Vikan - 22.12.1959, Blaðsíða 26

Ævintýrið
um
Qeorg Spoker
arrar liressingar á venjulegum tlegi.
Framhald úr síðasta hlaði.
Þá varð það liaustið 1948, að
Spoker lenti í lukkupottinum. Það
rigndi, og hann hafði leitað sér
skjóls inni í forstofu byggingar
einnar og var að rabba við lyftu-
manninn. Þegar liann var á förum,
liugðist hann lalla upp í 23. stræti
til þess að fá sér kaffisopa. Lyftu-
maðurinn spurði hann, hvort hann
nennti að ná í kaffitár handa sér
um leið.
„Ég hugsaði um ))að alla leiðina
gegnum skemtigarðinn," sagði Spok-
er seinna. „Maðurinn iiafði fengið
mér kvartdal til þess að horga kaff-
ið og gefið í skyn, að ég mætti eiga
afganginn. Þetta virtist alls ekki
vera sem verst viðskipti.“
Áður en vikan var liðin var Spoker
búinn að fá leyfi húsvarðar hygg-
ingarinnar til þess að færa fólkinu,
sem vann í byggingunni hressingu
á vissum fresti. Einni<* hafði hann
beðizt leyfis til þess að bjóða þjón-
ustu sína öllum fyrirtækjunum, sem
voru í byggingunni, en þar unnu
meir en 600 manns. Spoker áætlaði,
að það væru 25 til 30,000 starfsmenn
í næstu byggingum kringum Madi-
sontorg. Þetta fólk myndi drekka
12,000 bolla af kaffi eða njóta ann-
Með því að taka fimmskilding (5
sent) af hverjum manni gat ein-
hver grætt 600 dollara á dag í þjór-
fé. Georg Spoker ákvað að verða
þessi „einhver“.
En þegar hér var komið sögu,
voru flækingarnir farnir að þyrpast
til hans i stórhópum i leit að dvalar-
stað eða vinnu. Spoker Hjálparfé-
lagið, eins og Georg var farinn að
kalla það, annaðist þessa þjónustu.
Hann skipulagði ferð á milli vinnu-
staða, sem veitti manni næga vinnu
átta klukkustunda vinnudag og gaf
i aðra hönd frá 10 til 12 dali í þjór-
fé. Sjálfur tók hann 3 dali af mann-
inum, sem tók þetta að sér. Að lokum
voru 20 nnnns i vinnu hjá Spoker.
Upphaflega keyptu þeir Spoker
kaffið í næstu kaffiliúsum í nágrenn-
inu. En síðar leigði hann sér kjall-
ara og setti á stofn eigið eldhús.
Hagnaður hans var brátt orðinn
600 dollarar á viku.
Árið 1952, taldi fyrrverandi tugt-
húsmeðlimurinn Georg Spoker, sem
nú var orðinn heiðvirður borgari,
31,000 dollara fram til skatts. Hann
sat enn á bekknum sfnum I garðin-
um, svaf í kjöllurum; og enn klædd-
ist liann bláu verkamannsskyrtunni,
rauðu slaufunni og gömlu, krump-
uðu fötunum. Spoker var nú liarð-
ánægður með lífið; vellátinn verzl-
unarmaður, sem lifði eins og flæk-
ingur.
Það var kona, sem varð til þess
að hann liætti þessari tilveru. Hann
hafði slitið allt samband við kven-
|)jóðina, þegar hann var í fangels-
inu. Hann var nú fimmtugur, að fá
skalla, og ekki gat liann talizt fríð-
ur; enda kom lionum ekki I hug, að
nokkur kvenmaður vildi líta við sér.
En einn morgun stóð fyrir fram-
■an hann lagleg, rauðhærð kona um
britugt, og sagði hún honum ein-
falda sögu, sem var ósköp algeng í
Xew York. Hún kvaðst heita Sara
Haddon, og hefði hún komið til
borgarinnar til þess að verða leik-
kona. Hún hafði ekki fengið nóg að
starfa, og þennan dag hafði henni
verið sagt upp húsnæðinu, rekin út á
götuna. Vinur hennar einn liafði
sagt henni að hann liefði leitað til
Spokers I svipuðum vandræðum; og
því væri hún nú hér komin. En Sara
þessi Haddon var í rauninni blaða-
maður, sem hafði ákveðið að skrifa
niður allt, sem Spoker segði og
gerði.
„Ég var búinn að vera i fimm ár
á Madisontorginu,“ sagði Spoker
seinna, „og liún var fyrsta konan
sem nokkurn tima leitaði hjálpar hjá
mér. Ég hafði, meira að segja, aldrei
séð kvenmannsflæking áður. Hér
voru góð ráð dýr; það væri gaman
að geta kippt þessu i lag. Ég hugsaði
mér, að bezt væri að bvrja á því að
sjá henni fyrir dvalarstað. En þá
minntist ég þess, að ég hafði engan
stað, sem hægt væri að bjóða konu.
Að lokum bað ég hana að koma aft-
ur eftir hádegi.“
En livað gerði Georg Spoker þá í
þessum vanda? Hann fór og leigði
ibúð handa ungfrú Haddon á 27.
Austurstræti. Hann greiddi mánað-
arleigu fyrirfram og lagði jafnvel
til 20 dollara virði af matvörum.
Hér var um hreina góðgerðarstarf-
semi að ræða al' hans hálfu. IJngfrú
Haddon var blátt áfram X-ið í jöfn-
unni, sem varð að leysa og stolt
Georgs krafðist þess að hann greiddi
úr vandamálum. Þegar hún kom aft-
ur síðdegis, tók hann liana undir
arminn og leiddi hana sigri hrósandi
i nýja bústaðinn.
En úngfrú Haddon, átti vitanlega
ágæta íbúð sjálf, eins og við getum
ímyndað okkur. Henni brá allmjög í
brún, þegar hún sá hvað hún hafði
í rauninni gert. En fyrst um sinn
ákvað hún að þiggja þetta fallega
boð Georgs til þess að særa hann
ekki.
Og nokkrar vikur liðu; eyddi hún
núna góðri stund á hverju kvöldi i
27. stræti og rabbaði við Spoker,
sem hafði smátt og smátt vanizt því
að líta inn til hennar eftir kvöld-
verð og sjá hvernig færi um hana
og allt gengi. Ungfrú Haddon dvaldi
þar, þangað til hann kvaddi og hélt
heim í kjallaraholuna sina, og þá
fór hún heim til sin.
En þegar leið að lokum mánaðar-
ins var rómantík farin að blandast
Framhald á bls. 29.
tierið bnnaðfborðsin§ glæsilegri
Það gerir middeqisverðarboðið áreiðanlega enn meir aðlaðandi,
ef þér fram>eiðið búðinga og ábœti i skálum úr hinum skíra,
víðf æga bæheimska kristal.
Hinar nýju, fo mfögni gerðir i sjö nýtizku iitbrigðum, eru yður
til sýnis i öllum séiþerzlunum, sem fylgjast með tímanum.
GLASSEXPORT
Prag Tékkóslóvakíu