Vikan - 13.06.1963, Blaðsíða 16

GÖMLUM KONUM, SEM HAFA AUGUN Á RÉTTUN STAÐ OG LIFA
UMHEIMINUM, HEFIR ALDREI TEKIZT AÐ KOMAST LANGT í
FYRIR LÝTALAUST SIÐFERÐI OG NÆMAN SKILNING A R
*
^ MORGUN fer fram hjónavígsla í
AHábæ. Ég verð þar ekki viðstödd. Lifi
jafnvel kannski ekki svo lengi. Ég er
orðin gömul og sjúkdómurinn sem ég
hefi þjáðst af, hefur nú lagt mig í
rúmið. En þó ég gæti, myndi ég ekki
fara til brúðkaupsins. Ég vona aðeins
að réttlætið megi sigra áður en lýkur.
Ef ég gæti nú bara sagt frá því sem
ég veit! Ef ég gæti fengið það til að
trúa mér! En bæjarbúar, sem trúa um
mig hinum verstu ásökunum, þeir
myndu aldrei trúa sannleikanum. Það
er eins og réttlætinu geti aldrei orðið
fullnægt, nema ég sé verkfæri í hendi
þess. En svoleiðis er það einu sinni
hér í heimi, að góðmennskunni er
aldrei launað og illmennskunni ekki
alltaf hegnt. Ég er orðin gömul og búin
að glata samúð þeirra, sem ég hefi lifað
með alla mína ævi.
Þegar ég hefi mátt til þess, er ég að
fást við stóran bunka af afskriftum sem
ég hefi safnað saman. Úr þeim hrein-
skrifa ég ýmislegt upp á blöð, og ég
er að hugsa um að leggja þessa frá-
sögn einhvers staðar inn á milli þeirra.
Vonandi verður þá langt þangað til
nokkur finnur hana.
Ég kunni illa við Raymondsfólkið
þegar frá upphafi, er það kéypti Hábæ
og flutti þangað. Verst féll mér við
frúna. Hjá henni blandaðist saman ó-
geðslegt drembilæti og smeðjuleg
væmni. Það bar allt of mikið á öfund
hjá-henni. Var eins og hún vildi eiga
allt til endurgjalds fyrir það sem hún
hafði ekki fengið.
^ G GAT ekki annað en vorkennt hús-
Ebóndanum. Hann var veimiltítulegur
vesalingur. Hlýddi hverri einustu
bendingu hennar. Hún átti jörðina. Allt
var á hennar nafni.
Ég komst á snoðir um þetta allt sam-
an vegna þess, að ég var grannkona
þeirra. Ég gat fylgzt með daglegu lífi
þeirra frá Sólvöllum, en svo nefnist
heimili mitt. Kamilla systurdóttir mín
er að heiman mestan hluta ársins, hún
er kennslukona við kvennaskóla. Og
það er ekki svo mikið sem gamlar kon-
ur geta haft sér til dægrastyttingar.
Það er furðulegt, hve mikla vitneskju
hægt er að fá um fólk með því einu
að gefa því gætur.
Ekki voru þau fyrr flutt að Hábæ, en
misklíð varð millum okkar. Þau vildu
fá að stytta sér leið gegnum skrúðgarð
inn minn, þegar þau þurftu að sækja
drykkjarvatn. En ég neitaði því, sem
ég auðvitað hefði ekki gert, ef mér
hefði fallið vel við þau. Svo ætluðu
þau að setja upp girðingu fyrir skepn-
ur sínar, en þá varð skoðanamunur
um landamerkin. Þótt ég hefði á réttu
að standa, var svo ekki mikið er á milli
bar, það skal ég viðurkenna. En mér
féll sem sagt ekki við þau, og það fór
ég ekki dult með við hvern sem heyra
vildi.
Þ
ANNIG fór þessu fram allan vetur-
inn. En þá gerðist atburður sem olli
því, að ég gleymdi Raymondsfólkinu.
Snemma um vorið í leysingunum féll
Efraim Judge í fossinn og hvarf í ána.
Eins og við gerðum á hverju vori,
höfðum við nýlega rætt um hvort hann
ætti að mála húsið mitt eða ekki, þetta
sumar. Hann kom heim til mín síðla
dags og gerði kostnaðaráætlun, sem
var allt of há eins og venjulega. Og
ég stríddi honum með því, að heimta
afslátt fyrir málningu, er hann hafði
notað ó hlöðuna hans Tuckers og geng-
ið hafði af, þegar hann málaði hjá mér.
Efraim varð svo reiður, að það lá
við hann sprengdi á sér bláæð. Og í
því er rimman stóð sem hæst milli
okkar, fór Georg Benson framhjá. Ge-
org er ekki þannig gerður, að hann þegi
yfir öllu sem hann veit, svo ég geri ráð
fyrir að öll sveitin hafi fengið að vita
um deilu okkar. Um sólarlag höfðum
við þó jafnað allt með okkur og urðum
sammála um verðið. Síðan lagði
Efraim af stað heim. Hann átti ekki
langt að fara, en það hafði fryst og
vegir voru hálir. Ég sagði Efraim að
fara varlega.
Hann kom aldrei heim. Þeir fundu
staðinn, þar sem hann hafði misst fót-
anna. Þar hjá var hvöss steinbrún, sem
hann hlaut að hafa lent á með höf-
uðið, því hún var blóðug. Án efa hafði
hann verið meðvitundarlaus, er hann
féll í ána og undraðist enginn þótt lík
hans fyndist ekki. Slíkt hafði komið
fyrir áður.
ETTA fékk mjög á mig. Mér hafði
fallið ágætalega við Efraim og ég
gerði það sem ég gat fyrir ekkju hans,
sem var alls ekki svo lítið. Ég hefi alla
tíð verið atkvæðamikill þjóðfélagsþegn,
eins og faðir minn hafði verið á undan
mér. Þess vegna finn ég svo mikið til
þess, að allir skuli hafa snúizt gegn
mér hér um slóðir.
En svo ég snúi mér aftur að Ray-
mondsfólkinu, þá var það einmitt um
þetta leyti, sem þau hjónin fóru að
reyna að ná samkomulagi um landa-
merkin. Við áttum margar samræður
um málið, bæði heima hjá mér og að
Hábæ. Og einn daginn bað Raymond
mig að koma þangað og spjalla við þau
um þetta, yfir kaffibolla.
Þegar ég kom, áttu þau í hörku-
rimmu. Ég heyrði til þeirra löngu áður
en ég var komin heim að dyrunum.
VERTU ekki að þessu helvítis hoppi,
heyrði ég að hún sagði með nístandi
hæðni. — Ef þú vissir hvað ég fyrirlít
þig, þegar þú ert að þessum fíflalátum.
Nú varð andartaks þögn. Síðan mælti
hann lágum rómi: — Þú veizt, að ég
þarf ekki að gera mér þetta að góðu!
— Og hvað geturðu svo sem gert
við því?
Síðan heyrðist hann segja, ekki bein-
línis særðum rómi, heldur óttaslegn-
um: — Stundum langar þig til að
drepa mig, er það ekki, Evelin?
Og rödd hennar var köld sem ís, er
hún svaraði: — Ætli sá verði ekki end-
ir á að ég geri útaf við þig, þinn ...
Ég barði að dyrum og hann kom
fram, vandræðalegur og rauður í and-
liti. — Ó, það var satt, mælti hann,
eins og hann myndi nú allt í einu eftir
að hafa beðið mig að koma. — Evelin,
ég gleymdi að segja þér frá því, að ég
bauð frú Carnby að líta hingað yfir
um. Hún er komin hérna.
Við spjölluðum saman stundarkorn,
en ég fann að þau voru í uppnámi, bæði
tvö, svo ég stóð ekki lengi við.
Daginn eftir varð ég ekkert vör við
hann. Ég beið í nokkra daga, svo þeim
ynnist tími til að lægja öldurnar, síðan
fór ég yfir til þeirra á ný.
Ég mætti henni í dyrunum. Hún virt-
ist óróleg og annars hugar. Kvað hún
mann sinn fjarverandi og myndi hann
ekki koma heim að sinni.
ÚN hefur komið fljótlega fyrir, þessi
ferð, sagði ég.
— Já, það má nú segja, svaraði hún
og hló við eitthvað svo kynlega. Ann-
ars leiðist mér þetta ósamkomulag um
landamerkin. Það verður víst að vera
eins og þér viljið. Mér fannst líkast
því sem hún vildi losna við mig.
— En er ekki bezt að bíða með það,
þangað til hann kemur aftur? sagði
ég. — Það er ekki víst að hann fall-
ist á það.
— Ég á Hábæ. Hann er keyptur
fyrir mína peninga, frú Carnby.
Ég varð ekkert vör við hann, hvorki
þá viku eða hina næstu. Þegar ég hitti
frúna, spurði ég eftir honum. En hún
kvaðst ekki búast við að heyra frá
honum að sinni, því hann hefði svo
miklum erindum að gegna. Hún var
þreytuleg að sjá og augu hennar stærri
og grænleitari í mjallhvítu andlitinu,
V
jg — VIKAN 24. tbl.