Vikan - 13.01.1966, Blaðsíða 4
Profumo:!heíur
byrjað nýtt líf
Fyrir rúmum tveim árum missti hann ráð-
herraembætti vegna þess að hann varð upp-
vís að því að hafa haldið við kunna gleði-
konu, Christine Keeler. Nú starfar hann að
mannúðarmálum.
að eru nú liðin tvö ár, frá því að Profumo-málið svokall-
aða var efst á baugi og Profumo hermálaráðherra í stjórn
Macmillans hvarf af sjónarsviðinu. En Profumo hefur ekki
setið auðum höndum. Hann hefur nú breytt um lífemi og
reynir eftir beztu getu að láta gott af sér leiða.
f fyrravor kom sjálfboðaliði og gaf sig fram við góðgerðar-
stofnunina Toynbee Halt. Starfsfólk stofnunarinnar varð undr-
andi þegar það sá þennan mann, sem var í fylgd með forstjór-
anum, hr. Birmingham. Maðurinn var sláandi líkur John Pro-
fumo, fyrrverandi hermálaráðherra, sem fyrir skömmu hafði ver-
ið sviftur æru og völdum, vegna ótrúlegrar hegðunar ' sinnar.
Þegar Birmingham forstjóri var spurður hver maðurinn væri
svaraði hann einfaldlega: „Hann heitir John Profumo“. Á þeim
tíma var aðeins liðið ár frá því að Profumohneykslið var á for-
síðum heimsblaðanna, svo það var ekkert ótrúlegt að andlit hans
kæmi mönnum kunnuglega fyrir sjónir.
Birmingham forstjóra var það Ijóst að tilraun hans til að rétta
Profumo hjálparhönd kynni að mæta móspyrnu og gagnrýni, en
hann gerði það eigi að síður.
í júní árið áður hafði Profumo, þá hermálaráðherra í stjórn
Macmillans, risið upp í brezka þinginu og játað það sem hann
áður hafði þrætt fyrir, þegar hann hélt því fram að ekkert ó-
sæmilegt hefði farið fram milli sín og hinnar nafntoguðu gleði-
konu Christine Keeler, síðan hafði hann beðizt lausnar. Þar með
braut hann allar brýr að baki sér. Flestum fannst hann aðeins
hafa um tvennt að velja, annað hvort að tortíma sjálfum sér eða
að draga sig algerlega í hlé.
Afstaða Profumos sjálfs var miklu einfaldari, hann vildi fá
að hverfa í fjöldann en samt vildi hann fá að nota starfskrafta
sína, án þess að vekja athygli. En hvaða starf átti það að vera?
Profumo hafði enga reynslu í viðskiptamálum og af skiljan-
legum ástæðum gat hann ekki tekið að sér opinbera stöðu. Hann
vildi því helga starfskrafta sína mannúðarmálum í einhverri
mynd og hefur það líklega ekki sízt verið að áeggjan eiginkonu
hans, hinnar duglegu rauðhærðu Valerie. Profumo byrjaði með
því að ganga í félagsskap til hjálpar fólkinu sem verst varð úti
eftir að sprengjur Bandaríkjamanna féllu á Nagasaki. En þetta
eitt fullnægði ekki starfsþreki hans.
Um þessar mundir frétti hann að Birmingham, hinn duglegi
forstjóri Toynby Hall væri með áform um aukið starfsvið á
prjónunum. Þótt Profumo hefði ekki reynzlu á þessu sviði, hafði
hann þó stjórnunarhæfileika, og þetta kveykti hjá honum vonar-
neista um að stofnunin vildi taka hann í sína þjónustu, þrátt
fyrir allt.
Profumo átti marga vini, sem skipuðu ýmsar ábyrgðarstöður
og voru fúsir að greiða götu hans. Einn þeirra hringdi fyrir hann
til Toynbee Hall og spurði Birmingham forstjóra hvort hann
mundi neita nokkrum manni um að leggja stofnuninni lið. For-
stjórinn svaraði því til að það myndi hann ekki gera, hverjum
og einum væri heimilt að leggja fram starfskrafta sína.
Daginn eftir hringdi síminn aftur á skrifstofu Birminghams.
Maðurinn kynnti sig, sagðist vera John Profumo og spurði hvort
hann gæti fengið vinnu. Forstjórinn svaraði að verkefni væru
næg, hann gæti byrjað daginn eftir. Upp frá þessum degi hefir
John Profumo mætt til vinnu sinnar á hverjum morgni klukk-
an tíu, að undanskildu jóla- og páskaleyfi.
Fyrst í stað lét Profumo sem minnst á sér bera. Hann var
taugaóstyrkur og kunni bezt við sig meðal hinna vesælu vist-
manna stofnunarinnar. En smám saman hefur Profumo náð sér
og samvinna þeirra Birminghams hefur verið með ágætum, þótt
þeir séu ákaflega ólíkir menn. Þeir skipta þannig með sér verk-
um að Birmingham leggur á ráðin og sér um framkvæmdir, en
Profumo sér um bókhaldshliðina. Víst er um það að þessi sam-
vinna og sú hjálp sem Birmingham hefir veitt Profumo hefur
verið ómetanleg.
Eins og gefur að skilja varð uppi fótur og fit meðal blaða-
manna, þegar þeir fréttu að Profumo hefði fengið þennan starfa.
Þeir reyndu með öllu móti að ná færi á honum, en starfsfólk
stofnunarinnar gætti þess vandlega að það tækist ekki. Meðal
þeirra æstustu var kvenfréttaritari frá frönsku tímariti. Til þess
að komast inn í stofnunina þóttist hún vera félagsráðgjafi. En
gjaldkerinn lé ekki gabba sig; hann setti konugarminn í að flétta
körfur með gamla fólkinu og þar mátti hún dúsa klukkustund-
um saman og prísaði sig sæla, er hún slapp út.
Þótt slík umskipti hafi orðið í lífi Profumos, fær hann allt að
því jafnmörg bréf og þegar hann var hermálaráðherra. Fólk
leitar til hans með allskonar vandamál; það leitar hjá honum
ráða um barnauppeldi, hjónabandsörðugleika og því um líkt.
Hann lætur aldrei undir höfuð leggjast að svara þessum ara-
grúa af bréfum.
í Toynbee Hall er allt Iaust við tildur og sýndarmennsku, t.d.
hefur Profumo enga einkaskrifstofu, heldur sinnir hann störf-
um sínum hvar sem hann er í stofnuninni, í borðsalnum, bóka-
safninu eða við skrifborð einhvers annars. Honum finnst ekkert
athugavert við að bera óhrein matarílát niður í eldhús og gera
ýmislegt annað, sem mörgum fyrrverandi ráðherra fyndist alls
ekki virðingu sinni samboðið. En Profumo er ljómandi af ánægju
yfir þessari nýju tilveru sinni.
Enn er samt ótalið það sem Profumo hefur gert fyrir stofn-
unina. Hann hefur útvegað lóð undir viðbótarhúsnæði og aflað
henni fé, víðsvegar að úr heiminum. Einnig hefur hann gert allt
sem hann hefur getað til að efla veg og vanda stofnunarinnar,
útvegað nýtízku þægindi og látið prýða húsakynnin á ýmsa
Framhald á bls. 28.
^ VIKAN 2. tbl.