Vikan - 30.01.1964, Qupperneq 43

tengja þá. Aðalvandræðin verða
í sambandi við flutningana, því
hve'r spennubreytir fyrir sig er
allt að 70 tonn, og það er aðeins
eitt farartæki hér á landi, sem
gæti flutt þá. Það er krani og
vagn, sem við eigum sjálfir. Ef
við hefðum meiri tíma, þá mund-
um við losa af þeim olíuna, sem
á þeim er, en það eru 10—12
tonn á hverjum spennubreyti.
Það tekur iangan tíma, og því
varla framkvæmanlegt núna.
Ef við hefjumst handa strax,
þá trúi ég ekki öðru en að okk-
ur takist að bjarga í það minnsta
einum þeirra, og það hefur strax
geysimikla þýðingu ...“
„Er þá ekki rétt að þú hefjist
handa þegar í stað, og að við
athugum svo aðra möguleika síð-
ar. Mér virðist ekki veita að
tímanum til að bjarga því, sem
bjargað verður“.
„Jú, ég álít að það sé það
fyrsta, sem gera þarf, og um
leið það nauðsynlegasta. Það er
aðeins eitt. Við verðum þá að
taka rafmagnið af bænum tölu-
vert fyrr en ella.
„Það verður að hafa það“,
sagði borgarstjóri. „Við reiknum
með því að það fari hvort sem
er, svo það er sama hvort það
verður nokkrum klukkutímum
fyrr eða síðar. En láttu mig samt
vita með eins löngum fyrirvara
og hægt er, hvenær það verður.
Einbeittu þér að þessu. Ég skal
sjá um að þú fáir jafnóðum
fregnir af hraunrennslinu, svo þú
getir fylgzt með því“.
„Gott og vel“, sagði rafmagns-
stjóri, og nú var farinn af hon-
um allur vandræðasvipurinn, en
í þess stað lýsti sér í andliti hans
og fasi, einbeittni og festa. Nú
hafði hann ákveðið verkefni til
að snúa sér að, og gat gefið sig
allan til lausnar á því. Hann
kvaddi stuttlega og gekk út.
„Borgarstjóri...“ var sagt
dimmri og hásri röddu.
„Já?“
„Ég hefi samið tilkynningu, til
að lesa í útvarpinu, til þess að
fá strax eins mikið vinnuafl á
staðinn, og hægt er. Viljið þér
kannske líta yfir hana áður en
hún verður send til útvarpsins?“
„Já, lofið mér að sjá. Það er
bezt að lesa hana upp, svo við
heyrum allir. Menn geta þá gert
athugasemd við hana, ef þeir
vilja. Viljið þér gjöra svo vel
að lesa tilkynninguna, Blöndal“.
„Já. Hún hefst svona:
„Aríðandi tilkynning frá borg-
arstjóra Reykjavíkurborgar:
Líkur benda til, að hraunflóð
úr eldgosi í Bláfjöllum, muni
renna í farveg Elliðaár og þar
til sjávar. Ýmis mannvirki borg-
arinnar við Elliðaárósa cru þess
vegna í yfirvofandi hættu, og
þá sérstak'iega rafstöðin við árn-
ar, varastöðin og önnur
mannvirki Rafmagnsveitunnar,
Gvendarbrunnar og vatnsleiðsl-
ur til borgarinnar, hitaveitu-
stokkurinn yfir árnar, og búast
má við að vegarsamband rofni.
Tilraunir verða gerðar nú þeg-
ar, til þess að bjarga því sem
hægt er undan hraunflóðinu, og
eru þess vegna allir starfsmenn
Rafveitunnar, Vatnsveitunnar og
Hitaveitunnar beðnir að mæta
þegar til vinnu á venjulegum
vinnustað, þar sem þeir munu fá
nánari fyrirmæli.
Það skal endurtekið, — að það
er mjög áríðandi að allir starfs-
menn Rafmagnsveitu, Vatns-
veitu og Hitaveitu mæti þegar í
stað á venjulegum vinnustað.
Borgarstjórinn í Reyk'avík.
Ath. til fréttastjóra:
Þessi tilkynning lesist upp á
10 mínútna fresti til kl. 0800.
„Já, mér sýnist að þetta sé
það nauðsynlegasta í bili. Menn
mæta hvort sem er til vinnu
eftir einn til tvo tíma, svo að
þetta er aðeins til að nýta tím-
ann betur þangað til. Spurning-
in er aðallega sú, sýnist mér,
hvort tilkynningin á að vera frá
mér, eða almannavarnarnefnd,
og þá skírskotað til laga um
almannavarnir frá í fyrra. Hvað
segið þið um það?“
„Ég álít“, sagði lögreglustjóri,
,,að þetta sé bezta formið, eins
og það er. Hér er hvort sem er
aðeins um að ræða einn til tvo
klukkutíma, og ekki rétt, að
mínu áliti, að vekja meiri óhug
í fólki en efni standa til, með
því að skírskota til almanna-
varna. Fólk kann að leggja í það
annan skilning en við óskum eft-
ir, og það gæti skapað óæskilega
hræðslu. Ég held að menn verði
almennt við þessum tilmælum,
og að ekki sé rétt að setja nein
viðurlög eða láta í það skína að
neyðarástand sé að skapast. Ég
treysti á þegnskap manna í þessu
tilfelli".
„Þetta er vafalaust rétt álykt-
að. Við skulum þá koma þessu
í útvarpið umsvifalaust, Blön-
dal“, sagði borgarstjóri. „Hvað
er þá næsta atriði, Valur?“
„Mér hefur skilizt“, sagði Val-
ur, „í sambandi við þær laus-
legu athuganir, sem áður hafa
farið fram á þessum möguleika,
að lítil sem engin hætta sé á
því, að andrúmsloft eða drykkj-
arvatn spillist vegna lofttegunda
eða fastra efna, sem koma frá
gosinu, og að fólki sé því lítil
sem engin hætta búin í þeim
sökum. Vitið þér nokkuð um
það, borgarlæknir?“
„Nei, mér ekki kunnugt um
það að órannsökuðu máli. Sjálf-
sagt er að fylgjast vel með því“.
„Já. Við höfum því miður ekki
jarðfræðing né efnafræðing hér
hjá okkur, en ég legg til að borg-
arlæknir hafi yfirumsjón með
rannsóknum og stöðugum athug-
unum á þessum atriðum.
Það er þá rétt að þér fáið
yður til aðstoðar alla þá jarð-
fræðinga, efnafræðinga og aðra
sérfræðinga, sem þér getið náð
í, borgarlæknir, og hefjist handa
þegar í stað“.
Sigurður Jónsson borgarlækn-
ir var að ganga út úr dyrunum,
þegar maður snaraðist þar inn
og hafði rétt rekizt á hann. Þar
var kominn Jóhann Sigurðsson
vegamálastjóri, og virtist móður.
„Góðan daginn, hér“, sagði
hann „Ég fékk skilaboð frá yður,
borgarstjóri, um að koma hingað
ef ég gæti...“
„Já þakka yður fyrir. Við er-
um hér að ræða um hvað hægt
sé að gera til að taka á móti
hraunflóði niður eftir Elliðaán-
um. Þér munuð hafa verið við
eldstöðvarnar. Hvernig er útlitið
þar?“
„Það er vægast sagt, ekki gott.
Annar hraunstraumurinn rennur
hratt niður að Sandskeiði, og
ég reikna með að vegurinn þar
lckist eftir tvo til þrjá tíma. Ég
hefi þegar sent nokkrar stórvirk-
ar jarðvinnsluvélar austur fyrir
Sandskeiðið, sem eiga að vera
þar til taks, ef möguleiki verður
á því að ryðja bráðabirgðaveg
fyrir norðan hraunið. Þær þurfa
líka að halda heiðinni hreinni
fyrir umferð, því búast má við
að vélar og önnur tæki þurfi að
komast þeim megin að hraun-
inu“.
„Já, prýðilegt. Mér hafði satt
að segja ekki dottið þetta í hug“,
sagði borgarstjóri. „En hvað er
að frétta af hinum hraun-
straumnum, sem virðist stefna
hingað?"
„Hann er töluvert breiðari, og
fer ekki eins hratt yfir, en virð-
ist stefna hingað. Það er ekki
ósennilegt að hann herði á ferð-
inni eftir nokkurn tíma, því hall-
inn eykst. Mér sýnist allt benda
til þess að hann lendi ofan í
Gvendarbrunnum og Elliðavatni
. . . allt undir því komið hversu
mikið magn kemur úr gígnum“.
„Ef hrunið fer eftir farvegi
ánna og rennur alla leið til sjáv-
ar, þá fer brúin yfir Eiliðaárnar
af og vegarsamband rofnar ...“
„Já, ég hefi hugsað um það,
en álít ekki að möguleikar séu
á að gera neitt þar, fyrr en mað-
ur sér hvað skeður. Annars held
ég að það verði fljótlegt að koma
aftur á bráðabirgðasambandi
yfir hraunstrauminn, strax og
hann er hættur að renna. Yfir-
borðið storknar fljótt, og
kannske verða þá einhverjir
möguleikar á að kæla niður und-
irstöðu undir slíkan spotta“.
„Við látum það bíða. Næsta
atriði, Valur ...?“
„Það er að fræða almenning
um hvað er að gerast, gera það
á réttan hátt og sem fyrst, áður
en fólk verður hrætt við það
óþekkta. Ég legg til að blaða-
fulltrúa borgarinnar verði falið
að kalla saman fréttamenn frá
blöðum — óitvarpið höfum við
þegar hér — skýra þeim frá
staðreyndum og brýna vel fyrir
þeim hversu lífsnauðsynlegt það
sé, að forðast að ýta undir
ímyndunaraflið um of, draga
frekar úr hættunni heldur en
hitt, því hætta fyrir borgarbúa
er raunverulega engin.
Þetta hefur geysimikla þýð-
ingu, eins og ég veit að þið skilj-
ið, og aldrei of vel brýnt fyrir
mönnum að fara rólega í svona
tilfellum. Ég veit hvernig blaða-
og fréttamenn eru .. . þeir vilja
fá æsifréttir og selja sín blöð...
það er þeim í blóð borið, — en
ég held að þsir geti haft nægi-
legt magn af eftirsóttum fréttum
te © o •
Roxtal
KÖLDU
>0\j & t búðingarnir
ERU BRAGÐGÓÐIR
MATREIÐSLAN AUÐVELD
Fjórar bragðtegundir:
Súkkulaði
Vanillu
Karamellu
Hindberja
TU sölu 1 flestum
matvöruverzlunum
landsins.
VIKAN 5. tl)l. —