Vikan - 15.10.1970, Side 21
skipta meginmáli. Þessar ferðir eru sérstak-
ar að því leyti að við höfum ekki þess konar
beint samband nema við nokkrar stórborgir
í nágrannalöndunum. Með þessum ferðum
opnast möguleikar til að flytja ferskan fisk
frá íslandi þangað suður, og skiptir laxinn
þar mestu máli, sökum þess hve dýr hann er,
en fleira kemur að sjálfsögðu til greina. Ætti
þannig að vera hægt að flytja einu sinni eða
tvisvar í viku alveg glænýjan lax og selja
hann þarna á markaði. Að vísu vitum við
ekki nákvæmlega hve stór þessi markaður
getur orðið. Þarf að sjálfsögðu að vinna
hann upp. Ég átti þarna tal við mann, sem
vinnur hjá stóru fisksölufyrirtæki. Hann
kvað þá kaupa lax frá Svíþjóð eins og sakir
standa, og er sá lax fluttur til þeirra frystur.
En hann hefði verið mjög misjafn að gæð-
um, eftir því sem þeir sögðu mér.
— Hvað er að segja um aðstæðurnar hér
heima, viðvíkjandi þessum útflutningsmögu-
leikum?
Þær eru sérstæðar. Hér höfum við út-
flutningsstað, það er að segja Keflavík, sem
ligeur að segja má á miðiu aðallaxveiði-
svæði landsins. Tveir þriðju af laxafram-
leiðslunni er á þessu svæði, það er að segja
í Árnessýslu, Borgarfirði og í næsta nágrenni
Reykjavíkur. Þessi hagstæða lega útflutn-
ingsstaðar gerir að verkum að hægt er að
senda fiskinn þarna suðureftir svo að segja
jafnharðan og hann kemur upp úr vatninu.
Laxeldisstöðin í Kollafirði gæti hér gegnt
þýðingarmiklu hlutverki, en hún kemur
væntanlega til með að hafa lax til sölu til
nevzlu í framtíðinni. Það er bókstaflega tal-
að hægt að taka laxinn beint úr tjörnum
eldisstöðvarinnar og flytía hann um borð í
flugvélina. Það er að siálfsögðu möguleikar
á að fleiri aðilar taki þátt í svona útflutn-
ingi þar sem svo stutt er frá aðalveiðisvæð-
unum í Árnessýslu og Borgarfirði til út-
flutningsstaðar. Markaðsmöguleikarnir eru
ekki einungis bundnir við ferska laxinn.
Graflaxinn er ágætur og á vaxandi vinsæld-
um að fagna hjá þeim, sem hann hafa revnt.
Reyktur lax getur einnig komið til greina.
— Hvernig yrði háttað dreifingu laxins
þegar suður væri komið?
— Það sem gert yrði við þennan lax þarna
á Mallorca væri að sjálfsögðu að selja hann
á hótelin. Mér skildist að í Palma væru nú
fjögur stór veitingahús, sem hefðu lax sér-
staklega á boðstólum. Kaupendur myndu
helzt verða fólk að norðan, frá Norðurlönd-
um, Bretlandseyjum og víðar, fólk sem
þekkir lax og hefði gaman af að fá hann
þarna suður frá líka. Ég veit ekki hvort
Spánverjar sjálfir myndu hafa sérstakan
áhuga á laxi, þetta er of dýr matur að dómi
þeirra flestra. Þeir þekkja líka lítið til þess-
arar fisktegundar, en vitaskuld gætu þeir
lært að borða hann eins og aðrir.
Hverjir yrðu meginkostirnir við þessi
viðskipti, ef þau kæmust á?
—- Einkum þeir að fiskurinn yrði seldur
jafnharðan og hann væri veiddur, svo að
ekki þvrfti að frysta hann og geyma í fleiri
mánuði eins og nú er gert, til að koma hon-
um á markað. Við slíka geymslu er tölu-
verður aukakostnaður.
— Er þetta fyrsta tilraunin með laxflutn-
inga af þessu tagi?
— Ég held að þetta hafi verið reynt eitt-
hvað smávegis áður, en þá mundi ekki hafa
verið um að ræða neitt verulegt magn. Eins
og við vitum er verið að gera tilraunir með
að flytja út fisk með flugvélum núna. Það
væri óskandi að þær tækjust vel, hvort sem
um er að ræða lax eða sjófisk. Það ætti að
vera hægt að bjóða upp á mjög góða vöru
með því að taka fiskinn þannig beint úr
bátnum og fljúga með hann svo að segja
beint í matvörubúð eða á veitingahús.
— Er það ekki Kollafjarðarstöðin fyrst og
fremst, sem gefur möguleikana á útflutn-
ingnum?
— Hún liggur mjög vel við um aðalveiði-
tímann. En auðvitað skapar þetta möguleika
fyrir fleiri, eins og við drápum á áðan. Kolla-
fjarðarstöðin er fyrst og fremst tilraunastöð.
Hún hefur raunar tvíþættu verkefni að
gegna. Henni er einnig ætlað að framleiða
seiði til sölu, til fiskiræktar innanlands. Þar
Þessar myndir eru teknar í apríl síðastliðnum, þeg-
ar James H. Hoy, aðstoðarfiskimálaráðherra Breta,
heimsótti laxeldisstöðina í Kollafirði. í fylgd með
honum var Eggert G. Þorsteinsson, sjávarútvegs-
málaráðherra og fleiri.
sem nú á síðustu árum hafa verið byggðar
margar eldisstöðvar, sem hafa kornizt mjög
vel á veg með fiskeldi, þá hefur þörfin fyrir
framleiðslu Kollafjarðarstöðvarinnar hér á
innlendan markað minnkað, og við höfum
alls ekki áhuga á því að gera öðrum erfitt
fyrir með harðri samkeppni í sambandi við
sölu á gönguseiðum. Við mundum þá reyna
framleiðslu á neyzlufiski, sem sagt að ala
upp laxaseiðin, sleppa þeim í sjóinn þarna
hjá okkur, láta þá laxinn koma aftur upp í
tjarnirnar úr sjó og selja hann á markað.
Við höfum verið að þreifa fyrir okkur með
þetta á undanförnum árum og segja má að
vel hafi til tekizt, þegar á heildina er litið.
En að sjálfsögðu er lax, sem elst upp í
Kollafjarðarstöðinni og er settur þar út, háð-
ur sveiflum sem eru á uppvaxtarskilyrðun-
um í sjónum eins og lax úr ánum, svo að
töluverðar sveiflur geta orðið í göngum frá
ári til árs.
Framhald á bls. 45.
42. tbi. VIKAN 21