Vikan - 16.06.1965, Blaðsíða 11
í FRÖNSKU
DTLENDINGAHERSVEmNNI
<1 Inngangurinn að aðalstöðvum út-
lendingahersveitarinnar í Marseille.
Ævintýramennirnir komast að raun
um eftir stuttan tíma að þeir eru
komnir í Víti af fúsum og frjólsum
vilja.
Um þetta leyti hitti ég annan Norðmann, sem einnig var nýliði. Hann
var fró Fredrikstad.
Fró Marseille vorum við sendir til Bastia á Korsíku, og þaðan með
langferðavögnum til Bonifacio. Ég man ekkert eftir stríðsárunum heima,
en við komuna til Bonifacio datt mér í hug að þannig hefði það verið
í Noregi, þegar Þjóðverjarnir voru þar. Sjö af hverjum tíu liðsmönnum
Útlendingahersveitarinnar eru Þjóðverjar. Við marséruðum og sung-
um þýzka söngva — ættaða úr Afríkuher Rommels — með frönskum
texta. Við vorum látnir búa á fjórðu hæð í stórhýsi einu, þar sem okk-
ur var þjappað saman eins og síld í tunnu. Þaðan höfðum við útsýn
yfir garðinn að húsabaki. Þar voru liðhlaupar hafðir í refsiþjálfun. Þeir
hlupu eftir braut sem kölluð var parceur de combattants. Það voru
ósköp að sjá þá, snoðklippta og skítuga og einkennisbúningarnir í
druslum. Á baki sér bar hver fangi poka með smásteinum er vó um
fimmtán kíló. Undirforingi nokkur fylgdist með þeim á hlaupunum.
Öðru hvoru blés hann í flautu, og urðu þeir þá að fleygja sér flötum
og hífa sig upp að framan tuttugu og fimm sinnum í röð með því að
rétta úr handleggjunum.
Umhverfis virkið var hár múrveggur með skotraufum. Þjóðverji nokk-
ur, er Zimmermann hét, tróð sér út um eina skotraufina og kastaði
sér framaf. Fallið var nálægt áttatíu metrum. Hann var með lífsmarki
þegar þeir hirtu hann upp, en hengdi sig síðar á sjúkrahúsinu.
Okkur var sagt að svona færi líka fyrir okkur, ef við tækjum upp á
einhverjum álíka dillum. Mig hætti strax að langa til að strjúka.
f Bonifacio hitti ég aftur Norðmanninn frá Fredrikstad og tvo landa
aðra. Annar þeirra hafði verið ( hersveitinni í heilt ár. Hann var alveg
búinn að vera, orðinn ein taugahrúga. En hann gerði sér vonir um að
losna fljótlega úr hernum. Nokkru síðar fékk ég bréf frá honum, frá
Frakklandi. Hann var ekki laus úr hernum, en lá á einu sjúkrahúsi
hans.
Áfengi og skotæfingar.
í Bonifacio var ég nálægt t(u mánuðum. Það gekk hægt og bítandi
að gera okkur að hermönnum. Við fengum vopn í hendur og vorum
svo reknir í mílulangar gönguferðir — fyrstu vikuna. En við fengum
ekki að skjóta fyrr en eftir tvo mánuði. Við urðum að miða vel, því ef
við hittum ekki urðum við að borga skotin sjálfir. Að sjálfsögðu voru
vopnin skoðuð á skotæfingasvæðinu, og við venjulega látnir skjóta
fimm sinnum f röð. Einu sinni hafði ég aðeins skotið fjórum sinnum,
og undirfiringinn sá að eitt skot var eftir. Hann sló mig niður og lúskr-
aði mér rækilega, en franskur höfuðsmaður gekk á milli og ég fékk
að skjóta fimmta skotinu. Undirforinginn var Þjóðverji.
Okkur var skipt í tvo hópa, sprengjuskyttur og vélbyssuskyttur. Það
var bara á skotæfingasvæðinu, og okkur fannst það bara gott að vera
dálítið í því þegar við skutum. En oft var ég hálfsmeykur — þarna var
sægur af hálfvitlausum mönnum með vopn í hönd og þar að auki
þéttkenndir. Æfingasvæðið var átta kílómetra frá virkinu, og við mar-
séruðum þangað þrisvar í viku.
Hven morgun fár fram liðskönnun, og var þess þá sérstaklega gætt
að skyrtukraginn væri hreinn og maður vel rakaður. Ef einhverjir brodd-
ar sáust á hálsinum, urðum við að hlaupa þessa átta kílómetra til
þorpsins, raka okkur á ný og hlaupa svo til baka.
„Forsöngvari".
Svo urðum við að syngja. Ég var sá lengsti í flokknum og átti því
samkvæmt siðvenju að gefa tóninn. Ef ég byrjaði of hátt eða of lágt,
svo að hinir gátu ekki fylgzt með, urðum við að ganga marche de can-
ard, með öðrum orðum sagt að marséra með byssuna í útréttum hönd-
um og syngja uns okkur sortnaði fyrir augun, en undirforinginn og
korpórállinn létu ganga á okkur spörk og skammaryrði. Þetta reyndi
ekki síður á mann andlega en líkamlega. Önnur refsing fyrir að syngja
falskt var að marséra umhverfis æfingasvæðið í einn eða tvo tíma. Og
allt þetta kom mest niður á mér, þv( ég gaf tóninn og var því hinn seki
ef við sungum falskt. Afleiðingin varð sú, að hinir hótuðu að drepa
mig. Eitt sinn vorum við allan daginn við sprengjukast og vorum orðn-
ir alveg heyrnarlausir um kvöldið. Ég varð að vera forsöngvarinn eins
og venjulega, en enginn heyrði þegar ég byrjaði. Árangurinn getur
maður ímyndað sér. Svo vorum við látnir hlaupa ( þrjú-fjögurhundruð
metra hring fimm sinnum í röð, og fengum engan mat það kvöldið.
Þá voru hinir svo æfir út í mig að ég bað um að fá að sofa ( fangels-
inu um nóttina. En það var ekki leyft. Ég þorði ekki að sofa, því ekki
var að vita hverju hinir kynnu að finna upp á. Svo bað ég um að vera
fluttur yfir í annan flokk, svo að annar gæti tekið við sem forsöngvari.
En það var ekki heldur samþykkt.
Þrátt fyrir allt púlið á daginn voru þó kvöldin verri. ( herbergjun-
um hafði hver maður skáp undir dótið sitt. Svo komu fyrirliðarnir þeg-
ar minnst vonum varði og könnuðu umganginn. Ef hann var ekki eins
og þeim líkaði, veltu þeir um skápunum, hrærðu öllu úr þeim ( hrúgu
og hentu henni svo út um gluggann. Við urðum þá að fara út og tína
draslið upp, auk þess sem hver maður varð að vinsa úr það sem hon-
um tilheyrði. Og þetta átti sér oft stað klukkan
Framhald á bls. 33
VIKAN 24. tbl.