Vikan - 20.01.1972, Blaðsíða 20

Prédikarinn á Lœkjartorgi
TALA
Andartak nem ég staðar á
þröskuldinum og virði fyrir
mér herbergið. Það er ljósmál-
að og bjart þar inni. Stór gluggi
gegnt dyrum og tjöld fyrir úr
fölvu hýalíni, sem milda skinið
frá lágri, starandi aprílsól á
gólfi og veggjum, svo að minn-
ir á bjarma hnígandi haustsól-
ar. Og mér kemur í hug að það
sé einmitt táknrænt fyrir það
haust, sem heldur völdum inn-
an ljósra herbergisveggja elli-
heimilisins að Sólvangi þó að
vori úti fyrir og ég hafi séð örla
fyrir hlýgrænum litbrigðum í
grámóskulegum mosafeldi
hraunsins við Hafnarfjarðar-
veginn á leiðinni hingað.
Gamli maðurinn í rekkjunni
næst dyrum snýr sér snarboru-
lega til veggjar, þegar hann
verður gestakomunnar var;
kippir sænginni upp að eyrum
svo að ekkert sést af honum
nema leirljós hárkraginn í
hnakkanum, smáhrokkinn og
minnir á lambsbjór. Eitthvað
er hann að tuldra þarna undir
sæng sitmi, svo lágt að ekki
heyrist hvort heldur sé uml eða
orð, en gefur þó til kynna að
lítt muni honum um heimsókn
gefið, þessa stundina.
Við vegginn gegnt dyrunum
stendur uppbúið rúm og mó-
leitt brekán yfir, og úti við
gluggann situr lotinn öldung-
ur, klæddur kufli úr svörtu
silkilíni með flosuðum rósum
og ber á höfði kollhúfu úr sama
efni. Hann situr þarna við lág-
an skáp og fágar glerplötuna
ofan á honum án afláts með
hvítri dulu, hægum, háttbundn-
um og vélrænum hreyfingum,
eins og þetta sé honum ósjálf-
ráð iðja, en þó viti hann bæði
tilgangsleysi hennar og um leið
óskiljanlegt mikilvægi þess að
hvíta dulan nemi ekki staðar
brot úr andrá á skyggðum gler-
fletinum. Sólargeislarnir leika
um gráan skegghýjunginn á
höku hans og vöngum; marka
hrukkótt, hvelft ennið, bjúgt
nefið og innfallnar öldungsvar-
irnar hvikum andstæðum ljóss
og skugga. En það verður ekki
á neinu séð, að hann viti þenn-
an hvikula geislaleik. Það er
sem öll hans athygli, öll hugsun
hans beinist að einhverju óræðu
viðfangsefni, svo undur nálægu
og víðsfjarri í senn að það verð-
ur einungis greint blindum aug-
um frá þeim sjónarhóli þar sem
allar ómælisvíddir tíma og rúms
renna saman í eitt í ljósu húmi,
sem hvorki er dags né nætur.
Og hver veit nema þarna sé
að einhverju leyti að finna skýr-
inguna á mikilvægi tilgangs-
lausrar iðju hans. Ef til vill er
þessi óaflátanlega hreyfing
hvítu dulunnar um skyggðan
glerflótinn honum ósjálfráð
nauðsyn sem staðfesting þess að
hann sé samt sem áður enn
staddur í þeim heimi, þar sem
hann vissi áður sólarupprás og
sólarlag, skin og skugga dags-
ins og stjörnublik næturinnar.
Þar sem hann átti sitt vor og
sitt sumar ...
Það er ekki svo ýkjalangt
síðan þessi blindi, níræði öld-
ungur setti öðrum fremur sér-
stæðan svip á miðbæ Reykja-
víkur. Sigurður Sveinbjörnsson,
sem um áratuga skeið prédik-
aði á hverjum sunnudegi ef
veður leyfði og stundum oft í
viku yfir lýðnum af sólskins-
sápukassa sínum á Lækjartorgi.
Hann var fljúgandi mælskur og
svo ófeiminn við að nefna hvern
hlut sínu rétta nafni, að mörg-
um fannst nóg um; þuldi við-
stöðulaust upp úr sér ritningar-
greinar máli sínu til stuðnings,
og svo snöggur til svars og orð-
heppinn ef því var að skipta,
að enginn, sem gerðist til að
grípa fram í fyrir honum, óx
við það í augum áheyrenda.
Rödd hans var hvell og þrótt-
mikil og langdræg með ólíkind-
20 VIKAN 3. TBL.