera með nefið niðri í umferðarslysum. En rétt
sem snöggvast vakti það hjá honum endurminn-
ingu um þetta undarlega, sem hafði hent hann
fyrir andartaki., Hafði hann ef til vill fundið
það á sér, að eitthvað myndi gerast? Þvi hafði
■það ekki einmitt verið um það bil á þessum
stað? Og þó vakti slysið sjálft ekki svo mjög at-
hygli hans, heldur viðbrögð umhverfisins gagn-
vart því, og viðbrögðin iiöfðu jafnvel meiri áhrif
á hann núna en venjulega, þótt hann gerði sér
ekki grein fyrir því.
Hann sá hvernig spurt var í ákafa, hvernig þeir,
sem seinna komu, tylltu sér á tá, hvernig allt
£ N þegar hann var kominn yfir aðalbrautina
( og stóð heilu og höldnu á hinni gangstétt-
inni var eins og óskiljanlegt afl þvingaði
hann til að líta aftur. Það fyrsta, sem hann sá,
var b.freið, sem numið hafði staðar á akveginum
milli trjágarðanna, og framan við hana hafði
Þegar safnazt hópur áhorfenda. Hópurinn óx, og
liarra Kars, som stóð þarna algjörlega óhultur
mcð innganginn að göngustígnum á bak við sig,
horfði á meðan fleiri forvitnir vegfarendur komu
hlaupandi, hjólreiðamenn stigu af baki og bílar
stönzuðu. Hann gat séð þetta greinilega úr ekki
meiri fjarlægð og virti það fyrir sér af eins konar
Smásaga
eftir hollenzka
rithöfundinn
F.
BORDEWIJK
Ingi Karl
sneri sögunni
úr hollenzku
Og hann tók
eftir því,
þótt hann vissi
ekki hvernig,
að skjalataskan
hans var
dauð.
V I K A N