Vikan - 19.12.1968, Page 40

En Silas streittist á móti og stóð
kyrr. Það voru ekki hestar, að hans
dómi.
Mér heyrðist þú segja, að þú
ætlaðir að nota hann til reiðar, sagði
Bartolin hasðnislega.
Einmitt, sagði Silas.
En nú var Bartolin loks meira en
nóg boðið. Átti hann að láta því-
líkan strákpjakk standa þarna og
beinlínis setja sér kostina. Ef hann
hélt, að maður gæti komizt upp á
lag með að sitja annan eins villing
og þá blökku þá skjátlaðist hon-
um. Hún mundi samstundis setja
hann af sér, hann fengi ekki einu
sinni ráðrúm til að komast á bak.
Hugsunin laust hann eins og eld-
ing.
Þú getur fengið hana, sagði hann.
Þetta kom Silasi gersamlega á
óvart, hann snerist á berum hæl og
hvessti augun á manninn.
Fengið hana hvernig?
Fyrir ekki neitt, glotti Bartolin.
Hryssan er þín, ef þú getur riðið
henni nátthagann á enda og til baka
aftur.
Silas virti hann fyrir sér með tor-
tryggni. Reyndi að verða þess vís-
ari, hvað á bak við lægi. Maður
eins og Bartolin lét ekki bezta hross-
ið sitt af hendi fyrir ekki neitt, hann
vildi áreiðanlega fá eitthvað fyrir
snúð sinn.
Hrossakaupmaðurinn breytti um
tón. Það var ógnun í röddinni.
En dettir þú af baki, verður þú
að vinna hjá mér kauplaust í tvö
ár að minnsta kosti. Gengurðu að
því?
Hve oft má ég reyna? spurði SiI-
as.
Einu sinni.
Silas þorði naumast að draga
andann. Eignast hest.
Þú færð auðvitað að éta, bætti
Bartolin við, og kannski tréskó fyrir
veturinn. — En ekkert kaup.
Jæja? Bartolin gerðist óþolinmóð-
ur, þegar Silas lét á svari standa.
Sitjir þú hestinn, þá áttu hann, dett-
ir þú af baki, á ég þig. — Og það
gildir líka, ef þú kemst alls ekki á
bak, bætti hann ísmeygilega við. —
Þorirðu?
Já, sagði Silas og dró djúpt and-
ann.
Bartolin brosti hróðugur. Kaup-
laus hestastrákur í tvö ár, það var
ekki svo afleitt. Hann leysti án taf-
ar hryssuna, sem vingsaði hausnum
og ranghvolfdi í sér augunum. Silas
fylgdist með hverri hreyfingu henn-
ar af óskiptri athygli, hann trúði því
varla enn. Ókeypis hestur — aðeins
fyrir að ríða honum fram og aftur
um nátthagann.
Bartolin gerði það með vilja að
minnast hvorki á reiðver né ístöð,
og þegar drengurinn minntist ekki
á það að fyrra bragði, þóttist hann
hiklaust mega af því ráða, að dreng-
urinn hefði ekki hugmynd um
hvernig maður sæti hest. Hann
kunni ekki einu sinni skil á einföld-
ustu atriðum. Það var eitthvað, sem
skríkti af tilhlökkun innst inni í bel-
jakanum.
Og það fór öldungis eins og hann
40 VIKAN 50-tbl-
hafði gert ráð fyrir, hryssan tók að
ausa og krafsa með hófunum um
leið og hún kom út undir bert loft
í sólskinið. Hvað eftir annað reyndi
hún að slíta sig af honum. Silas
varaðist gaumgæfilega að koma of
nálægt henni og lét Bartolin einan
um að teyma hana yfir auða svæð-
ið og í gegnum hliðið, sem hann
lokaði vandlega á eftir sér.
Folarnir og trippin í girðingunni
komu nær og horfðu forvitnilega á
gestinn, en þegar þau sáu hve
óstýrilátur hann var, námu þau stað-
ar í hnapp í miðjum haganum.
Silas tók eftir því.
Bartolin tók eftir því líka og hugs-
aðí sem svo, að þetta stóð kynni
sig, þegar það fengi svo göfuga
heimsókn. Folarnir dirfðust ekki að
koma nær.
Jæja, sagði Bartolin við Silas,
komdu þá hingað.
Silas kom og tók í múlinn eins og
Bartolin sýndi honum.
Hefurðu náð taki? spurði maður-
inn.
Já, sagði drengurinn.
Og of þú kemst ekki á bak af
jafnsléttu þá teymdu hana bara út
að girðingunni og stígðu upp á ein-
hvern stólpann, sagði Bartolin.
Silas kinkaði kolli, jú, það skildi
hann mætavel.
Bartolin hló í laumi þar eð hann
vissi, að það var með öllu útilokað,
að hryssan léti slíkan strákpjakk
teyma sig lengri eða skemmri spöl.
Hún mundi slíta sig af honum á
augabragði og taka til fótanna, það
var einmitt þess vegna, að þetta
átti að fara fram innan girðingar-
innar, það var ekki ætlun hans að
eiga það á hættu að missa hryssuna
út í buskann.
Hefurðu taumhald á henni?
Drengurinn kinkaði kolli og skipti
um hönd á múlnum og studdi hinni
við makka hryssunnar.
Því var víst öfugt farið, hugsaði
Bartolin, en hann um það. Svo
sleppti Bartolin tökunum og hörfaði
í skyndi út að hliðinu.
Jafnskjótt og hryssan sá, að hún
og drengurinn voru ein orðin, reis
hún upp á afturfæturna, svo að Sil-
as lyftist allhátt frá jörðu. Þar hékk
hann. Bartolin gafst naumast tími
til að átta sig á því hvernig drengur-
inn ýtti sér frá hryssunni með hend-
inni, sem hann þrýsti að herðakambi
hennar. Hann stóð því skáhallt út í
loftið, en hékk ekki beint niður.
Fyrir bragðið lenti hann ekki und-
ir framhófunum, þegar hún skellti
honum niður, og lyfti hátt afturend-
anum.
Sei-sei, hugsaði Bartolin hæðnis-
lega.
Hryssan endurtók þetta bragð sitt,
en Silas sleppti samt ekki tökunum,
og þegar það bar ekki árangur,
breytti hún um aðferð og stökk út
á hlið til að geta troðið hann þannig
undir hófum.
Bartolin til mikillar undrunar
hafði drengurinn enn fast tak á
múlnum samtímis því, að hann vék
sér undan hverri árás hryssunnar.
Því hefði hann aldrei trúað.
Hryssan bersýnilega ekki heldur,
því að hún tók allt í einu til fót-
anna og fór á hröðu brokki með-
fram girðingunni og hugðist hlaupa
hann af sér, og þegar það dugði
ekki heldur, herti hún sprettinn með
felmtur í augum, var bersýnilega
farin að óttast þessa furðulegu
mannveru, sem hún gat ekki losað
sig við.
Bartolin bjóst við, að nú mundi
drengurinn þá og þegar missa tök-
in, en hann hljóp léttfættur við hlið
hryssunnar, og var ýmist sem hann
svifi eða hann snart jörðina í löng-
um skrefum.
Undarlegur skratti, hugsaði
hrossakaupmaðurinn öldungis dol-
fallinn og tók sér stöðu við hliðið,
að hryssan stykki þar þó ekki yfir
í bakaleiðinni.
En aldrei hafði hann séð neitt
þessu líkt. Silas hélt enn tökunum.
Og fjandakornið, sem strákurinn
var auk þess móðari en það, að
hann gat masað við hryssuna og
skellt í góm. Eða ekki gat hann bet-
ur heyrt, þegar Silas bar framhjá í
sjö mílna stökkum.
En hann átti að sitja hryssuna,
hugsaði Bartolin með sér, hann átti
að sitja á baki henni allan nátthag-
ann á enda og aftur til baka, ann-
ars var það ekki gilt. Það var ekki
nóg að hlaupa við hlið henni — og
ekki var hann farinn að sjá hvern-
ig stráknum tækist að fá þessa
ótemju til að stanza, svo að hann
gæti komizt á bak.
En naumast hafði sá góði Barto-
lin lokið þeirri hugsun, þegar Silas
tók furðuhátt stökk upp með síðu
hryssunnar og kom öðrum fætinum
yfir bakið á henni. Þannig hékk
hann, þegar skepnan, skelfdari en
nokkru sinni fyrr, geystist áfram á
harðastökki, hæ-hó hvernig hann
hékk og sveiflaðist upp og niður,
slóst við síðuna á hryssunni —
Bartolin gleymdi að draga andann
við slíka sjón.
Og trippin, sem hingað til höfðu
haldið sig dauðhrædd í einum hóp
í miðjum nátthaganum og einungis
þorað að hringsnúast og tvístfga,
skildu þennan stökksprett sem áskor-
un um að taka þátt í leiknum. Ólm
og hrædd í senn æddu þau á eftir
hryssunni með dynjandi hófataki,
svo að grundin nötraði.
Bartolin stóð úti við hliðið og
japlaði óttasleginn á visk úr úfnu
skegginu. Þetta fór allt gersamlega
á annan veg en hann hafði gert ráð
fyrir, og nú bjóst hann við þvf að
sjá sundurtraðkaðan líkama drengs-
ins liggja í slóð trippahópsins þá og
þegar. Aldrei hafði honum til hug-
ar komið neitt viðlfka fráleitt og
það, sem við bar fyrir augum hans,
og það gat aldrei farið vel, drengur-
inn gat ekki sloppið við byltu og
meiðsli, og hann, Bartolin, átti þess
/------------------------------------------
Við viljum minna á að áramótafagnaður
vei’ður haldinn á gamlárskvöld eins og
undanfarin ár, aSgangseyrir kr. 25.00, og
verður tekið á móti borðpöntunum alla
daga nema miðvikudaga í skrifstofu
hússins frá kl. 5-7.
Ennfremur verður opið nýársdagskvöld
til kl. 2 og annan í nýári til kl. 1.
Við óskum öllum viðskiptavinum okkar
gleðilegra jóla og góðs nýárs.
íjöqhu.
V________y
V________ y