Vikan - 19.12.1968, Síða 39

skilnislega. Nú er ég bara svo þyrst-
ur, áttu ekki líka eitthvað handa
mér að drekka?
Hefurðu étið hann allan?
Bartolin vildi ekki trúa sínum
eigin eyrum. Skildirðu ekki eitthvað
eftir handa mér?
En ég var svo svangur, mælti Sil-
as enn.
Þú hefðir nú getað geymt mér
eitthvað samt, þetta var þó mitt
brauð og mín pylsa, ef út í það
skal farið, — og nú fæ ég ekki mat-
arbita í kvöld.
í gær var það ég, sem ekkert
fékk — allan daginn meira að segja.
Ekki verður mér kennt um það,
áleit Bartolin. Nú verður þú að
hjálpa mér að Ijúka við að hirða
hestana í staðinn. Ég hef sóað hræði-
lega miklum tíma á þig í dag.
Ég hef gaman af hestum, sagði
Silas fúslega.
Geturðu mokað flór? spurði
Bartolin.
Silas svaraði ekki strax, og Barto-
lin datt í hug, að drengurinn skildi
kannski ekki við hvað hann ætti.
Geturðu mokað þessu hérna upp
í hjólbörurnar? sagði hann þess í
stað og benti á dökkar hrúgurnar
af hálmi og hrossataði á flórnum
fyrir aftan hestana.
Þessu öllu? spurði Silas og mældi
með augunum lengd hesthússins.
Já, sagði Bartolin.
Það held ég ekki, sagði drengur-
inn.
Þú getur það vist, sagði Bartolin
fljótmæltur, sjáðu, ég skal kenna
þér það. Þú ferð bara svona að því.
Hann þreif til rekunnar og fyllti
börurnar af taði. Þetta er alls ekki
erfitt, haugurinn er þarna rétt fyrir
utan gaflinn.
Ég held, að ég hafi ekki beinlín-
is löngun til þess, sagði Silas.
Löngun, öskraði Bartolin gramur,
heldurðu kannski, að ég hafi löng-
un til að vera matarlaus það, sem
eftir er dagsins, þú gerir bara eins
og ég segi þér. Enginn spurði mig,
hvort ég hefði löngun til að moka
flórinn, þegar ég var á þínum aldri.
Já, en ég er svo þyrstur, sagði
Silas. Ég át þessi ósköp af brauði.
Brunnurinn er úti þarna fyrir
handan, sagði Bartolin stuttur í
spuna. Hann benti með rekuskaft-
inu á vegginn fjær fljótinu.
Silas stóð kyrr.
En þú hefur auðvitað gert ráð
fyrir að fá öl, er ekki svo? sagði
Bartolin hæðnislega, þegar drengur-
inn hreyfði sig ekki.
Auðvitað vil ég það heldur, svar-
aði Silas.
Bartolin var að þvf kominn að
reka upp öskur aftur, en stillti sig.
Öl geturðu fengið, þegar þú hef-
ur mokað flórinn. Hann benti á
hrossataðið.
Jæja, sagði Silas og fór út og
fékk sér að drekka úr brunninum.
Bartolin stóð og togaði í skegg-
ið. Gæti hann talið strákinn á að
vera um kyrrt, hugsaði hann, ef
hann gæti nú fengið hann fyrir
hestastrák. Hann var að vísu helzt
til lítill bógur til þess, en það yrði
eflaust hægt að kenna honum, og
sennilega stækkaði hann líka —
Bartolin fannst þetta snjallræði, það
var ekki alltaf svo auðvelt að vera
einbúi, og þyrfti hann að fara eitt-
hvað í verzlunarerindum, varð hann
að greiða manni úr bænum kaup
fyrir að vera í hesthúsinu á meðan
hann var sjálfur að heiman.
Vegurinn lá á bak við hesthúsið.
Silas varð litið eftir honum á með-
an hann dró fötuna upp úr brunn-
inum, og þetta var harla venjulegur
og ekki ýkja góður vegur, en hann
hlaut að eiga sér einhvern ákvörð-
unarstað. Drengurinn stóð þarna og
gleymdi sér og reyndi að gera sér
í hugarlund, hvert vegurinn lægi.
Hvað varð af þér? spurði Barto-
lin, þegar hann kom loks inn aftur.
Ég var bara að skoða veginn,
sagði Silas, hvert liggur hann?
Þú gætir vel verið hestastrákur
hérna hjá mér, flýtti Bartolin sér að
segja.
Silas hugsaði sig um langa stund.
Þú sagðir það sjálfur rétt áð-
an, að þú hefðir gaman af hestum,
sagði Bartolin lokkandi, — og fyrst
þú hefur ekki löngun til að verða
sverðgleypir.
Silas hristi höfuðið, svo að hárið
þyrlaðist.
Já, þarna sérðu sjálfur, ég átti
von á því, sagði Bartolin sigri hrós-
andi, vertu heldur hérna hjá mér.
Hvað fæ ég í kaup? spurði Silas.
Nú var það Bartolin sem þurfti
að hugsa svarið. Nú-já — færð og
færð — þú þarft minnsta kosti ekki
að svelta, varð honum að orði.
Já, en eitthvað fæ ég í kaup ann-
að en matinn, eða hvað?
Bartolin mældi drenginn með
augunum frá hvirfli ofan á tær.
Hvað ertu eiginlega gamall? spurði
hann, þú ert ekki mikill fyrir mann
að sjá.
Þrettán, sagði Silas.
Það er og. A þínum aldri mátti
ég hrósa happi, ef ég gat unnið
fyrir fæði og húsnæði.
Silas starði út í bláinn gegnum
hesthússveggina o gsvaraði ekki.
Nú-jæja, við skulum bíða og sjá,
hvernig þú stendur þig, sagði Barto-
lin uppörvandi.
Ég vil fá hest, sagði Silas allt í
einu.
Hvað þá? spurði Bartolin. Hann
var ekki fyllilega með ó nótunum.
Ég verð hérna ekki nema þú lát-
ir mig hafa hest fyrir, endurtók
drengurinn eins og ekkert í heimin-
um væri sjálfsagðara.
Sagðirðu hest?
Bartolin glápti á hann eins og
hann hefði aldrei séð hann áður.
Silas kinkaði kolli. Og hrossa-
kaupmaðurinn rak upp roknahlátur.
Ertu ekki með öllum mjalla, öskraði
hann.
Silas gat séð lengst ofan í kok á
honum.
Hvað hefur þú að gera við hest?
spurði Bartolin, þegar hann var dá-
lítið farinn að jafna sig. Ætlarðu í
hestakaup? Hann virti drenginn enn
fyrir sér frá hvirfli til ilja og af
meiri forvitni. Ekki var það útilok-
að, að það byggi hrossakaupmaður
í stráknum.
Silas hristi höfuðið.
Hvað þá?
Hafa hann til reiðar, sagði Silas.
Enn fékk Bartolin hláturskast.
Þú? — Á hestbaki? — Þú ert að
vitkast, sagði hann og hló. Hefurðu
annars hugmynd um, hvað er aftur
og fram á hesti?
Bartolin fyllti hjólbörurnar af taði
og ók því út á meðan hann var að
hugleiða tilboð piltsins. Hann vildi
gjarna fá sér aðstoð, og eflaust gat
hann komizt yfir gamla bikkju
handa stráknum fyrir sanngjarnt
verð. Slíkur hvolpur gat áreiðan-
lega ekki séð neinn mun á hestum
nema litinn. Hann ók börunum aft-
ur inn gangbrúna.
En þá verður þú líka að vera
hérna talsvert lengi, sagði hann við
Silas. Hestar eru dýrir, og ég verð
að geta treyst því, að þú hlaupist
ekki á brott fyrr en varir.
Það glaðnaði yfir Silasi.
Ég er búinn að velja mér hest,
sagði hann.
Bartolin leit um ösl.
Einmitt það?
Þennan þarna, sagði Silas án þess
að hika og benti á blakka hryssu,
sem stóð og tvísteig órólega á básn-
um.
Bartolin var að því kominn að
reka upp roku enn einu sinni, en
stillti sig. Silas hafði umsvifalaust
bent á bezta og dýrasta hrossið, en
það hlaut að vera tilviljun. Hann
leiddi drenginn að tveim luraleguir.
og kafloðnum smáhestum og tók að
lýsa mörgum og góðum kostum
þeirra.
Silas leit á hann með djúpri fyrir-
litningu.
Ég var að tala um hest, sagði
hann.
Bartolin varð hvumsa við.
Já, auðvitað, ég gæti líka keypt
hest handa þér, sagði hann altilleg-
ur.
Nei, það á að vera hún þarna,
þrássaði drengurinn og benti aftur
á blökku hryssuna.
Hvers vegna, Bartolin vildi fá að
vita það.
Hún ber af þeim öllum, sagði
Silas.
Þú ert kolvitlaus, þusaði Bartolin.
En hann hafði lög að mæla, strákur-
inn.
Oviðráðanlegur hlátur kraumaði
og sauð djúpt niðri í hinum feita
beljaka, drundi úr munni hans, en
það örlaði þar ekki á neinni gam-
ansemi.
Þú hefur gaman af að moka flór,
öskraði hann.
Mér er meinilla við það, viður-
kenndi Silas.
Þú verður að moka flór í þrjátíu
ár, ef þú átt að vinna fyrir hrossinu
því arna, hvað hefurðu annars hugs-
að þér að verða hér lengi?
Þangað til hún er að fullu greidd,
sagði Silas hiklaust.
Já, en hryssan deyr úr elli áður
en þér tekst það, hélt Bartolin áfram
án þess að lækka röddina. Munn-
vatnið frussaði út úr honum, þegar
hann hrópaði svona, en Silas hafði
ekki einu sinni fyrir þvi að þurrka
framan úr sér með erminni.
Bartolin reyndi að ýta drengnum
þangað, sem smáhestarnir stóðu,
það voru sannarlega ekki neinir
gallagripir.
Húsmœður !
Óhreinindi og blettir, svo
sem fitublettir, eggja-
blettir og blóðblettir,
hverfa á augabragði, ef
notað er HENK-O-MAT í
forþvottinn eða til að
leggja í bleyti.
Siðan er þvegið á venju-
legan hátt úr DIXAN.
HENK-O-MAT, ÚRVALS VARA FRÁ

50. tbi. vjkAN 39